Kendine Ait Bir Oda – Virginia Woolf
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Virginia Woolf |
| Yayınlanma Tarihi: | 2005 |
| Yayınevi: | İletişim Yayıncılık |
Konusu
“Kadın ve edebiyat” arasındaki bağlantıyı kurgusal bir yazı ve karakterlerle anlatan Woolf, kadınların neden daha az şiir yazdığını ya da neden erkekler kadar yaratıcı olmadıklarını açıkladığı eserinde tarihsel süreç içerisinde kadının toplumdaki yerini de ele alıyor.
Kendine Ait Bir Oda Özeti
Bir kadının yazabilmesi için evet öncelikle kendine ait bir odaya ihtiyacı var. Çünkü o bağnaz insanlar “kadınlar sadece ihtiyaçları karşılamak için vardır” düşüncesiyle hareket ettiler. Kadın çimene basamaz, kadın maden işçisi olamaz, kadın yazamaz, kadın düşünemez, kadın kadın kadın…
Biz ise her şeyi bir üniversite kampüsünde genç bir kızın düşüncelerini okuyarak öğreniyoruz. Shakespeare için hayali bir kız kardeş yaratmıştı ve olsaydı ona ne olacağını anlatıyordu. Kızın ağabeyi kadar yetenekli olduğu, ancak etrafındaki insanların bunu görmek istemediği hakkında kurgusal bir hikâye yaratmıştı. Jane Austen ve Charlotte Brontë’nin neden Savaş ve Barış’ı yazamadıklarını sorguluyordu. Kadın sadece bir et parçası değildi. Namus ve ahlak kavramları tek bir kadın için geçerli değildi. Kız ve kadın diye başka bir tip varmış gibi ayrılmamalıdır. Bir kadın sadece bir kadındır.
Düşmeyi bilenler sadece erkekler değildi. Kadınlar diledikleri gibi düşünebilir ve düşünceleri farklı kaynaklara aktarılabilirdi. Önyargılar, ego, bencillik ve küçümseme hemen her dönemde bulunmuş ve bu duygular farklı konularda farklı şekillerde kendini göstermiştir. Ama hepsinin ortak noktası Kadın’da bitiyor. Bütün bu aşağılık ve insanlık dışı duygular kadınlara odaklanıyor. Hele “Biz medeniyet toplumuyuz” diye bağıranlar en başta bağnaz insanlardı. Medeniyet, kadın haklarını kısıtlamak ve küçümsemek değildir. Shakespeare’in kız kardeşi de şair olabilirdi. Yani asıl önemli olan ruhtur, cinsiyet değil. Sonuçta tüm insanlığı yetiştiren annelerdir. Ve insanlık kadına bu kadar çok şey borçluyken, onu hor görmek insan haklarına uymaz. İkincisi, cinsiyetler arasında fizyolojik farklılıklar olmasına rağmen birbirini dengeleyen ve kusurlarını örten iki parçadır; kadın ve erkek. Birinin üstün ya da diktatör olması gerektiğini kimse için söyleyemeyiz. Tıpkı kanun önünde olduğu gibi, gerçekte kadın ve erkek eşittir. Bir erkeğin yapabildiğini, bir kadın da yapabilir. Ne de olsa meslekler, renkler, düşünceler… Cinsiyetleri yok.
Kitaptan bir alıntı;
“Bütün bu yüzyıllar boyunca kadınlar, erkeği olduğundan iki kat büyük gösteren bir ayna görevi gördüler, büyülü bir aynaydı bu ve müthiş bir yansıtma gücü vardı. Böyle bir güç olmasaydı dünya hala bataklık ve balta girmemiş ormanlardan ibaret olurdu. Savaşlarda zafer kazanıldığı duyulmazdı… Çar ve Kayzer ne taç giyerler ne de tahttan inerlerdi. Uygar toplumlarda hangi işe yararlarsa yarasınlar, bütün şiddet ya da kahramanlık eylemlerinde aynalar gereklidir. İşte bu yüzen Napolyon da Mussolini de kadınların erkeklerden aşağı olduğunda bu kadar ısrarcıdırlar, eğer onlar aşağıda olmasalardı kendileri büyüyemezlerdi.”
Kısa Bilgiler
- Kaç tane cinsiyet vardır bu dünyada? Biri birinden üstün mü, yoksa sadece üstün mü olmak istiyor? Hangi özellikleri onları birbirlerinden ayırıyor, hangisi diğerlerinden daha fazla zülüm görüyor?
- Virginia Woolf, feminizmin en sağlam kalemlerindendir. Yazdığı eserler yaklaşık doksan yıldan beri ses getirmekte, cümleleriyle ufukları genişletmektedir.
- Kendine Ait Bir Oda denemesinde ise ; ‘Bir kadın eğer kurmaca yazacaksa, parası ve kendine ait bir odası olmalı’ diyerek tek cümleyle o dönemin koşullarını anlatmaya çalışıyor.
- Virginia Woolf’un ilk kez Eylül 1929’da yayımlanan uzun bir makalesidir.
- Makale, Woolf’un Ekim 1928’de Cambridge Üniversitesi’ndeki, kurucusu kadın olan kolejler; Newnham Koleji ve Girton Koleji’nde verdiği iki derse dayanmaktadır.
- Woolf, bir kadının yazacaksa parası ve kendine ait bir odası olması gerektiğini ileri süren bu ünlü makalede kadınların ve özellikle kadın sanatçıların statüsüne değinmektedir.
- Woolf’a göre, yüzyıllarca süren önyargılar, finansal ve eğitimsel dezavantajlar kadınların yaratıcılığını engellemiştir.
Kendine Ait Bir Oda – Kitap Açıklaması
Kadın hareketinin elden düşürmediği önemli kitaplardan biri olan Kendine Ait Bir Oda, Virginia Woolf’un belki de en kolay okunan kitabıdır. Kolay okunur, çünkü konu çok somuttur: “Kadın ve edebiyat”. Erkeklerin kadınlara bıkıp usanmadan tekrarladıkları “ezeli” ve de “ezici” bir soru vardır. “Bizler kadar düşünme yeteneğiniz olduğunu ileri sürüyorsunuz. Madem öyle, neden Shakespeare gibi bir deha çıkaramadınız?” İşte Virginia Woolf bu “yakıcı” soruya, tarihsel ilişkilerin kökenine inip kütüphane raflarında şöyle bir gezindikten ve de kısa bir kadın edebiyatı tarihçesi çıkardıktan sonra esaslı bir yanıt getiriyor. Ve şöyle sesleniyor kadınlara: “Para kazanın, kendinize ait ayrı bir oda ve boş zaman yaratın. Ve yazın, erkekler ne der diye düşünmeden yazın!…”
