Alice Harikalar Diyarında – Lewis Carroll
| Tür: | Çocuk, Bilim Kurgu |
| Yazar: | Lewis Carroll |
| Yayınlanma Tarihi: | 1865 |
| Yayınevi: | İş Bankası Kültür Yayınları |
Karakterler
Alice: Hikâyenin yedi yaşındaki kahramanıdır. Alice, dünyanın düzenli ve istikrarlı olduğuna inanıyor ve çevresi hakkında doyumsuz bir meraka sahiptir.
Alice’in ablası: Alice’in Harikalar Diyarı dışında iletişim kurduğu tek kişidir. Alice’in kız kardeşi, hikâye kapanırken Alice’in maceralarının hayalini kurar.
Tavşan: Alice’i Harikalar Diyar’ına götüren çılgın, sefil, Harikalar Diyarı yaratığıdır. Beyaz Tavşan biraz belirgin bir figürdür, ancak çekingen ve bazen de saldırgandır.
Kedi: İstediği zaman belirip kaybolan, sürekli sırıtan bir kedidir.
Fare: Alice’in karşılaştığı ilk Harikalar Diyarı yaratığıdır.
Düşes: Kraliçe’nin alışılmadık derecede çirkin kuzenidir.
Konusu
Kitap, Alice adında bir kızın bir tavşan deliğinden girdiği bir fantezi dünyasındaki hikâyelerini anlatır. Bu hikayeler aracılığıyla yetişkin dünyasının saf, temiz bir çocuğun gözünden ne kadar absürt göründüğünü ortaya koyuyor.
Alice Harikalar Diyarında Özeti
Bir gün, Alice ve kız kardeşi göl kenarında yatıp konuşurken, Alice’in dikkati, saati olan ve etrafta koşuşturan konuşan bir tavşana çekilir. Bu tavşanı kovalayan Alice, uzun uğraşlar sonucunda tavşanı yakaladığını söyleyince çok derin bir kuyuya düşer. Ama kuyu çok derin; Bir noktada, Alice düşmekten bıkmıştı.
Kendi kendine bayılan Alice, kuyunun derinliklerinde miniklerle karşılaşmayı umsa da, tek olan cam masa ve diğer küçük âlemlere açılan kapıdır. Alice’in o kapıdan geçebilmesi için çok küçük olması gerekirdi. Sehpanın üzerine içerek kısalan Alice, bu sefer boyuna ulaşamamalı. Ama tekrar tekrar bu kadar uzayan Alice, yaşlısı denizdeyken kendi gözyaşları içindedir; Bay Fare ile tanışır. Daha sonra onlara koşan Alice, o küçük çocuklarla tanışamayacak kadar küçük çocuklarla birlikte, bir süre sonra aynı dili daha doğru bir konuda bulamadığından, bir şekilde o küçük kapıdan ulaşamaz.
Alice, farklı bir dünyanın eşiğine açılan bu kapıdan geçtiğinde kovaladığı beyaz tavşanla karşılaşır. Ancak tavşan sipariş edip yelpazesini ve eldivenlerini isteyince aramaya çıkan Alice, tavşanın istediğini küçük bir evde buldu ve tam eşyaları alacakken yeniden büyümeye başladı. Bir odaya hapsedilmiş, tek istediği bu amansız büyümenin ve daralmanın durmasıydı. Ama ne mümkün! Hayvan kalabalığı evin önüne gelip pencereye kek fırlattığında, Alice bir tanesini yedi ve onu daha da küçülttü. Ve halktan kaçmak onun için de zordu.
