Vadideki Zambak – Honore de Balzac
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Honore de Balzac |
| Yayınlanma Tarihi: | 1835 |
| Yayınevi: | Can Yayınları |
Karakterler
Félix de Vandenesse: Yirmi yaşlarında zayıf ve çelimsiz bir çocuktur bir gençtir. Romanın ana karakteri ve onun bakış açısıyla anlatılır.
Madam de Mortsauf: Lenoncourt Dükü’nün kızı ve Mösyö de Mortsauf’un eşidir.
Mösyö de Mortsauf: Henriette’in kocasıdır. Sorunlu bir karakterdir.
Lady Dudley: Félix’le aşk yaşayan bir İngiliz’dir.
Natalie de Manerville: Natalie, Félix’in Henriette ve Lady Dudley den sonraki sevgilisidir. Kitap aslında Félix’in Natalie’ye yazdığı bir mektuptan oluşmaktadır.
Madeleine ve Jacgues: Sağlık problemleri olan Henriette’in çocuklarıdır.
Mösyö de Chessel: Frapesle Şatosu’nun sahibidir.
Mösyö Origet: Ünlü bir doktordur.
Mösyö Deslandes: Bir cerrahtır. Mösyö de Mortsauf’un hastalığı sırasında kan alarak onun hayatını kurtarmıştır.
Manette: Clochegour Şatosu’nda çocukların bakımında kontese yardım eden tek hizmetçidir.
Konusu
Roman, aile hayatında çeşitli zorluklar yaşayan Félix’in hayatındaki değişimlere ve mutsuz bir evlilik hayatı yaşayan Henriette’in ilişkisine odaklanırken, devrim sonrası sosyal hayata yaşananları da konu edinmektedir.
Vadideki Zambak Özeti
Aristokrat bir ailenin küçük çocuğu olan Félix de Vandenesse, zayıf ve çelimsiz bir çocuktur. İki ablası ve ağabeyine öncelik verilen aile sevgisinden yoksun yatılı okullarda büyüdü. Yükseköğrenimi için Paris’te kalırken, siyasi kargaşa nedeniyle ailesi onu Tours’a davet etti. Ailesiyle birlikte Tours’a döndükten sonra bir baloda tanıştığı Madam Henriette de Mortsauf’a âşık olur.
Balodan sonraki günlerde ruh halindeki değişiklikten endişelenen annesi, onu Indre vadisindeki büyüleyici güzelliğiyle huzur veren Frapesle Şatosu’nun sahibi olan bir arkadaşı Mösyö de Chessel’in yanına gönderir. Félix bu eşsiz vadiye geldiğinde sevdiği kadının burada yaşadığını düşünür ve çok geçmeden haklı olduğunu anlar. Ev sahibinin yardımıyla, kadının yaşadığı Clochegour Kalesi’ne ziyaretçi olarak gider. Madam de Mortsauf’un evli ve iki çocuğu olduğunu öğrenir.
Zamanla evin sahibi Mösyö de Mortsauf ve Madam de Mortsauf ile yakın ilişkiler kurar. Fırsat bulduğunda duygularını ona itiraf eder. Duyguları karşılıksız değildir ama erdemli kadın kocasına ve çocuklarına ihanet etmemek için Félix’e karşılık vermez. Madam de Mortsauf’un çocukluğu da Félix’in çocukluğuna benzer. Ailesinde iki oğlunun ölümünden sonra dünyaya gelen kadın, annesinden sevgi görmemiş, ancak üvey annesi olan teyzesi ona anne sevgisi ile yaklaşmıştır. Madam de Mortsauf, Félix’e onu halası gibi sevmesini söyler ve teyzesinin dediği gibi, ona Henriette demesini ister. Bu istek üzerine genç adam tutkulu arzularını bastırır ve kadının isteğini yerine getirir. Altı ay kol kola yürüdükleri eşsiz vadide aşkları böyle devam eder.
