Şah ve Sultan – İskender Pala
| Tür: | Roman, Araştırma Tarih |
| Yazar: | İskender Pala |
| Yayınlanma Tarihi: | 2010 |
| Yayınevi: | Kapı Yayınları |
Karakterler
Yavuz Sultan Selim: 2. Beyazıt’ın oğlu, Osmanlı Devleti’nin Hükümdarıdır.
Şah İsmail: Erdebil ve Tebriz’de hüküm süren Kızılbaşların’ın Şahı’ıdır.
Kamber Can: Şah İsmail’in yeğeni, Şah’ın Kardeşinin oğludur.
Babaydar: Kamber Can’a babalık yapıp sekiz yaşına kadar büyüten kişidir.
Gülizar Begüm: Şah İsmail’in ilk karısı ve Tabmash adında bir oğlu vardır.
Taçlı Hatun: Güzeliği dillere destan Şah İsmail’in ikinci ve çok sevdiği eşidir.
Aka Hasan ve Hüseyin: İkiz kardeşler. Hasan Şah İsmail’in, Hüseyin Sultan’ın yanındadır.
Ömer: Her ne kadar kitapta fazla yer almasa da Bihruze yani Taçlı Hatun’un küçükken sevdiği ve o ölünce de mezarında ağlayan aşkıdır.
Konusu
Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim ile Safevi devlet hükümdarı Şah İsmail arasında geçen toprak hırsı ve bu yüzden çıkan savaş ve olaylar konu edinmiştir.
Şah ve Sultan Özeti
Kitabın ilk bölümü Kamber adında küçük bir çocuktan bahsedilir. Kamber, Babaydar adında bir adamla birlikte yaşar. Babaydar ona hem anne, hem baba olur. Kamber her zaman kendi anne babasını merak etmiştir; ama Babaydar’a soramaz. Bir gün Babaydar onu karşısına oturtup ilk defa nasihat etmeye başlar. Babaydar Kamber’e “baba” diye hitap ediyor. Babaydar, Şah İsmail’in çok iyi bir insan olduğunu ve Kızılbaşlık olduğunu söyler.
Bir gece Kamber, Kızılbaşlar tarafından kaçırılır ve saraya götürülür. Orada Hasan Aka adında biriyle arkadaş olur. Onu neden kaçırdıklarını anlayamaz. Aka Hasan, babası gibi ona her zaman hikâyeler anlatır ve onunla ilgilenir. Kamber, gittiği sarayda Şah’ın aslında adil ve iyi bir insan olmadığını görür. Şah, Sünni Müslümanları kaynayan bir kazanda yakıp yurtlarından kovar. Sünniliği Tebriz’den kovmak ister ve bu yüzden acımasız davranır. Şah’ın öz annesi bile oğlunun yanına geldiği için onu öldürtmüş ve onu kötü bir şekilde eleştirmiştir.
Diğer yanda ise Osmanlı padişahı Yavuz, Ayrıca ülkedeki Kızılbaşları ya Sünni olursun ya da ölürsün diye öldürttüğünü söyler. Yavuz’un babası Bayezid, diğer oğlunun tahta çıkmasını isterken, Yavuz başarısını kanıtlamak ister ve babasının sözünü ezer. Bir süre sonra babasının tahtını elinden almış ve babası, “Beni bu tahttan indirdin, Allah sana öyle bir bela versin ki, genç yaşta öleceksin” diyerek onu lanetler. Padişah kılık değiştirip yardımcısı Hüseyin’i de yanına alarak Tebriz’e giderek Şah İsmail’in sarayına gider. Şah kendisini derviş olarak tanıtır ve Şah’ı aldattır. Sonra Kral ile satranç oynar, Kralı yener ve Kral onu kovar. Böylece şahın sarayının işleyişini görmüş ve bazı bilgiler edinmiştir.
