Amerikan Sargısı – Fakir Baykurt
Tür: | Roman |
Yazar: | Fakir Baykurt |
Yayınlanma Tarihi: | 2021 |
Yayınevi: | Literatür Yayınları |
Karakterler
Temeloş: Ufak yapılı, yaşlı köyün filozofu olarak adlandırılan görmüş geçirmiş akıllı köy bekçisidir.
İzzet: Köylüler tarafından sevip sayılan, Ayrıca bekçi Temeloşun da akrabasıdır.
Mr. Boger: Türkiye büyükelçisi bir Amerikalıdır.
Tuluğ Paşa: Amerikalılara yaranarak milletvekili olmaya çalışan emekli bir askerdir.
Cemal Hoca: Köy çocuklarına yardım etmeye çalışan bir köy öğretmenidir.
Tülay Hoca: Cemal Hoca`nın yerine gelen öğretmendir.
Ertan Hoca: Pilot proje için köye atanan, dağda maden arayan öğretmendir.
Boby: Köylülerle çok iyi anlaşan Tülay Hocayla da aşık olan bir Amerikalıdır.
Konusu
Amerikan yardımının “süt tozu ve balık yağı” ile kendini gösterdiği yıllarda Amerika ile iş yapan bazı Türk girişimciler ve bir grup Amerikalı, Ankara’ya yakın bir köyde pilot proje uygulamaya karar verdiler. Uzun tartışmalar sonucunda Kızılöz köyünde karar verilir.
Amerikan Sargısı Özeti
Amerika Büyükelçiliği ile Türk yetkililer arasında Türkiye ile Amerika arasındaki dostluğu güçlendirmek için protokol imzalanır. Bu protokole göre bir köy seçilecek, bu köye Amerikan yardımı yapılacak ve bu köy bir dostluk nişanı olarak modernize edilecektir. Protokol gereği bir köy için pilot proje hazırlanacak ve bu köy Amerikalıların desteğiyle geliştirilecek ve diğer köylere örnek bir köy haline gelecektir. Bu amaçla pilot köy olarak Ankara yakınlarındaki Kızılöz köyü seçilir. Amerikalılar bu projeye büyük önem verirler ve iyi sonuçlar elde edeceklerinden oldukça da eminler.
Amerikalı ve Türk yetkililer bir sabah aniden Kızılöz köyüne gelirler. Ankara valisi, kaymakam, ABD’yi temsil eden yetkili ve eşi bu köyde toplanır. Köylüler şüphelenmeye başlayınca, korucu Temeloş ve muhtarı bundan ne çıkacağını merak ederler. Köylülere sıcak davranan Türk ve Amerikalı yetkililer, bu köyü örnek bir köy yapmak için geldiklerini açıklar. Köy korucusu Temeloş ve muhtarı onlara köyün hiçbir şeye ihtiyacı olmadığını söyler. Çünkü yapılacaklardan şüpheleniyorlar ve gelenlerin köye zarar vermesinden korkarlar. Nitekim yetkililer, köyün Ankara’yı görmesini engelleyen Aktepe’yi hemen yıkarak çalışmalara başlar. Birkaç gün içinde Aktepe yıkılır ve Aktepe’nin yerinde oluşan ova, Ananas ağaçlarının yetiştirildiği bir dostluk alanına dönüştürülür. Bu durum köylüleri memnun etmese de Amerikalılar, Tuluğ Paşa sayesinde protestocuları susturmayı başarır.
Amerikalılar çok hızlı hareket ediyorlar ve Amerika’dan iyi cins küçükbaş ve büyükbaş hayvanlar, faynapil fidanları, iyi cins tavuklar getirirler. Amerikalılar da köyde büyük bir çiftlik kurmuş ve bu çiftliğin kapısına Amerika ve Türkiye dostluğunu simgeleyen iki el sıkışan ellerin resmini koyarlar. Amerikalıları hiç sevmeyen Cemal Hoca bu şeylerden hoşlanmaz ve korucu Temeloş ve muhtarı ona destek olur. Ancak itirazları Amerikalıların özel adamı Tuluğ Paşa tarafından engellenir. Amerikalılar ayrıca çiftliğin çevresine hayvanlar için ahırlar, kümesler, bakım ve hizmetler için müştemilatlar vb. inşa ederler. Ancak Amerikalılar, köyün adının Kızılöz olmasını sakıncalı buldukları için köyün adını Güzelöz olarak değiştirirler. Artık her şey tamamlanmış ve işin verimi beklenmeye başlanır. Amerikalılar ve Tuluğ Paşa büyük umut içindedir. Bu arada kısa sürede itiraz eden Cemal Hoca da köyden uzaklaştırılır. Yerine geçen Tülay Hoca ile köydeki Amerikalıların işleriyle ilgilenen Boby arasında da yakın bir ilişki vardır. Boby ve Tülay Hoca arasındaki aşk hikâyesi köylüleri tedirgin eder. Herkes yapılan hizmetlerden güzel sonuçlar beklerken Amerikan inekleri ölmeye başlar. Dikilen ağaçlardan meyve çıkmaz. Amerikan buğdayı köylüler tarafından ekildi, ancak buğdayın hastalıklı olduğu ortaya çıkar, yoksul köylüler herhangi bir verim alamazlar. Ekilen domates ve biberler hastalanınca köylüler isyan eder.
Köyün atmosferine alışamayan Amerika’dan gelen tavukların cinsi ölmeye başlar. Köy korucusu Temeloş, bir gün etrafı tellerle çevrili çiftliğe girmeye çalışırken yaralanır. Temeloş’u hastaneye götürürler ve Temeloş’un yaraları Amerikan Bandajı ile sarılır. Bu sargılar Temeloş’u çok rahatsız eder. Bu sırada dağlarda maden arama öğretisini ihmal eden Ertan Hoca, dağlarda bir maden bulur. Köyde bir mayın bulununca, hiçbir işe yaramayan Amerikan tarzı tarımdan ümidini kesen köylüler de çileden çıkar. Bu arada Amerikalılara yaptığı yardımlardan dolayı Tuluğ Paşa’da vekil olur. Köylüler, Amerikalılar onları bırakabilsinler ve Amerikalıların getirdiklerini yok etsinler diye Dostluk Bahçesi’ne girerler.
Amerikan Sargısı – Kitap Açıklaması
Amerikan yardımlarının kendini “süttozu ve balıkyağı”yla gösterdiği yıllarda, Amerika’yla iş yapan bazı Türk girişimcilerle bir grup Amerikalı, Ankara’ya yakın bir köyde, bir pilot proje uygulamaya karar verir. Uzun tartışmalar sonucunda, Kızılöz köyünde karar kılınır. Gümrah yeşillikleri, bereketli toprakları, şırıl şırıl akan sularıyla, hem güzel hem de kimseye muhtaç olmadan geçinip giden bir köydür Kızılöz. Okulu yetersizdir her köy gibi ama öğretmeni yamandır. Her köy gibi eksikleri ganidir köyün ama köylünün umutları tamdır: “Bir gün hükümet buraya da mutlaka el atacaktır.”