Paris’te siyasi durum düzelirken, Félix vadiyi terk eder. Félix ayrılmadan önce Henriette’in tavsiyesine uyarak yüksek yerlere gelir, asil çevreler tarafından sevilir ve krala yakın biri olur. Henriette’in kadınlardan uzak durma tavsiyesine uyarak, Félix’in bir rahip olarak hayatı, kral dâhil tüm asil çevrelerin dikkatini çeker. Özellikle bir İngiliz asilzadesi olan Lady Dudley, Félix’in tavrına hayran kalır ve ona tutkuyla âşık olur. Félix, Leydi’nin aşkına kayıtsız kalmaya çalışsa da aralarında bir ilişki başlar.
Henriette’in annesi, kızına yazdığı bir mektupta Félix’in bu ilişkisinden bahseder. Henriette üzüntüden hastalanır. Henriette’in hasta olduğunu duyan Félix, Frapesle’ye gider, ancak Leydi onunla birlikte gelir. Henriette ve Lady çayırlarda buluşurlar. Leydi Dudley kibir ve öfkeyle uzaklaşır. Henriette, Félix’ten Leydi’nin peşinden gitmesini ister. Félix, Henriette’nin isteği üzerine Paris’e döner. Ancak Henriette’in sağlığı kötüleşir ve hiçbir şey yiyemez.
Henriette’in ölüm döşeğinde olduğu haberini alan Félix, hemen ona döner. Henriette ölüm döşeğindeyken aşkını alenen itiraf eder ve Félix’e öldükten sonra okuması için bir mektup verir. Félix mektubu Henriette’in ölümünden birkaç gün sonra okur. Mektupta Henriette, Félix’i baloda gördüğü andan itibaren ona olan aşkını anlatıyor ve kızıyla evlenmesini ister. Ama kızı, annesinin ölümüne neden olduğu için Félix’ten nefret eder.
Félix Paris’e döner. Kadınlardan uzak duracak, siyasette yükselecek ki ölen aşkına bağlı kalacak. Leydi’nin Paris’teki evine ilk ziyaretinde, diğer konukların önünde soğuk bir şekilde karşılanınca Leydi ile ilişkisini bitirir. Félix’in sevgili Natalie’ye geçmişini şimdiki zamanda anlattığı mektubu burada biter.
Roman, Natalie’nin Félix’e yazdığı mektupla sona erer. Natalie mektubunda Félix’e iki kadını birbiriyle kıyaslayarak hata yaptığını, iki kadınla karşılaştırılmak istemediğini, gelecek kadınlara Henriette ve Lady Dudley’den bahsetmemesi gerektiğini söyler. Bundan böyle onun hayatına gir ve Félix’i dostane bir şekilde terk eder.
Kısa Bilgiler
- Kitap, Millî Eğitim Bakanlığı’nın 100 Temel Eser’i arasındadır.
- Yazarın en bilinen kitaplarından biri olan roman, Balzac’ın İnsanlık Komedyası’nın “Taşra Yaşamından Sahneler” bölümünde yer almaktadır.
Vadideki Zambak – Kitap Açıklaması
Vadideki Zambak, olağanüstü gözlem yeteneği ve insan doğasını derinden kavrayışıyla klasik roman türünün tartışmasız en önemli ustalarından biri olarak kabul edilen Honoré de Balzac’ın, “İnsanlık Komedyası” adlı anıtsal yapıtının “Taşra Yaşamından Sahneler” başlığı altında yer alan en önemli, en ünlü kitaplarından biridir.
Dünya edebiyatının en hüzünlü ve ihtişamlı aşk öykülerinden biri kabul edilen yapıt, Fransız Devrimi sonrasında şekillenen toplumsal ve siyasal hayatı ustaca yansıtmasıyla da başka bir derinlik kazanır.
“Müthiş bir edebiyatın hazzına varabileceğiniz en önemli eserlerden biri; Balzac’ın tüm eserlerinde olduğu gibi.”
MARCEL PROUST
(Tanıtım Bülteninden)
