Küçük Burjuvalar – Maksim Gorki
Tür: | Oyun |
Yazar: | Maksim Gorki |
Yayınlanma Tarihi: | 1901 |
Yayınevi: | İş Bankası Kültür Yayınları |
Karakterler
Vasiliy Vasilyev Bessemyonov: Elli sekiz yaşında hali vakti yerinde bir küçük burjuva; bir boya atolyesinin şefi.
Akulina İvanovna: Elli iki yaşında Bessemyonov’un eşi.
Pyotr: Yirmi altı yaşında Bessemyonov’un oğlu.
Tatyana: Yirmi sekiz yaşında bir İlkokul öğretmeni ve Bessemyenov’un kızı.
Nil: Yirmi yedi yaşında bir makinist ve Bessemyonov’un evlatlığı.
Polya: Perçihin’in kızı.
Yelena Nikolayevna Krivtsova: Bir gardiyanın dul eşi.
Teterev: Koro şarkıcısı.
Şişkin: Öğrenci.
Tsvetayeva: Yirmi beş yaşında bir öğretmen ve Tatyana’nın arkadaşı.
Konusu
Rusya’da Çarlık yönetiminin yıkılmasına ve bambaşka bir dönemin başlamasına tanık olan devrimin habercisi olarak görülüyor. Oyunda çalkantılı bir hayatın aile içinde yarattığı fırtınanın izleri anlatılır.
Küçük Burjuvalar Özeti
Küçük Burjuvalar’da Gorki, 1905 Devrimi’nden önceki Çarlık Rusyası toplumunu tartışır. Geniş bir oyuncu kadrosuna sahip olan oyunda farklı sosyal sınıflardan birçok karakter bulunuyor.
Oyunda işlenen ana temalar arasında kuşak çatışması ve hayatın monotonluğu yer alır. Satır aralarında mutluluk, iyilik, kötülük, sınıf farkı gibi konular da vardır. İşçi sınıfı ile yüksek burjuvazi ve Gorki’nin deyimiyle “küçük burjuva” toplum arasında sıkışıp kalan insanların günlük yaşamları ve birbirleriyle olan iletişimleri okuyucuya ve seyirciye aktarılmaktadır.
Gerçekçi sahneler Oyunda, içinde bulunulan toplumun psikolojisinin kültür ve sanata, sosyolojik değişimlerin gündelik hayata etkileri ise büyük tespitlerle sunulur. Yazar, tüm dünyada olduğu gibi Rusya’da da etkisini hissettiren dönemin eğitim sistemi, kapitalizm, sosyal normlar, aşk ve hayata dair cümleleriyle pek çok farklı çatışmayı aynı potada eritmeyi ve ustaca işlemeyi başarıyor.
Dört perdeden oluşan oyunun ana karakterleri arasında Bessemyonov da yer alıyor ve tüm olaylar “büyük oda” denilen yerde geçiyor. Varlıklı, sıradan bir Rus vatandaşı olan Bessemyonov, eşi Akulina, 2 çocuğu ve bir evlatlık çocuğu bulunan aile pansiyon işletiyor.
Bu ailenin yanı sıra Perçihin’in uzak akrabaları ve pansiyonda kalan çeşitli sınıflardan kişiler Yelena, Teterev, Şişkin, Tsvetaeve oyunun diğer karakterleri olarak zaman zaman sahneye girip çıkarlar. Artık Yirmi yedi yaşında olan evlat edinilmiş Nil isimli karakterin aşık olduğu kadınla birlikte olma hayali, ailesinin zihniyetiyle çatışır ve bunun sonucunda büyük bir çatışma doğar. Kuşak farkı, kültür ve fikir çatışmasıyla kendini gösterir ve aile üyeleri arasında şiddetli tartışmalar yaşanır. Entelektüel karakterler olan Nil ve Teterev’in cümleleri aslında Maksim Gorki’nin oyundaki konularının zihniyetini ortaya koyuyor. Ailenin oğlu Pyotr, kızı Tatyana, Perchihin’in kızı Polya ve aşçı Stepanida gibi karakterlerle daha da dallanan hikâye, Rus toplumuna yönelik güçlü tespitler ve eleştiriler içeriyor.
Küçük Burjuvalar – Kitap Açıklaması
19. yüzyıl klasik Rus edebiyatı geleneğini öncüllerinden devralan Maksim Gorki, sosyalist gerçekçi yaklaşımın öncüsü olarak Sovyet edebiyatında yeni ufuklar açmıştır. 20. yüzyıl başlarında Anton Çehov’un etkisi altına girmiş; onun sayesinde Moskova Sanat Tiyatrosu’nun iki önemli şahsiyeti Konstantin Stanislavski ve Vladimir Nemiroviç-Dançenko ile tanışmıştır. Gorki’nin tiyatro alanına ilk adım atışı da Moskova Sanat Tiyatrosu için yazdığı Küçük Burjuvalar ile olur. Oyunun arka planında bilinçlenen işçi sınıfının ve yaklaşan 1905 devriminin ayak sesleri duyulur. Gorki o güne dek klasik geleneği çok güçlü olan Rus tiyatrosuna, Çehov’un deyişiyle “sosyopolitik bir ufuk armağan eder” ve bizi o dönemde “yepyeni bir insan” olarak dikkat çeken, entelektüel açıdan kendini yetiştirmiş bir işçi olan Nil karakteriyle tanıştırır.
(Tanıtım Bülteninden)