Tırpan

Tırpan – Fakir Baykurt

Karakterler

Dürü  : Romanın kahramanıdır, güzel gözlü , küçük yaşta gelin olan kızdır. Kadınların talihini değiştirecektir.

Musdu Ağa  : Diğer adı Kabak Musdu’dur. Dürü ile evlenmek isteyen yaşlı ve zengin adam.

Uluguş Nine : Köyün deli olarak gördüğü ama akıllı ve yaşlı Uluguş Nine , Dürü’ye akıl hocalığı yapar.

Havana : Dürü’nün annesidir. Dürü’nün Musdu Ağa ile evlenmesini istemez.

Velikul : Dürü’nün babasıdır. Musdu Ağa  tarafından aklı çelinir kızı ile evlendirir.

Konusu

Tırpan eseri uzun zamandır başka romanlarda da ele alınan küçük bir kızın zorla evlendirilmesi konusunu ele almıştır. Yazarımız Fakir Baykurt bu konuda fark yaratarak bir direnişe  başkaldırmışlığı içten bir dil ile anlatmıştır. Roman Ankara’da Gökçimen köyünde geçmektedir. Gökçimen köyü adını köylü kızların gözlerine almıştır. Köydeki kızların gözleri de çimen rengidir. Bu sebeple de civar köylere bile nam salmış ve güzellikleri dilden dile dolaşır olmuştur. Kızlara  ise ”göküş” diyorlardır.

Romanın kahramanı Dürü yaşlı ve zengin bir adamla evlendirilmek ister ancak Dürü bunun sonucunda diğer köydeki kızlar gibi kaderini kabul edip intihar etmeye yeltenirken köyün delisi ama aslında bir akıl hocası olan Uluguş Nine ona bir fikir verip onu intihardan kurtarmıştır. Bu fikir sonucu Dürü direnmeye başlar. Zorla evlendirildiği adamı öldürmek için plan yaparak kaderini değişmeye karar verir.

Tırpan Özeti

Gökçimen köyünde yaşayan köylü kızları biraz büyüyüp serpilmeye başlayınca bir kaç altın karşılığında  zengin ve yaşlı adamlara verilirdi. Dürü de ilkokulu henüz yeni bitirmişti ki, komşu köydeki yaşlı Musdu Ağa tarafından görülüp beğenilir. Musdu Ağa yanına bir kaç kişi alarak Gökçimen köyüne gidip Velikul ile konuşarak onu ikna ederek kızı Dürü’yü ister, Velikul’da laf ağızdan bir kere çıkar ve kızını Musdu Ağa’ya vermeye karar verir. Dürü ve annesi Havana bunu duyunca çılgına dönseler de bir şey değişmeyecektir. Dürü köydeki diğer kızlarında yaptığı gibi intihar edip kendini asmayı karar verir ki o zaman yanına köyün delisi Uluguş Nine gelir. Uluguş Nine , Dürü’yü kendini asmaktan vazgeçirir. Ona bir akıl verir ve  Dürü’de  Musdu Ağa ile evlenir. Uluguş Nine düğün hediyesi olarak Dürü’ye bir adet ” tırpan ” hediye eder. Dürü kocası Musdu Ağa’yı bu tırpan ile o gece öldürerek dağa kaçar . Dürü yıllar boyu süren bu geleneği kırmış ve kaderine boyun eğmemiştir.

Tırpan – Kitap Açıklaması

Ankara ’ya bağlı bir köydür Gökçimen. Bir tepenin eteğinde uzanır. Kızlarıyla nam salmıştır. Bu köyde, çayır çimenin yeşili kızların gözüne yansımıştır. Bu yüzden göküş olurlar. Biraz büyüyüp serpildi mi, birkaç altın akçaya yaşlı ve zengin adamlara verirler sorgusuz sualsiz.

Fakir Baykurt, istemedikleri adamlara verilen kızların kendilerini asarak kaderlerine karşı koymaya çalıştıkları öykülere inat, edebiyatta devrimci tutumunu sürdürerek, boyun eğmeyi değil, direnmeyi yüceltiyor bu romanında da.

Sosyal Medyada Paylaş