Acaba Ne İdi – Ömer Seyfettin
| Tür: | Hikayeler |
| Yazar: | Ömer Seyfettin |
| Yayınlanma Tarihi: | 1926 |
| Yayınevi: | Ünlü Çocuk |
Karakterler
Cabi Efendi: Dört yıl akıl hastanesinde kalmış, çıktıktan sonra ailesinin yanına gelmiştir. Açlık, yoksulluk ve hak etmedikleri halde iyi hayatlar yaşayan insanları gözlemleyen karakterdir.
Konusu
Acaba Ne İdi, Savaş sonrası toplumun durumunu, açlığı, yoksulluğu, bazı insanların ahlaksızlığını, hak etmedikleri konumlara ve pozisyonlara gelen aptal insanları, hiçbir vasıfları olmamasına rağmen, çok fakirken bir anda efsanevi zenginleşen insanları konu edinmiştir.
Acaba Ne İdi Özeti
Hikâyenin kahramanı Cabi Efendi’dir. Dört yıl Toptaşı Akıl Hastanesi’nde kaldıktan sonra, Cabi Efendi memleketi İstanbul’a ve ailesinin yanına döner. İstanbul’un çeşitli semtlerini dolaşır, tekkelere gider, harabelerde yemek için ot toplayan çaresiz kadınlarla konuşur. O da bu insanlar gibi bir süre sonra açlığa ve yoksulluğa alışır.
Zamanla Cabi Efendi’nin oturduğu mahallenin ve sakinlerinin çok değiştiğini fark eder. Tanıdıklarının bir kısmı Şişli’ye göç etmiş, bir kısmı da cahil, sefil, keş olarak nitelendirdiği eski tanıdıklarının bir kısmı çeşitli yönlerden çok zengin olmuştur.
Bu olumsuzlukları gören Cabi Efendi, yoksul ailesiyle birlikte Anadolu’ya göç etmek ister, ancak bunun için parası yoktur. Toplumun ahlaksızlık ve terbiyesizliğinden kaçıp İstanbul civarında kırsal bir yerde yaşamak ister. Ekecek bir dönüm arazi, oturacak bir ev aramaya koyulur. O gün trenle Bostancı’ya gider. Burada gezinir, çevreyi gözlemler ve bu tenha yerden keyif alır. Çeşitli rüyalara dalmışken kendisine yaklaşan bir araba görür. Yolda arabanın önünde hiçbir şey olmamasına rağmen acı bir sesle kendisine doğru geldiğini görür. “Merak ediyorum boru kırıldı da susturamıyorlar mı?” diye düşünür. Araba Cabi Efendi’nin yanında durur, şık giyimli bir genç, sağdan karşıya geçmediği için Cabi Efendi’ye hakaret etmeye başlar. Cabi Efendi bu soruyu cevapsız bırakmaz ve tartışmaya başlarlar. Genç adamın yanındaki uşak efendisini sakinleştirir ve bu sefer araba ses çıkarmadan uzaklaşır.
Acaba Ne İdi – Kitap Açıklaması
Ömer Seyfettin, konusunu günlük olaylardan, hatıralardan, tarih, masal ve efsaneden alan etkileyici hikâyeler yazmış, özellikle konu ve kahramanlarını Türk-İslam tarihinden aldığı çok sayıda hikâyesiyle milli bilincin uyanmasında son derece etkili olmuştur. Edebiyat alanındaki ününü 1911’de Genç Kalemler dergisinde yayımlanan hikâyeleriyle kazanan Ömer Seyfettin, edebiyat uzmanlarınca Türk hikâyeciliğinin Maupassant’ı olarak değerlendirilmektedir.
Gönderen: Ali Dinçer
