Cesur Yeni Dünya – Aldous Huxley
| Tür: | Roman, Bilim – Kurgu |
| Yazar: | Aldous Huxley |
| Yayınlanma Tarihi: | 2003 |
| Yayınevi: | İthaki Yayınları |
Karakterler
Bernard-Marx : Alfa-Artı psikoloğudur. Uygarlığın çok önceden belirlenmiş olan rollerine kolay bir şekilde razı olmaları adına yetiştirilmiş modern insanları içinde duygu kavramının çok farkında olan istisnalardandır.
John the Savage (Vahşi): Linda ve de Thomas’ın oğludur.
Henry Foster adlı kişi Hatchery’nin yöneticisi ve de Lenina’nın partneridir.
Lenina Crowne: Beta-Artı Embriyo personeli, sarışın ve John’ın sevdiği kızdır.
Mustapha Mond: Batı Avrupa’nın Dünya Denetçisidir.
Fanny Crowne: Beta Embriyo personeli ve de Lenina’nın arkadaşıdır.
Konusu
Bu tanımlanan dünya aslında bir ütopya olarak gözükebilir, fakat çok ironik bir ütopyadır. Çünkü insanlık sağlıklı olmakta, teknolojik açıdan gelişmiş olmakta, savaşlar ve yoksulluk yok edilmiş olmaktadır.
Irkların tam olarak eşit olduğu ve de herkesin mutlu olduğu bir dünya mevcuttur. Ancak, ironik biçimde bütün gelişmeler bireyler için önemli olan değerlerin yok edilmesi ve kaldırılmasıyla başarılmıştır. Bu değerler; aile, sanat, kültürel çeşitlilik, edebiyat ve felsefe olmaktadır. Yeni Dünya’da tanrı da Ford’dur. Ayrıca salt bir şekilde zevki önüne gelen ile seks yapmada ve de vücutta yan etkileri aza indirilmiş uyuşturucu kullanmada hedonistik bir topluma dönüşmüştür.
Cesur Yeni Dünya Özeti
Ford’un insan üretme fabrikası diyebileceğimiz romanda insanlar kategorilere ayrılarak üretiliyor. Epsilon, Gama, Delta ve Alfa diye yukarı çıkan bir kast sistemi oluşturulmuş. Yeni Dünya Cemaat, Özdeşlik ve İstikrar kurallarına dayandırılmıştır. Ford fabrikasında bebeklerin sınıflarına göre oksijen miktarı, yapay kan, hormon, vitamin ve hatta zehir bile verilerek zeka ve beden durumları belirlenir. Doğum yapmak yasaktır. Şişelenen bebekler kast sistemine göre ayrılıp uygun şartlandırmayla yetiştirilirler. Uykuda öğretim pekiştirmek için yapılan yöntemlerdendir. Şartlandırma nedeniyle sorgulamazlar, bu nedenle mutsuz da olmazlar.
Hastalanmanın, yaşlanmanın olmadığı yeni dünyada “Herkes, herkes içindir.” kuralıyla aidiyet duygusu yok edilirken, eskiyi atmaya, yeniyi almaya şartlandırarak alt işçi takımını oyalayacak işlerle meşgul edip üst tabaka da tüketime teşvik edilir. Olası mutsuzluk durumlarında insanlara “Soma” denen haplar verilir. Bu ilaçlar, Hıristiyanlık ve alkolün bütün avantajlarına sahipti ve yan etkisi yoktu.
Bernard “Alfa, artıdır.” Şartlandırmanın kendisini köleleştirdiğini düşünen, aralıklarla kural ihlali yapan birey, kız arkadaşıyla özel izinle Ayrı Bölge’ye giderler. Bu bölge medeniyetten uzak, eski hayat tarzıyla yaşamlarını sürdüren gelenekçi bir yapıdadır. Bernard Ayrı Bölge’de John ile tanışır. John’un annesi Linda Beta’dır, onun hikayesini dinlerler. Araştırmak için Londra’ya getirilirler. Fakat Linda bir süre sonra hayatını kaybeder.
John ilk başta bu yeni cesur dünyaya hayranlıkla bakar, fakat bu dünyada onun çok sevdiği Shakespeare gibi güzelliklerin olmadığı, bilimin insanlardan uzak tutulduğu, kişilerin birey olmalarına izin verilmeyen, tek tip ve köle gibi çalıştırılmalarına isyan eder. Oysa ki optimum toplumun 8/9’u su seviyesinin altında 1/9’u ise üstündedir. Seviyenin altında olanlar üsttekilerden daha mutludurlar. Alfa artıların çoğunlukta olduğu bir düzende seçim ve sorumluluk duygularının olması bu sistemin çökmesi demekti.
Bernard ve arkadaşı Hemholtz otoriteyle çatışma içerisindedir. John ile olan yakın dostlukları onların cezalandırılmalarına sebep olur, kendileri gibi birey olmayı başaran kişilerin olduğu bir adaya gönderilirler. John deneylerden kurtulmak için bulduğu terk edilmiş yerde bile rahat bırakılmaz, neredeyse vahşi yaşamdan daha kötüsüne katlanmak zorunda kalır, şimdi daha yalnızdır. John “Mutsuzluğu burada yaşadığım sahte ve yalancı mutluluğa yeğlerim” demiştir.
Kısa Bilgiler
- Brave New World romanın özgün adıdır. Sheakespeare’in zamanında “brave” kelimesi “güzel” anlamına geliyordu, yani kitap’ın asıl manası “Güzel Yeni Dünya” dır.
Cesur Yeni Dünya – Kitap Açıklaması
“Cesur Yeni Dünya” bizi “Ford’dan sonra 632 yılına” götürür. Bu dünyanın cesur insanları kapısında “Cemaat, Özdeşlik, İstikrar” yazan Londra Merkez Kuluçka ve Şartlandırma Merkezi’nde üretilirler. Kadınların döllenmesi yasak ve ayıp olduğu için, “annelik’ ve ‘babalık’ pornografik birer kavram olarak görülür Toplumsal istikrarın temel güvencesi olan şartlandırma hipnopedya -uykuda eğitim- ile sağlanır. Hipnopedya sayesinde herkes mutludur; herkes çalışır ve herkes eğlenir. “Herkes herkes içindir.”
“Cesur Yeni Dünya”nın önemi yalnızca ardılları için bir standart oluşturması ve karamsar bir gelecek tasarımının güçlü betimlemesiyle değil, aynı zamanda ‘birey yok edilse de süren macerasının’ sağlam bir üslupta anlatılmasıyla da ilgili. Huxley, yapıtını ütopa geleneğinin kuru anlatımının dışına çıkarıp ‘iyi edebiyat’ kategorisine yükseltiyor.
