Doğum: | 1866, İstanbul |
Ölüm: | 1945, İstanbul |
Meslek: | Yazar |
Halid Ziya Uşaklıgil Kimdir?
İstanbul’un Eyüpsultan ilçesinde doğdu. Uşşâkizâdeler adıyla anılan Uşaklı Helvacızâdeler ailesine mensup olup, İzmir’e yerleşmiş ve halıcılıkla uğraşan aileye mensuptur. Babası halı tüccarı Halil Efendi, Uşak’tan İzmir’e göç eden varlıklı bir ailedendi. Halid Ziya, o dönemde İstanbul’a yerleşen Halil Efendi ve Behiye Hanım’ın üçüncü çocuğu olarak dünyaya geldi.
Mahalle okulundaki ilk eğitiminin ardından Fatih Askeri Lisesi’ne devam etti. 93 Harbi’nin başlamasıyla Halil Efendi’nin işi bozulunca aile İzmir’e yerleşti ve Halit Ziya İzmir Lisesi’nde eğitimine devam etti. Daha sonra İzmir’de Ermeni Katolik rahiplerinin çocukları için kurulan bir yatılı okula gitti ve Fransızcasını geliştirerek Fransız edebiyatını yakından tanımıştır.
İstanbul’a gitti ve hariciyeci olmak için başvuruda bulundu. Başvurusu kabul edilmeyince İzmir’e dönmüştür. İstanbul’da kaldığı süre boyunca, Fransız edebiyat tarihi hakkında yazmak istediği kitabı yazdı. Garbdan Şarka Seyyale-i Edebiye: Fransız Edebiyatı Örneği ve Tarihi kitabı 1885 yılında 84 sayfa olarak yayınlandı. Bu eser, yayımlanan ilk kitabı olup, Fransız edebiyatının Türkçe olarak yayımlanan ilk tarihidir. İzmir’e döndükten sonra İzmir Lisesi’nde Fransızca öğretmenliği yaptı ve öğretmenliğe devam ederken Osmanlı Bankası’nda çalışmaya başladı. İzmir Lisesi’nin açılmasından sonra bu okulda öğretmenlik yapmaya devam etti; Fransızca’nın yanı sıra Türk Edebiyatı da öğretti.
Vefatı
1937’de Tiran büyükelçiliğinde bulunan oğlu Halil Vedat 33 yaşında intihar ettiğinde büyük bir üzüntü içine girip yas tutmuştur. Yazarak acısını hafifletmeyi seçmiştir. Ancak herhangi bir tedaviyi reddettiği uzun bir hastalıktan sonra 27 Mart 1945’te öldü. Bakırköy mezarlığında oğlu Halil Vedat’ın yanına gömülmüştür.
Kısa Bilgiler
- Servet-i Fünun edebiyatının en büyük nesir ustası kabul edilir.
- İlk büyük Türk romanı olarak kabul görmüş Aşk-ı Memnu’nun yazarıdır.
- Hikâye türünün de Türk edebiyatındaki ilk gerçek temsilcisi olarak kabul edilir.
- Türk romanının gerçek anlamda batılı bir kimlik kazanmasında önemli katkısı olmuş bir yazardır.
- Osmanlı İmparatorluğu’nda Sultan Reşat devri mabeyn başkâtibi (1909-1912) ve Ayan Meclisi üyesi olarak görev yapmıştır.
- Roman ve hikâyeleri dışındaki en önemli eserleri anılarıdır. Ayrıca Türk edebiyatında anı türünde en çok eser vermiş yazarlardandır.
Halid Ziya Uşaklıgil Eserleri
Romanlar
- Bir Ölünün Defteri
- Ferdi ve Şürekası
- Kırık Hayatlar
- Nemide
- Sefile
- Aşk-ı Memnu
- Mai ve Siyah
- Nesl -i Ahir
- Saray ve Ötesi
- Kezban-ı Kopya
Hikayeler
- Bir Yazın Tarihi
- Hepsinden Acı
- İhtiyar Dost
- Kadın Pençesi
- Bir İzdivacın Tarih-i Muaşakası
- Bir Muhtıranın Son Yaprakları
- Nakıl, Bu Muydu
- Heyhat, Küçük Fıkralar
- Bir Şi’r-i Hayal
- Sepette Bulunmuş
- Bir Hikâye-i Sevda
- Onu Beklerken
- Aşka Dairdi
- İzmir Hikâyesi
- Kar Yağarken
Günlük - Anı
Halid Ziya Uşaklıgil’in Sözleri ve Alıntılarına Bakmanızı Öneririz.
Sayfamızda Halid Ziya Uşaklıgil’in sözleri ve alıntıları yer alır.