Doğum: | 1925, Menemen |
Ölüm: | 2005, İstanbul |
Meslek: | Şair, Yazar, Düşünür, Gazeteci, Senarist ve Eleştirmen. |
Attila İlhan Kimdir?
Atilla İlhan Hayatı 15 Haziran 1925 yılında İzmir’in Menemen ilçesinde hayata gözlerini açarak başladı. Babası bir divan şairiydi. Babası Bedri Bey’in etkisi nedeniyle şiir tutkunu ve şairliğe merak uyanan bir çocuk olarak yetişti. İlkokul eğitimini İzmir Karşıyaka Cumhuriyet İlkokulu’nda ortaokulu da Karşıyaka Ortaokulu’nda tamamladıktan sonra Atatürk Lisesi’nde eğitimine başladı. Ancak bu okuldayken lise çağında Türk Ceza Kanunu’nun 141. Maddesi uyarınca yasalara aykırı davrandığı gerekçesiyle okuldan uzaklaştırıldı ve tutuklandı. Henüz 16 yaşındayken üç hafta boyunca hapis yattı. Ardından Danıştay kararı ile eğitim öğretim hayatına geri döndü ve Lise eğitimini İstanbul Işık Lisesi’nde tamamladı. Üniversite hayatını da İstanbul’da sürdürdü ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni kazandı. Fakat aynı bölümde yaptığı Yüksek Lisans öğrenimini tamamlamadan bıraktı. Üniversitenin ikinci yılındayken ilk kez 1948 yılında Nazım Hikmet’i kurtarmak adlı hareketiyle gittiği Fransa’da bu kez daha fazla kalmaya gitti.
Bu süreden sonra aralıklı olarak altı yılının büyük bölümünü Fransa’nın Paris şehrinde geçirdi. Paris’e gitmesinin sebebi ise 1951 yılında Gerçek Gazetesi’nde yayınladığı yazı yüzünden hakkında açılan soruşturma olmuştu.
Türkiye’ye döndükten sonra ise birçok dergi ve gazetede yazılar yazdı. Bunlardan biri olan Demokrat İzmir Gazetesi’nde Genel Yayın Müdürlüğü ve Başyazar olarak görev aldı. Ankara’da da Bigi Yayınevi danışmanlığını üstlendi. Yazdığı senaryolarda kendisine Ali Kaptanoğlu takma adını seçti. Milliyet, Yeni Ortam, Dünya, Söz Gazetelerinde köşe yazıları yazdı ve Sanat Olayı ve Yelken dergilerini yönetti. Balıkçı Türküsü, Atilla İlhan’ın ilk şiiriydi. Bu şiiri Yeni Edebiyat Dergisi’nde yayınlandıktan sonra İstanbul’da Nevin Yıldız takma adını kullanırken Yücel dergilerinde Beteroğlu takma adıyla şiirlerini yayınladı. Şair 1946 yılında CHP’nin düzenlediği Şiir Yarışması’nda Cebberaoğlu Mehemmed adlı şiiriyli ikincilik ödülünü kazandı ve bu şiiri onun daha çok tanınmasına vesile oldu. Ancak bu şiiri amcasının kendisinden habersiz gönderdiğine dair bir takım söylentiler var.
Yön, Mavi, Dost, Ataç, Genç, Varlık, Aile, Yeni Nesil, Yelken, Yirminci Asır, Seçilmiş Hikâyeler, Kaynak, Ufuklar, Yeditepe, Dost, Yön, Milliyet Sanat, Sanat Olayı gibi dergilerde şiirleri, eleştiri ve denemeleri yayınlandı. Şair, âmânla Türk edebiyatının önemli isimleri arasında kendine yer edindi. İlk Şiir kitabı Duvar’ı kendi imkânlarıyla yayınladı.
Atilla İlhan, İkinci Yeni Şiir ve Garip Akımı karşısında durdu. Maviciler ya da Mavi adıyla bilinen toplumcu, gerçekçi şiir akımını yarattı. Şiirde yeni bir soluk düzeni, coşkulu, taşkın bir anlatım ve kendisine has yeni bir duyarlılık oluşturdu. Ben Sana Mecburum, Sisler Bulvarı, Yağmur Kaçağı gibi şiirleriyle yeni şairleri etkiledi. Şiirlerinde divan şiiri ve şarkılarından da faydalanarak Elde Var Hüzün, Yasak Sevişmek adlı kitaplarını yayınladı. Tarihsel konulara ağırlık vermeden önce Zenciler Birbirine Benzemez ve Sokaktaki Adam adlı romanlarını yazdı. Romanlarda öz Türkçe akımına karşıydı.
Askerliğini 1957 yılında Erzincan’da tamamladıktan sonra sinema ve senaryo çalışmaları üzerine yoğunlaştırdı. 1968 yılında Beket İlhan ile evlenerek 15 yıl evli kaldı.
Atilla İlhan ilk kez 1985 yılında kalp krizi geçirdi bu zamandan itibaren kardiyolojik sorunlar yaşamaya başladı. Bu durum 2004 senesinden itibaren daha ciddi bir hal aldı ve 2005 yılında 10 Ekim günü evinde geçirdiği kalp krizinin arından hayata gözlerini yumdu.
Attila İlhan Eserleri
Romanlar
- Sokaktaki Adam
- Kurtlar Sofrası
- Zenciler Birbirine Benzemez
- Fena Halde Leman
- Haco Hanım Vay
- Sarışın Kurt
Aynanın İçindekiler Serisi
- Sırtlan Payı
- Bıçağın Ucu
- Yaraya Tuz Basmak
- Dersaadet’te Sabah Ezanları
- Karanlıkta Biz
- Allahın Süngüleri: Reis Paşa
- Gâzi Paşa
Öykü
- Yengecin Kıskacı
Gezi
- Abbas Yolcu
Attila İlhan’ın Sözleri ve Alıntılarına Bakmanızı Öneririz.
Sayfamızda Attila İlhan’ın sözleri ve alıntıları yer alır.