Zavallı Çocuk – Namık Kemal
| Tür: | Oyun |
| Yazar: | Namık Kemal |
| Yayınlanma Tarihi: | 1873 |
| Yayınevi: | Sis Yayıncılık |
Karakterler
Şefika: Eserin başkahramanıdır. Şefika, birlikte büyüdüğü tıp öğrencisi Ata’ya âşıktır ama özellikle annesinin baskısı altında bunu söyleyemez ve babasının istediği Paşa ile evlenmek ister. Aşkına yenik düşer ve verirken yakalanır.
Ata: Şefika’nın sevgilisidir. On dokuz yaşında. Küçük yaşta yetim kaldığı için Halil Bey’in himayesine alınıp Şefika’nın yanında büyümüştür. Şefika’ya âşıktır ama söyleyemedikleri için görüşemezler. Şefika’nın verem olup zehir içip intihar etmesine dayanamaz.
Halil Bey: Şefika’nın babasıdır. Aslında, karısından daha merhametlidir. Kızı Şefika’yı bir Paşa ile evlendirmek ister.
Tahire Hanım: Halil Bey’in eşi Şefika’nın annesidir. Ata ve Şefika arasındaki aşkı fark etti. Bunun bir hata olduğunu düşünür ve her şeye rağmen kızını Paşa ile nişanlar. Ata ve Şefika aşklarının duyulmaması için ellerinden geleni yaparlar; Bu konuda Şefika’ya baskı yapar.
Şerife Hanım: Şefika Hanım’ın babaannesidir.
Tabende: Cariye.
Konusu
Tıp okuyan Ata’nın amcası Halil Bey’in yanına yerleşmesiyle olaylar başlar. Aynı evde kardeş gibi büyümeye başlayan Ata ve Halil Bey’in kızı Şefika birbirlerine âşık olurlar ama bunu bir türlü ortaya çıkaramazlar. 14 yaşındaki kız Ata’ya büyük bir aşk beslese de özellikle annesi Tahire Hanım’ın zorlamasıyla kendisinden yaşça büyük bir paşayla evlenir. Ailesinin sözünden çıkmayan sessiz bir karakter olan Şefika; Babasının işi ve maddi durumu bozulduğu için aşkını gömdü ve bu evliliğe razı olur. Aşktan verem olan Şefika’nın hastalığına dayanamayan Ata, hikâyenin sonunda zehir içerek intihar eder. İyi ve kötünün keskin bir şekilde ayrıldığı ve bol miktarda sosyal mesajın bulunduğu bu oyunda; Ailesinin tüm yükünü omuzlarında hisseden genç bir kızın dramını anlatıyor.
Zavallı Çocuk Özeti
Ata küçük yaşta yetim kalır ve akrabası Halil Bey onu himayesine alır. Halil Bey’in kızı Şefika ile büyümüşlerdir. Zamanla birbirlerine âşık oldular. Ata Tıp Fakültesi’nde okuyor. Şefika ise 14 yaşına yeni girmiştir. Halil Bey, kızını kırklı yaşlarında bir Paşa ile evlendirmek ister. Geçim sıkıntısı çeken Halil Bey, eşi Tahire Hanım’ın baskısıyla bu işi kabul eder. Ancak Halil Bey bu evliliğe razı olmadan önce kızını yanına çağırarak başkasını sevip sevmediğini, âşık olup olmadığını sordu. Şefika ise babasından korktuğu için Ata’yı sevdiğini söyleyemez ama annesine durumu anlatır. Tahire Hanım ise bunun bir hata olduğunu ve kızının yanıldığını söyleyerek bu aşka karşı çıkar. Paşa ve Şefika ile nişanlanırlar.
Şefika, Ata’yı sevdiğini babasına söyleyemediği için üzüntüye kapılır. Düğün hazırlıkları yapılırken tüberküloza yakalanır. 25 gün sonra Şefika yatağında ölümü bekleyecek, tüberküloz onu yıprattır. Tıp fakültesinden izin alan Ata, sevgilisine koşar, onun hasta ve buruk haline kendisinin sebep olduğunu düşünür, Şefika’nın başucunda çok kuvvetli bir zehir içer, Şefika’nın kollarına düşer ve ölür. Şefika, Ata’ya sarılır ve son nefesini verir.
Kısa Bilgiler
- 1873 yılında Namık Kemal tarafından yazılan piyes. İlk defa 18 Ocak 1874 tarihinde Gedikpaşa Tiyatrosu’nda sahnelenmiştir.
Zavallı Çocuk – Kitap Açıklaması
Halil Bey kardeşinin çocuğu olan Atâ’yı evine almış ve onun Tıbbiye’ye devamını sağlamaktadır. Atâ on dokuz, Halil Bey’in kızı Şefika ise on dört yaşına gelmiştir. Bu iki genç arasında doğan masum aşka Şefika’yı görüp beğenen bir paşanın onunla evlenmek istemesi gölge düşürür. Şefika, ailesinin ekonomik durumunun kötü olması nedeniyle sevmediği halde paşayla evlenmeye razı olur. Ancak bu evlilik kararı iki gencin hayatına mal olacaktır.
1873 yılında Namık Kemal tarafından yazılan piyes Gedikpaşa Tiyatrosu’nda sahnelendiğinde büyük ilgi görmüştür. Namık Kemal, Zavallı Çocuk’ta sadece hazin bir aşkı anlatmaz, görücü usulü ile evliliğin doğurduğu kötü sonuçları topluma göstererek, genç kızların kendi rızalarıyla evlenmeleri gerektiğini de savunur.