Ayrıca hikâyedeki en farklı konulardan biri de ikizler Hasan ve Hüseyin’in farklı gruplarda olmasıydı. Hasan şahın yanında, Hüseyin de padişahın yanındadır. Padişah, Hüseyin’i de yanına alarak Tebriz’e doğru yola çıkar, ancak Erzincan’a geldiklerinde padişahın ordusuna kimse yardım etmez. Padişahın ordusu su bulamazken, bölgedeki Kızılbaşlar onlara bir yudum su vermez. Bu meşakkatli yolculuktan sonra Osmanlı askerlerinin gücü tükenmiştir. Şah ise kendilerini yıpratırken ayağa kalkmamış, padişahla mektuplaşıp birbirlerine bağırmışlardır. Bazen birbirlerine iğrenç hediyeler gönderdiler. Örneğin kadın resimleri, marihuana, pis maddeler…
Günler geçer ve Çaldıran’da buluşurlar. Padişahın elinde çok güçlü toplar ve tüfekler vardır. Kızılbaşların kılıçları ve tüfekleri, İki ordu çatışır ve savaşırken Hüseyin yanlışlıkla kardeşini öldürür. Ona arkadan çarpan yüzü görmemiştir. Hüseyin, savaş sırasında çok üzülür ve kardeşinin kıyafetlerini giyer ve bunu yaparak vicdanını rahatlatacağını düşünerek kralın yanına gider. Sultan Selim savaşı kazanır.
Günler geçtikçe Şah ölür. Taç ve Kamber ayrılır. Kamber ona o kadar bağlıydı ki, ona hizmet etmekten gurur duyuyordu. Taç günü geldiğinde Kamber’e aslında onu herkesten daha çok sevdiğini ve bundan sonra öleceğini söyler. O anda, Kamber kendinden geçmiş bir şekilde tacın elini tuttuğunda, Taçlı ona, öldüğümde kimseye nerede olduğumu söyleme ki kimse beni tanımasın dedi.” Ve o anda, Kamber’in yanında ölür. Kamber sözünü tutar ve kimseye mezarının nerede olduğunu söylemez. Mezarlıkta bir adam görür orada oturmuş Kuran okuyor. Adama adını sorduğumda adam “Benim adım Ömer” der. Mezar başında Taçlı’nın çocukluk aşkı Ömer’di ağlayan.
Romanın sonuna doğru Kamber gerçek ailesini de öğrenir. Babası Ali adında biri ve Şah’ın kardeşidir. Kamber Şah’ın yeğeni olduğu için tahtın varislerinden biri olmuştur. Bu nedenden dolayı Kamber hep saklı tutulmuş gerçek kimliği gizlenmiş bir başına yaşamak zorunda kalmıştır.
Kısa Bilgiler
- Yayımlanmasının hemen ardından çok satanlar listesine girmiş ve 2010 yılının en çok satan kitabı olmuştur.
- Yavuz Sultan Selim ile Şah İsmail arasındaki meşhur rekabet kitapta çift taraflı olarak anlatılmıştır.
- Sünni ve Şii çatışmasının o dönemdeki izleri üzerine roman şekillenmiştir.
Şah ve Sultan – Kitap Açıklaması
Tutku…
Güzellik…
Aşk ve savaş. Sadece gönüllerin değil alınların, kemiklerin ve gözlerin alev alev yandığı savaş.
Kahramanlarını, Yavuz Sultan Selim’i de Şah İsmail’i de tarihin merdivenlerinde bir basamak aşağı indiren bir basamak yukarı çıkaran savaş.
Çaldıran…
Şimdi Çaldıran ne 500 yıl geride ne 500 yıl ileride.
Savaş tasında büyücünün gördüğü neydi?
Kızılbaşlık!
Sünnilik!
İktidar hırsı.
Aşkın bir çökelti gibi dondurduğu zaman!
Korku? Ya o?
Yazar biraz da korkuların üstüne gidendir.
Tarih ileriye doğru çözüldükçe ağacın kökleri de görülecektir.
Alevi de Sünni de bağlıdır o köke. Birdir o toprakta.
Gölgeler büyümüşse ışığı değil korkuyu yenmek gerekir.
Karanlık ve kör ışığın egemenliği boğmasın artık nesilleri.
Ve işte bir kez daha aşk!
Şiir kadar iktidar atında rüzgâra ve ateşe doğru yol alan iki hükümdar.
Şah ve Sultan…
Dünya incisi zarif ve asil kadınlar. Yeminlerine bağlı erkekler.
Masal kadar gerçek.
Büyüleyici olduğu kadar umut verici.
Şah&Sultan her cümlesi aşkla okunacak bir kitap.
İskender Pala’dan…
