Gizli El – Reşat Nuri Güntekin
Tür: | Roman |
Yazar: | Reşat Nuri Güntekin |
Yayınlanma Tarihi: | 1920 |
Yayınevi: | İnkılap Kitabevi |
Karakterler
Şeref: Yirmi dört yaşında okuldan mezun olmuş bireydir. Gemlik’te memurluk yaparken Seniha ile evlenmiştir. Son derece hırslı ve her zaman yükselme arzusu olan bir karaktere sahiptir. Hayatı Miralay ile tanıştıktan sonra tamamı ile değişecektir.
Seniha: Son derece kültürlü bir kızdır. Aziz Paşa’nın Fransız mektebinde okumuştur. Şeref’in ise karısıdır.
Doktor Cemil: Emeklilik günlerini Gemlik’te geçirmeye karar vermiştir. Şeref’in Aziz Paşa ailesi ile tanışmasına ve Seniha ile birlikte evlenmesine yardımcı olmuştur.
Aziz Paşa: Atmış beş yaşlarında bir adamdır. Çiftlik işleri ile fazla ilgilenmekten hoşlanmayan hayattan daha çok zevk almaya bakan bir adamdır.
Miralay Murat: Şeref’in kanunuz işlere bulaşmasına sebebiyet veren adamdır.
Konusu
Romanın konusunu bireysel olarak geliştirdiği hırsların peşinde koşan ve bu uğurda maddi olarak yükseliş elde edilirken, ahlaki olarak düşen Şeref’in hayatı oluşturmaktadır. Yazar kitabında okuyuculara kendi çıkarları için diğer insanları umursamayan bireylerin ne hale geleceğini açıklamaktadır.
Gizli El Özeti
Şeref, afyon meselesini konuşmak için umum müdürünün yanına gitmiştir. Buradan çıktıkdan sonra karısı Seniha ile buluşur. Seniha ile birlikte sohbet ettikten sonra Şerefe geçmişi hatırlamıştır. Beş yıl önce yaşananları düşünerek okuldan mezun olduğu ve babasını kaybettiği günleri hatırlamaktadır. Şeref, o yıl Gemlik’te maliye memuru olarak işe başlamıştır. Bununla birlikte çok büyük hedefleri ve planları vardır. Bu hedefleri yüzünden başladığı memuriyet hayatının ona yetmeyeceğini düşünmektedir. Aynı zamanda memuriyet hayatından sıkılmaya da başlamıştır.
Şeref günlerini bu duygular içerisinde geçirirken emekli askeri bir doktor olan, Doktor Cemil ile tanışır. Doktor Cemil ise onu eski bir saray paşası olan Narlı Çiftliğinin sahibi olan Aziz Paşa ile tanıştırır. Aziz Paşa’nın ise biri Adnan diğeri ise Seniha adında iki çocuğu vardır. Şeref zaman içerisinde Aziz Paşa ile dostluk kurmuş ve oğlu Adnan’a özel ders vermeye başlamıştır. Semiha ise Fransız Kolejini bilirmiş son derece kültürlü ve eğitimli bir kızdır. Özel dersler sırasında Seniha ve Şeref arasında bir ilişki başlar. Adnan ile Seniha, İstanbul’daki bir yakınlarının düğününe giderler. Ardından ise Seniha ve Adnan, İstanbul’dan birkaç akrabaları ile geri Gemlik’e dönerler. Aziz Paşa ise konağında bu yakınları için her gece bir eğlence düzenlemektedir.
Düzenlenen eğlenceler ise Gemlik halkı tarafından yadırganmaktadır. Halk bu eğlenceleri dedikodu malzemesi haline getirmiştir ve bu durum Şeref’i rahatsız etmektedir. Üstelik Seniha’yı bu eğlencelerden dolayı kıskanmaktadır. Seniha hakkında ortaya çıkan tüm söylentiler Şeref’i fazlası ile üzmektedir. Şeref yine böyle bir akşamda yemeğe davet edilir. Bu yemek süresince Seniha’yı boş yere kıskandığını ve suçladığını anlar. Ama onlar ile ayrı dünyaların insanları olduğunu düşünmeye başlamıştır. Bu sebepten bir daha çiftliğe gelmek istemez. Aynı zamanda Şeref, Aziz Paşa’ya bir bahane olarak tayini çıktığını öne sürer ve oradan ayrılır. Bununla birlikte bu durum Şeref’in biraz umutsuzluğa kapılmasına sebebiyet vermiştir.
Kısa Bilgiler
- Gizli el, Reşat Nuri Güntekin’in ilk romanım dediği ve ilk baskısının 1920 yılında yapıldığı Dersadet gazetesinde yer alan ancak kitap haline ilk kez 1924 yılında getirilen romanıdır.
- Reşat Nuri Güntekin’in ilk özgün romanı olarak bilinmektedir. Roman, yazar tarafından ele alınırken her zaman vurgunculuk ve nüfuz ticaretine dikkat çekilmiştir.
- Ahlaki yönden birçok farklı ders vermektedir. Romanda 1914 ile 1920 yılları ele alınmaktadır.
- Olaylar çoğunlukla Gemlik ve Narlı çiftliğinde geçmektedir. Büyük hırslara sahip olan insanların ve yasadışı işlere bulaşanların en sonunda pişman olacaklarını anlatmaktadır.
Gizli El – Kitap Açıklaması
‘Gizli El’; Reşat Nuri Güntekin’in, ‘Cemil Nimet’ takma adıyla, ‘Dersaadet’ gazetesinde (1920) tefrika edilen ilk romanlarından biridir. Gizemli bir dünyanın dile getirildiği bu eserde, bir yazarın düş gücünün sözcüklerine nasıl başarıyla yansıdığını görebilirsiniz. Reşat Nuri Güntekin 1889’da İstanbul’da doğdu. İlköğrenimini Çanakkale’de yaptı. Çanakkale İdadisi’nde, Mekteb-i Sultani’de (Galatasaray Lisesi) ve İzmir’de bir Fransız okulunda okudu. 1912’de Edebiyat Fakültesi’ni bitirdi. 1916-1919 arasında İstanbul’da Vefa ve Erenköy liselerinde öğretmenlik yaptı. 1931’e kadar çeşitli liselerde Türkçe, Fransızca, Edebiyat, Felsefe ve Pedagoji dersleri verdi. Ardından Milli Eğitim Bakanlığı müfettişi oldu, 1939’a kadar Anadolu’yu dolaştı. 1939-43 arasında Çanakkale milletvekili, 1950’de Paris’te Kültür Ataşesi ve Türkiye’nin Unesco temsilcisiydi. 1954’te emekli oldu, İstanbul Şehir Tiyatroları Edebi Kurul üyeliğine seçildi. 1956 Aralık’ında, tedavi için gittiği Londra’da kanserden öldü.