Seviye Talip – Halide Edib Adıvar
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Halide Edib Adıvar |
| Yayınlanma Tarihi: | 1910 |
| Yayınevi: | Can Yayınları |
Karakterler
Seviyye: Batı kültürü ile yetişmiş olan güçlü ve dirayetli bir kadındır. Talip Bey ile evlidir. Ama Cemal’e âşıktır.
Talip Bey: Seviyye’nin eşidir. Ancak Sevviye’nin ona ilgisi kalmamış ve boşanmak ister. Ancak Talip Bey buna dirense de sonunda boşanır.
Cemal: Seviyye’ye âşık bir müzik öğretmenidir. Seviyye’nin kocasından boşanmasından sonra evlenirler.
Fahir: Avrupai bir adam olan Fahri, İngiltere’de felsefe okumuş kültürlü bir adamdır. Eşinin kültürsüzlüğünden sıkılıp kendine benzetmeye çalışır. Sevviye’ye âşıktır. Aşkı yüzünden Eşini kaybeder ve bunun üzerine savaşa katılıp ölmek ister.
Mecide: Eşi Fahir tarafından sürekli kültürsüzlüğü ele alınan ve sonunda bu durumdan ve eşinin başkasına olan aşkı yüzünden ayrılır.
Konusu
Yazarın ilk eserlerinden olan roman, kocasını terk eden ve sevdiği adamla yaşayan bir kadının öyküsünü anlatır. Roman birinci tekil şahıs tarafından anlatılmaktadır.
Seviyye Talip Özeti
Batı kültürünün içinde yetişmiş sıra dışı, güçlü bir kadın olan Seviyye, sevgilisi olarak evlendiği kocası Talip Bey ile olan aşkının bittiğini ve Macar asıllı müzik öğretmeni Cemal’e âşık olduğunu keşfeder. Ortak zevkleri olan Batı müziği Seviyye ile Cemal’i daha da birbirine bağlar. Kocası ondan boşanmayı reddedince Seviyye onu terk eder ve Cemal ile yaşamaya başlar; evli olmadığı bir adamla yaşamanın tüm zorluklarıyla mücadele eder.
İngiltere’de felsefe eğitimi almış Avrupalı bir aydın olan Fahir, gelenekçi bir kadın olan teyzesinin kızı Macide ile evlidir. Fahir’e göre Macide, ev işleriyle meşgul, ülke işleriyle ilgilenmeyen ve kocasıyla yeterince arkadaş olamayan bir kadındır. Fahir, İngiltere’den döndükten sonra karısını değiştirmeye ve onu Batı kültürüne göre şekillendirmeye çalışır. Fahir’in yenilik arzusu ile annesinin eski düzeni arasında çatışan Macide, kocasını memnun etmek ve vatanını modern bir kadın olarak temsil etmek için hızla değişir; Örneğin kendi kendine İngilizce öğrenir, piyano dersleri alır ve ülke meselelerini yakından takip etmeye başlar. Macide’deki değişikliklere rağmen Fahir, Seviyye’ye âşık olur.
Cemal ile evlenmeden yaşadığı için toplum içinde oldukça zor durumda olan Seviyye, kocasının boşanmayı kabul etmesi üzerine sonunda sevgilisi Cemal ile evlenir.
Fahir, Seviyye’ye duyduğu aşk yüzünden eşi Macide’yi kaybedince, savaşa katılıp ölmeyi ve bir kahraman olarak anılmayı tercih eder.
Seviye Talip – Kitap Açıklaması
“Demek ki biz, zavallı insanlar, kalplerimizin elinde birer baziçeden başka bir şey değiliz. İyi geçen bütün bir hayat, uzun manevi perhizler, senelerce yerleşen esaslar bazen bir kadının parlak gözleri için altüst olabiliyor. Yoksa herkes metin de, ben ayrıca böyle zayıf mı doğmuştum? Bununla beraber esaslarıma, zevceme ihanet edecek bir şey yapmamıştım değil mi? O kadar elim arzular, iştiyaklarla manen ve maddeten hasta olacak kadar ezilmiştim de yine Seviye’ye bir şey söylememiştim.”
Seviye Talip yapısı, kurgusu ve karakterleriyle Halide Edib’in en başından beri kısa hikâyeler ve makalelerin ötesinde bir roman yazarı olduğunu gösterir. Halide Edib’in korkusuzca yazdığı bu roman, politika ve aşkı bir arada barındıran bir Verdi operası gibidir. Bu romanda İkinci Meşrutiyet, 31 Mart Vakası, kanlı ayaklanmalar bir tarafta, yeni Türk kadını, modernleşme, medeniyet tartışmaları diğer taraftadır. Ortada ise tüm zayıflıkları ve arzularıyla insan vardır.
İclal Vanwesenbeeck
(Tanıtım Bülteninden)
