Demir Ökçe – Jack London
Tür: | Roman |
Yazar: | Jack London |
Yayınlanma Tarihi: | 1907 |
Yayınevi: | Oda Yayınları |
Karakterler
Ernest Everhard: Kitabının ana karakteridir. Ezilenden, sömürülenden ve köleleştirilenlerden taraf sosyalist bir karakterdir.
Avis: Cunningham: Popüler bir fizikçinin kızı olan Avis, kitabın ana karakterlerinden biridir. Ernest ile evlenirler.
Diğer Karakterler: Jackson, Morehouse ve Albay Van
Konusu
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki oligarşi tiranlığın kronik yükselişini tasvir eden, genellikle “modern negatif ütopyaların en eskisi” olarak düşünülür. Jack London’ın sosyalist görüşlerinin en açık şekilde sergilendiği bir romandır. Roman özellikle Faşist yapılanmanın dünyayı nasıl vahşete sürükleyeceğini ve buna karşı devrimci duruşun nasıl olması gerektiğini muhteşem bir şekilde anlatır.
Demir Ökçe Özeti
Ana karakterlerden biri olan Avis Cunningham, topluluğundaki popüler bir fizikçinin kızıdır. Ernest Everhard adında bir sosyalist destekçiyle tanışır. Yemek yerken, emeğin sömürüye dönüştüğünü söyleyerek toplumu yok eden modern sistemi kınamaya başlar. Avis adamın görüşlerini desteklemez. Sonra Ernest, sıradan bir işçi olan Jackson’a atıfta bulunmak zorunda kalır. Jackson işini daha iyi yapabilmek için kolunu kaybeder ama yine de kovulur. Bu olay genç adamı dehşete düşürür ve işçilerin onun zor hayatı hakkında düşünmeye başlamasına neden olur.
Yerel halk kulübünde olması beklenen Ernest, onunla performans sergilemek için bir konuşma hazırlar. İlk başta insanlar bunu gösterip utandırmak isterler, ancak konuşmalarıyla birlikte sorunları ve sosyalizme geçişi ciddi olarak düşünmelerine neden olur. Avis, Ehrenst’e âşıktır ancak böyle bir insanla olan bağını sevenleri sevmez. Buna rağmen evlilikleri gerçekleşir. Ernesto, Sosyalist Parti’nin başına getirilir. Ancak bir düzelme söz konusu olmaz ve bu yüzden işçi grevi patlak verir, bu da vahşete yol açar, ancak ardından çiftçiler isyan eder. Dayanamazlar ordudan destek alarak üstlerine yürür ve olayları bastırmaya çalışırlar. Bütün bunlar çalışma günlerinin azalmasına yol açar ve sadece yüksek vasıflı işçiler bunu alır, onlara barınma, tıbbi bakım sağlanır ve çocukları en iyi okullara gider. Orta sınıfa hiçbir şey kalmaz ve ücretler düşer, çalışma saatleri artıyor, eğitim kaldırılıyor, işçilere sığır muamelesi yapılıyor. Alt sınıf şunları alır. Yaşayacak kültürün olmadığı kışlalarda artık ücret almazlar, sadece biraz yiyecek ve emek gerekli hale gelir.
Demir Ökçe – Kitap Açıklaması
Dünyada çok büyük bir okur kitlesinin ilgisini kazanmış olan büyük yazar Jack London, varsayımlar üzerine kurduğu ünlü romanı Demir Ökçe’yle işçi sınıfı yazınında haklı bir yer almıştır. Marx’ın yapıtlarının çoğunun Amerika’da yayımlanmadığı bir dönemde (1906), işçi hareketlerinin doğuşuyla birlikte kitlelerin bir işçi sınıfı yazarı arayışına yanıt veren tek yazar Jack London olmuştur. İşci sınıfı yazını, işçi hareketinin gücünün bir ölçüsü, bir ifadesi olacak biçimde gelişebilir ancak; bu noktadan bakıldıkça, o dönem Amerika’sında ancak işçi sınıfının gelişen bilincini yansıtan ürünlerin ortaya konması beklenebilirdi; İşte, Jack London’ın ölmezliğinde büyük payı olan ‘Demir Ökçe’, bu gereksinmeyi doyurmakla toplumcuların ilgisini ayakta tutmayı başarmıştır. Demir Ökçe’nin bugün bile bir toplumcu roman niteliğini koruması, yazarın kapitalizme yönelttiği ağır eleştirilerden kaynaklanmaktadır. Kapitalist sistemin savunucuları, romanın kahramanı Ernest Everhard’ın acımasız eleştirileriyle aşağılanmakta, toplumun en güçlü, en zengin kişilerine yani yönetici sınıfa ağır bir dille hakaret edilmektedir. Bedensel gücü, bilgisi, ileri görüşlülüğü ve yürekliliği ile örnek bir devrimci olarak idealize edilen Everhard, yazarın kızı Joan London’ın sözleriyle, “…Jack London’ın olmak istediği devrimci tipidir.” Marx’ın yapıtları Demir Ökçe’nin yazıldığı 1906 yılında İngilizceye çevrilmiş olsaydı, Jack London kapitalist toplumdaki ikilemi sergilemekle kalmaz, artıdeğer ve üretim – fazlası konularında daha doğru çözümlemeler getirebilirdi kuşkusuz. Yazarın gözler önüne serdiği bu savaş, daha çok bireysel güçler arasında gelişmektedir. Romanda doğa – üstü bir varlık, bir “sarışın canavar” olarak betimlenen Everhard’ın çevresi, yazarın geleneğine uygun olarak, İdealize edilmiş kişilerle doludur. Ancak bunlar, yukarıda sözünü ettiğimiz gereksinmeyi karşılamaktan, ilgiyi kazanmaktan ırak tutmamıştır Demir Ökçe’yi. Aynı ilgi, günümüzde de sürmektedir. Demir Ökçe’nin ünü, Jack London’ın ölümünden sonra, özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrasında yönetici sınıfların tüm güçlerini ortaklaşmacılığa karşı kullandırmaya başladığında büyümüş ve bu ün, günümüze dek korunmuştur. Bukharin’in toplumcu kitaplar listesine aldığı, yazarı Amerikalı olan tek kitap, Demir Ökçe’dir.
İlk fırsatta okumam neden olansın kitapdiyarı