Doğum: | 1864, İstanbul |
Ölüm: | 1944, İstanbul |
Meslek: | Yazar |
Hüseyin Rahmi Gürpınar Kimdir?
17 Ağustos 1864’te İstanbul’da doğdu. Padişahın yaveri Mehmet Sait Paşa’nın oğlu Hüseyin Rahmi, üç yaşındayken annesinin ölümü üzerine Girit’teki babasının yanına gönderildi. İlkokula başladı, ancak babasının evlenmesi üzerine altı yaşında İstanbul’a geri gönderildi ve büyükannesinin yanında yaşamaya başladı ve eğitimine orada devam etti. Yakubağa Mektebi, Mahmudiye Rüştiyesi ve lisede okuyan Hüseyin Rahmi, tarihçi Abdurrahman Şeref Bey’in himayesinde Mülkiye Mektebi’ne girdi. Okulun ikinci yılındayken ağır bir hastalığa yakalanan Hüseyin Rahmi, eğitimini orada bıraktı. Kısa bir süre Adalet Bakanlığı Ceza Dairesi’nde kâtip ve Ticaret Mahkemesi’nde Şikâyetçi olarak çalışan Hüseyin Rahmi, geçimini kalemiyle sağlamaya çalıştı.
1887 yılında Tercüman-ı Perakende gazetesinde yazmaya başlayan Hüseyin Rahmi, daha sonra İkdam ve Sabah gazetelerinde çevirmenlik ve yazarlık yaptı. II. Meşrutiyet döneminde 37 sayı çıkan Bozboğaz ve Güllâbi adlı bir gazete çıkardı. İbrahim Hilmi Bey ile birlikte çıkardığı Millet gazetesi uzun sürmedi. 1925-1927 yılları arasında yayınlanan Türk Kadın Yolu dergisinin yazarları arasında yer aldı. Sonraki yazılarını İkdam, Söz, Zaman, Vakit, Son Posta, Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerinde yayımladı. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 5. ve 6. Dönem Kütahya Milletvekili olan Hüseyin Rahmi, 8 Mart 1944’te ömrünün son otuz bir yılını geçirdiği Heybeliada’daki yalısında vefat etti ve defnedildi. Abbas Paşa Mezarlığı’ndadır.
Hüseyin Rahmi Gürpınar; İstanbulluların sosyal ve geleneksel yaşamlarını, aile içi çatışmalarını, hurafelerini, yaşadığı çağın Türk toplumunun krizlerini mizahi bir dehayla anlatır. Servet-i Fünûnistler çağında olmasına rağmen sanata farklı bir bakış açısını sürdürmektedir. Romanlarındaki kahramanların çoğu 19. yüzyılın sonundaki İstanbul’un canlı, renkli insanları ve yaşam sahneleridir. Eserlerinde Anadolu yoktur. Mizah, komik olmanın yanı sıra gülünç yönlerimizi yansıtmak ve hicvetmek için gerekli bir araçtır. Hüseyin Rahmi, seçtiği tipleri ustaca, seviyelerine uygun konuşturur, olayları mizahi ve acıklı yönleriyle anlatır. Güçlü bir gözlem gücüne sahiptir. Realist, natüralist bir bakış açısıyla “toplum için sanat” yapar. 1976 yılında Ertem Eğilmez tarafından çekilen Süt Kardeşler filminin konusu Hüseyin Rahmi’nin Gulyabani adlı romanından uyarlanmıştır. Bağımsız sanatçılardan biri olarak da anılır.
Hüseyin Rahmi Gürpınar Eserleri
Hikaye, oyun ve roman türündeki eserlerinin sayısı 54’tür.
Eserlerinden bazıları:
- Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç
- Melek Sanmıştım Şeytanı
- Mezarından Kalkan Şehit Mutallaka
- Şıpsevdi
- Efsuncu Baba
- Dirilen İskelet
- Şık
- İffet
- Katil Buse
- Cadı
- Mürebbiye
- Eşkıya İninde
- Mutallaka (boşanmış kadın)
- Bir Muadele-i Sevda
- Metres
- Tesadüf
- Nimetşinas
- Gönül Ticareti
- Kaderin Cilvesi
- Gulyabani
- Hazan Bülbülü
- Hakka Sığındık
- Son Arzu
- Meyhanede Hanımlar
- Ben Deli Miyim?
- Evlere Şenlik, Kaynanam Nasıl Kudurdu
- Muhabbet Tılsımı
- Namusla Açlık Meselesi
- İki Hödüğün Seyahati
- Kadın Erkekleşince
- Şeytan İşi
- Tünelden İlk Çıkış
- Utanmaz Adam
- Gönül Ticareti
- Kesik Baş
- Gönül Bir Yeldeğirmenidir Sevda Öğütür
- Dünyanın Mihveri Kadın Mı?
- Deli Filozof
- Kaderin Cilvesi
- Namuslu Kokotlar
- Ölüler Yaşıyor Mu?
- Shikure Babezu
- Ölümüne Sevgi
- Namussuz Necdet
- Fiyasko™
- Hayattan Sayfalar
- Kadınlar Vaizi
- İstanbul’da Bir Frank
- Can Pazarı
- İnsan Önce Maymun Muydu?
- Cadı Çarpıyor
Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Sözleri ve Alıntılarına Bakmanızı Öneririz.
Sayfamızda Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın sözleri ve alıntıları yer alır.