Zenciler Birbirine Benzemez – Attilâ İlhan
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Attilâ İlhan |
| Yayınlanma Tarihi: | 2000 |
| Yayınevi: | İş Bankası Kültür Yayınları |
Karakterler
Mehmet Ali: Anne ve babası olmayan bir gençtir. Yoksulluğun her türlüsünü yaşamış, para kazanmaya başladıktan sonra Avrupa’ya gitmiştir. Orada mültecilerle tanışır ancak hayal kırıklığı ile geçer.
Şadiye: Mehmet Ali’nin askerden önce sevdiği kızdır. Ancak askerden dönünde bir daha izine rastlamaz.
Yankoviç: Yogoslav muhaliftir, öldürülür.
Konusu
Yoksul bir çocukluk geçiren, para kazanan, komünist ve muhalif arkadaşlar edinmek için Avrupa’ya giden Mehmet Ali’nin yaşamı ve yaşadığı aşkı konu edinmiştir.
Ayrıca Roman Avrupa’da komünist ve antikomünist mültecilerle karşılaşan, hayal kırıklığına uğramış bir devrimciyi anlatır.
Zenciler Birbirine Benzemez Özeti
Mehmet Ali, annesiz babasız büyümüş ve Sanat Enstitüsü’ne yatılı olarak gitmiştir. İstanbul Karaköy’de bir radyo teknik atölyesinde çalışır ve geceleri atölyede uyur. Yetimliğinin acılarını önce Allah’a inanarak hafiflettir. Kendisi gibi yetim kalan fakir bir arkadaşının ölümüyle bu inancını kaybetmiştir. Sevdiği Şadiye ile evlenmek için kendini yetiştirmek için yola çıkar ve sanatını ilerletir. Erzurum’dan askerlik sonrası Şadiye’ye bir daha ulaşamaz.
Zenciler Birbirine Benzemez, İkinci Dünya Savaşı yıllarındadır. İşinde ilerleyip para kazanmaya başlayınca kalkıp Paris’e gider. Kaldığı otelde Mısırlı El-Barudi’ye, İspanyol Hernandez’e, Yugoslav Yankoviç gibi antikomünist, siyasi mülteci ve Tito rejimine muhalif, Çinli Chang gibi bireyci, arkadaş ve öğrenci Alman’a âşık olur. Kız Hilde. Vize süresi sona erer ve bu süre üç ay daha uzatılır. Yankoviç’in peşindekiler tarafından öldürülmesi Mehmet Ali’yi çok sarsar. Parası tükenmeye başlar. Paris’te başlayan roman, Mehmed Ali’nin otuz iki yaşında devam eden bocalamaları arasında yeniden Paris’te biter. Mehmet Ali’nin iç çatışmaları ve bunalımlarına dayanan roman, yazarın değer yargıları ve değer yargıları anarşisini belirleyen Sokaktaki Adam (1953) romanının devamı niteliğindedir.
Kısa Bilgiler
- Attila İlhan’ın yazdığı Paris’te geçen romandır.
- Romanda ‘hazırlık ve arayış dönemi’ diye nitelendirilebilecek dönemde, yazarın Paris’te yaşadığı yıllara ait deneyimlerinin ve gözlemlerinin karakterlere yansıdığı görülür.
- Attilâ İlhan, Zenciler Birbirine Benzemez için “Kitap ‘soğuk savaş’ın en belalı döneminde yazıldı ve yayımlandı.
- Romanda Türkiye koşullarında bir doğu ve batı çatışmasından yararlanılmıştır.
Zenciler Birbirine Benzemez – Kitap Açıklaması
“Kitap, ‘soğuk Savaş’ın en belalı döneminde yazıldı, yayınlandı. Çok ikircikli bir sorunu tartışıyordum. Romanın kahramanı, İstanbul’daki ve Paris’teki ‘solcu’ çevrelerle düşüp kalkıyor, bunlarla ilişkilerini ve tartışmalarını anlatıyordu, her şeyi olduğu gibi yazmak, romanın yayınlanmasından vazgeçmekle eşitti. Bu bakımdan, içeriğine hafif flu bir hava verdim…
Hernandez, Marie-te, Hilde, Zevilla, Lale, Ecvet, Sabiha vb. kuşkusuz başka isimlerle, başka bir yaşama kesiti içinde tanıdığım kişilerdi. Mehmed Ali, gerçekte var olan birkaç kişiden süzdüğüm bir bileşim; onun küçük burjuvadan çok, işçiye yakın toplumsal sınıfsal kökeni, sorunlara başka bir açıdan yaklaşmama fırsat verdi…”
