Müfettişler Müfettişi – Orhan Kemal
Tür: | Roman |
Yazar: | Orhan Kemal |
Yayınlanma Tarihi: | 1966 |
Yayınevi: | Tekin Yayınevi |
Karakterler
Kudret Kurnaz: Kendisini memur, müfettiş, koleksiyoner gibi göstererek insanlardan ve özellikle iş yerlerinden aldığı sözde rüşvetlerle geçimini sağlayan bir şebekenin en önemli üyesidir
Konusu
Roman, Anadolu’da küçük bir kasabada halkın, kim olduğunu bilmedikleri, ancak tavır ve tavırları nedeniyle “devlet büyüğü” olmaya karar verdikleri yabancıyı, halk olarak kabul ettiklerinde yaşanan olayları anlatır.
Müfettişler Müfettişi Özeti
Romanda, adı bilinmeyen bir Anadolu şehrinde bir gece, Anadolu’da adı bilinmeyen bir şehre şık giyimli bir adam gelir. Onu istasyondan şehir merkezine götüren arabacı yüzünden bu kişinin validen en alt kademedeki memura kadar herkesi teftiş etmek için gelmiş bir yüksek müfettiş olduğu ve kime teslim edileceği söylentisi şehre yayılır. Denetimden sonra Ankara’daki yetkililere rapor verir. Ancak Kudret Kurnaz, kendisini memur, müfettiş, koleksiyoner gibi göstererek insanlardan ve özellikle iş yerlerinden aldığı sözde rüşvetlerle geçimini sağlayan bir şebekenin en önemli üyesidir. Şehirde, sözde müfettiş olduğu valiye ulaşır. Kasabaya geldiği gece ortadan kaybolması valiyi alarma geçirir. Kudret hiçbir zaman müfettiş olduğunu söylemez ama müfettiş diye birçok kişiyi dolandırır. Çok para kazanır. Şehirdeki varlığı valiye ulaşır ve onu endişelendirir. Bir an önce şehirden kaçıp yaşadığı şehir olan İstanbul’a gitmek ister. Yapılan istihbarat çalışmaları ve soruşturmanın ardından Kudret’in aslında bir dolandırıcı olduğu anlaşılır. Olaylara engel olamayan vali görevden alınır. Kudret ise İstanbul’da çalışırken bir süre sonra yakalanır, gözaltına alınır ve adı geçen şehre gönderilir. Kudret’i yakalayan ise valilikten emekli olup kayınbiraderinin otelinde idari müdür olarak çalışmaya başlayan validir.
Romanda Kudret üzerinden Anadolu şehirlerine ve şehirlerin yöneticilerine çeşitli eleştirilerin yöneltildiği görülür. Başta vali ve belediye başkanı olmak üzere birçok memur eleştiri oklarından kurtulamaz.
Müfettişler Müfettişi – Kitap Açıklaması
Gerek büyük şehirlerde gerekse Anadolu’da yaşayan insanların zaaflarını, açmazlarını, içlerinde kıstırıldıkları döngüleri büyük bir ustalıkla anlatan Orhan Kemal, Müfettişler Müfettişinde, küçük bir şehrin yaşamını ele alıyor. Kim olduğunu bilmedikleri ama halinden, tavrından bir “devlet büyüğü” olduğuna karar verdikleri yabancıyla kurdukları ilişki, devletin bu insanlarda uyandırdığı korkuyla karışık saygı ve ayakta kalma telaşlan ile bu küçük şehrin insanları Orhan Kemal’in usta kaleminden bir insanlık komedyasına dönüşüyor.
Orhan Kemal’in kitapları bir okurum hayatta rastlayabileceği o çok nadir hazineler arasında yer alır. Çok az yazar okurunun dünyasında onun kadar iz kakır, çok az yazar okurunu onun kadar biçimlendirir. Denilebilir ki her okurun hayatında, Orhan Kemal’in öncesi ve soması iki farklı zamandır. Onun kitapları aracılığıyla insan ve yaşam sevgisi, adalet ve vicdan duygusu, öğreticilik kaygısı güdülmeden, sadece yak bir insancıl bakışla girer hayatımıza. Bu nedenle öncesi ve sonrası kesin çizgilerle ayrılır ve her zaman sonrasında daha temiz oluruz, öfkelenmeyi değil sakinleşmeyi, yaralamayı değil anlamayı öğrenir de boyun eğmeyi değil, değiştirmeye çalışmayı… Umudu ve iyimserliği yemden kazanmamız için yol gösterir bize.