Reşat Nuri Güntekin

Reşat Nuri Güntekin Kimdir?

Reşat Nuri Güntekin 25 kasım 1889 tarihinde İstanbul’da dünyaya gelmiştir. Cumhuriyet dönemi edebiyatında çok önemli yerlere sahip birçok farklı roman, oyun ve öykü kaleme almıştır. Bunlar; Yeşil Gece, Çalıkuşu, Anadolu Notları, Yaprak Dökümü gibi okuyucunun aklında kalan eserlerdir. 1889 yılında Üsküdar ilçesinde doğmuştur. Babası, askeri tabip Nuri Bey’dir. Annesi ise Kars valisi Yaver Paşa’nın kızı Lüfiye Hanım’dır. Reşide adında bir kız kardeşi de vardır. Ancak kız kardeşi çok erken yaşta vefat etmiştir. Bu sebepten tek çocuk olarak büyümüştür. Babasın görevi dolayısı ile hayatı boyunca birçok farklı il gezmiştir.

İlköğretimine Çanakkale’de başladı. Çocukluk yıllarında okumuş oluğu Udi isimli roman hayatında büyük bir iz bırakmış ve sanata yönelmesini sağlamıştır. Babasının Çanakkale’de bulunan evlerinde son derece zengin bir kütüphanesinin olması da kitaplar ile daha çok iç içe olmasına olanak tanıdır. Bu sayede yazı yazma kültürü gelişti. Daha sonraki eğitimine İzmir’de bulunan Frerler okulunda devam etse de, sonları İstanbul’da Saint Joseph Lisesi’nde eğitim aldı.  Yükseköğrenimini ise Darülfünun Edebiyat Şubesi’nde 1912 yılında tamamladı. Tüm eğitim hayatını yirmi üç yaşında bitirmiştir.

1927 yılına kadar Bursa ve İstanbul’da birçok farklı okulda Fransızca ve Türkçe öğretmenliği ve de müdürlük yaptı. Ardından yine kendisinin görev yaptığı Erenköy Kız Lisesi’nden mezun olan öğrencisi Hadiye Hanım ile evlendi. Öğretmenlik mesleğinin yanı sıra her zaman edebiyatla ilgilendi. Özellikle Halit Ziya Uşaklıgil’in eserlerini okudukça edebiyata olan hevesi arttı. Ardından tiyatro edebiyatını benimsedi ve tiyatro yazarı olmak için çabaladı. Yazı hayatı 1.Dünya Savaşı sonlarında başladı. Başlangıçta son derece uzun hikayeler ve sahne eserleri ele almakta, tiyatro eleştirileri ve araştırmaları yayınlamaktaydı. Çalıkuşu adlı romanın 1922 yılında Vakit Gazetesi’nde yayınlandıktan sonra şöhrete kavuştu.

1931 yılına gelindiğinde Reşat Nuri Güntekin maarif müfettişi oldu. Bu sırada Dil Heyeti ile birlikte farklı çalışmalar da gerçekleştirdi. Ardından görevi dolayısı ile Anadolu’yu baştanbaşa dolaşmaya başladı. Bu dolaşma sırasında ülkenin tüm gerçeklerine kendi gözü ile tanıklık etti. Bu durum romanlarına ve ele aldığı diğer eserlere de sıklıkla yansımıştır. Anadolu’da bulunan insanların hayatı kaleme aldığı eserlerde sıklıkla görülmektedir. 1939 yılına gelindiğinde ise Çanakkale milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bulundu. Burada yaptığı görev 1946 yılına kadar devam etti. 1941 yılında ise tek kız çocuğu olan Ela dünyaya geldi. Yine 1947 yılında Cumhuriyet Halk Partisi’nin Ankara’da yayımlanan Ulus Gazetesi’nin, İstanbul’da yayımlanacak kolu olan Memleket Gazetesi’ni çıkarttı.  Tüm bunlardan sonra müfettişlik görevine geri dönme kararı aldı. 1950 yılında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü yani bilinen ve kısa adı ile UNESCO’da Türkiye Temciliği ve öğrenci müfettişliği görevlerini yerine getirmek için Paris’e gitti. Paris kültür alteşeliği görevi yaptı. 1954’yılına gelindiğinde ise yaşından dolayı daha fazla görevine devam edemedi. Emekli olmasından sonra bir süre İstanbul Şehir Tiyatrosu edebi heyet üyeliği görevinde bulundu.

Vefatı

Reşat Nuri Güntekin’e akciğer kanseri teşhisi konulmasının ardından tedavi olmak için Londra’ya gitti. Londra’da 7 Aralık 1956 tarihinde kansere yenik düşerek hayatını kaybetti. 13 Aralık 1956 gününde Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi. Ölümünün ardından Levent’e oturduğu sokağa en ünlü romanı olan Çalıkuşu ismi verildi. Daha sonralarında ise Kadıköy ve İzmir ilerlide bulunan ilköğretim okullarına ve Fatih’te bir tiyatro sahnesine de Reşat Nuri Güntekin adı verilmiştir. Bütün romanlarının tiyatro halinde senaryolarının olduğunu kendisi dile getirmiştir.

Reşat Nuri Güntekin Eserleri

Romanlar

• Çalıkuşu
• Acımak
• Yaprak Dökümü
• Kavak Yelleri
• Dudaktan Kalbe
• Yeşil Gece
• Miskinler Tekkesi
• Akşam Güneşi
• Ateş Gecesi
• Kızılcık Dalları
• Eski Hastalık
• Damga
• Bir Kadın Düşmanı
• Gökyüzü
• Gizli El
• Değirmen
• Kan Davası
• Son Sığınak
• Harabelerin Çiçeği

Hikayeler

• Tanrı Misafiri
• Sönmüş Yıldızlar
• Roçild Bey
• Eski Ahbap
• Leyla ile Mecnun
• Olağan İşler

Aşk Mektupları

• “Boyunduruk”

Günlük - Anı

• Anadolu Notları

Oyun

• Tanrıdağı Ziyafeti

Reşat Nuri Güntekin’in Sözleri ve Alıntılarına Bakmanızı Öneririz.

Sayfamızda Reşat Nuri Güntekin’in sözleri ve alıntıları yer alır.

Sosyal Medyada Paylaş