Ormanın derinliklerine dalan Alice, bir mantarın üzerine konan nargiledeki tırtılın derdini anlatıyordu, tek istediği bir an önce eski boyuna ve hayatına dönmekti. Tırtıl ise mantarı işaret ederek bir tarafının uzadığını diğer tarafının kısalttığını söyleyerek uzaklaşmıştı. Alice’in cebinde mantarlarla dolaşırken girdiği bir evde; Anormal bir bebek, anormal bir yel değirmeni ve anormal bir aşçıyla tanışmıştı. Bebeği bu kargaşa içindeki evden alan Alice, bebeğin aslında bir domuz olduğunu görmüş ve ormanın derinliklerine bırakmıştır. Bir de ormanda karşılaştığı gülümsemesi iki kulağına yaklaşan bir kedi vardı. Bir anda vücudundan kaybolma özelliği de vardı.
Kraliçe basitçe “Kafasını Uçurun!” dedi. Onun sözlerini tekrarlamak faydasız olsa da, kocası Kral Bey biraz daha merhametliydi. Bir olayın ardından kurulan mahkemede tanıklar ve suçlular birer birer ortaya çıktı ve aynı zamanda Alice’in yeniden boyu uzamaya başlayınca çok şaşırtıcı bir olay yaşandı. Tanıklar da suçlu olarak kabul edildi ve Alice ikinci tanıktı. Alice mahkeme salonunun ortasında uzamış, askere ve kraliçeye hakaret edip ona saygılı olmasını söylerken, infaz emri verildiğinde Alice derin uykusundan uyandı. Uyanıp rüyasında gördüklerini ablasına anlatınca ablasını derin düşüncelere daldırıp eve gitti.
Kısa Bilgiler
- Alice Harikalar Diyarında, dünya çocuk edebiyatının en tanınmış klasiklerinden birisi olarak kabul edilir. Ancak yalnızca çocuklara değil, yetişkinlere de hitap eden fantezi, roman, oyun ya da epik şiir olarak de değerlendirilmiştir. Viktorya döneminin politik ve dini çekişmelerini hicveden bir alegori, bir sembolizm olarak da görülmüştür.
- 1864 tarihli ilk el yazması Alice’s Adventures under Ground (Alice’in Yeraltı Maceraları) adını taşır.
- Alice Harikalar Ülkesinde, 1903’te Cecil Hepworth tarafından sessiz film olarak çekilmiştir. Bu, eserin ilk film uyarlamasıdır. 1910, 1915,1931, 1933, 1949, 1951 (Disney filmi), 1966 (animasyon), 1985,1988, 1995, 1999, 2005 (hint filmi), 2010 yıllarında yapılmış film uyarlamaları vardır.
- Hayvanlara haddinden fazla insan özellikleri yüklenmiş olmasının insanlara hakaret sayılacağı, ileride çocukların hayvanlarla insanlara eşit düzeyde yaklaşacağı gerekçeleriyle 1931’de Çin’in Hunan eyaletinde yasaklanmıştır. Daha sonra “aynı nedenlerden” ötürü Amerika’da da birkaç okulda kütüphanelerden kaldırılmıştır.
Alice Harikalar Diyarında – Kitap Açıklaması
Alice Harikalar Diyarında, yazıldığı tarihten bu yana geçen yüz elli yılı aşkın süre boyunca, edebiyatın eşsiz eserlerinden biri olma özelliğini hep korudu. Hem çocuk hem de yetişkin edebiyatında önemli bir yere sahip olan bu kitap, hayal gücü zenginliğiyle küçük okurlara büyülü bir dünya sunarken, yetişkinler için bu büyüsünü içerdiği sembollerin anlam derinliğiyle gösterdi. Adının edebiyat tarihine altın harflerle yazılmasına yol açan eserleri kadar, matematikçi ve mantıkçı kimliğiyle de tanınan Lewis Carroll’un Alice Harikalar Diyarında kurgusu, metne serpiştirilmiş bilmecelerle okuru da kitabın bir kahramanı kılar. Alice Harikalar Diyarında hem çocuklar hem de macera dolu naif çocukluğunu özleyen ve yıllara meydan okuyan bir mantık labirentinde kendine sorular sormaktan çekinmeyecek okurlar için Modern Klasikler Dizisi’nde yerini alıyor.
(Tanıtım Bülteninden)
