Körduman – Kemal Tahir
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Kemal Tahir |
| Yayınlanma Tarihi: | 1957 |
| Yayınevi: | İthaki Yayınları |
Karakterler
Mustafa: Sevdiği kız Ayşe’yi alamayınca köyden ayrılıp Ankara’ya gitmeye karar verir. Orada taş ustası olur. Köye döndüğünde birçok entrikaya karışır ve arkadaş katili olur.
Ayşe: Mustafa’nın sevdiği kızdır.
Fadik: Ayşe’nin kız kardeşidir. Cahil ve saf bir kadındır.
Vahit: Mustafa’nın çapkın arkadaşıdır. Ayşe yüzünden Mustafa ile birbirlerine düşman olur ve ardından Mustafa tarafından öldürülür.
Konusu
Çankırı’nın Yamören adlı bir köyünde geçen olaylardan bahsedilir. Roman kahramanı Mustafa’nın serüvenini merkeze alan yazar, köylülerin sorunlarını, ahlaki değerlerini ve köyün ekonomik yapısını sunar. Ahi teşkilatının Çankırı’daki uygulaması olan sistem anlatılır.
Körduman Özeti
Arkadaşlarıyla birlikte Ankara’ya giden Mustafa, Ankara’da bulunduğu süre içerisinde bir süre işsiz kalmış ve köyde aç ve perişan olduğuna dair bir söylenti çıkar. Ancak arkadaşlarından daha başarılı olan Mustafa iyi bir taş ustası olmuş hatta para kazanıp köyüne döner.
Mustafa, köyü Yamören’e geldiğinde köylülere göre artık zengin bir adamdır. Mustafa köye geldiğinde eski sevgilisi Ayşe’nin ağabeyi Fadık ile ilişki yaşamaya başlar. Mustafa, Fadik’i memnun etmek için elinden geleni yapmaya başlar. Fadik saf bir köylü kızıdır ve zamanla Mustafa’nın kur yapmasına aldanır. Ancak Mustafa’nın asıl amacı Fadık ile de evlenmek değildir. Üstelik köyün zenginlerinden biri olduğu için büyük bir özgüven kazanan Mustafa, Fadik’in ablası ve eski aşkı Ayşe’nin de peşindedir.
Hatta bir süre iki kız kardeşle aşk yaşamaya çalışır. Ayşe’ye âşık olmaya başlayan Mustafa, sonunda Ayşe’nin kocasının eski sevgilisi Gülizar’a yakalanır. Onları sevişirken yakalayan Gülizar, bu olayı Ayşe’nin kocası Hakkı’ya anlatmakla tehdit eder. Bu olay üzerine Vahit ve Mustafa da çatışır. Mustafa’nın ağabeyi Murat olanları öğrenmiş ve Mustafa’ya köyü terk etmesi için baskı yapmaya başlamıştır. Mustafa köyden ayrılmaya hazırlanırken yaşananlardan kendini kurtaramaz. Köyde birçok söylenti çıkmış ve bu söylentilerin ardından köyde kavga çıkar. Gelişen olaylar yüzünden Mustafa karıştığı kavgada en yakın arkadaşı olan Vahit’i vurarak öldürür.
Körduman – Kitap Açıklaması
Sağırdere (1955) romanının devamı niteliğindeki Körduman (1957), Kemal Tahir’in dikkatini Anadolu insanına yönelttiği önemli eserlerden biri.
Cumhuriyet devri Türk romanının genel olarak iki cepheden birini seçip ele aldığı şehir-köy / İstanbul-Anadolu ikiliğinde daha objektif bir bakış açısı bulma çabasıyla “monoklu” değil de “gözlüğü” tercih eden Kemal Tahir’in köy romanına ilişkin sözleri hâlâ üzerine düşünülmeyi bekliyor:
“Yakın bir gelecekte eserlerimiz üzerinde sahici köylü aydınları ile bizzat yazdığımız köylüler düşünecekler, eleştirmeler yapacaklar, kararlara varacaklardır.
Asıl şaşmaz, affetmez hüküm, o günün gaddar hükmüdür. Romanı uyduranların, uydurabilirim sananların vay haline!”
(Tanıtım Bülteninden)
