Cezmi

Cezmi – Namık Kemal

Karakterler

Cezmi: At binme, okçuluk gibi konularda son derece başarılı bir delikanlı bir gençtir.

Adil Giray: Vicdanlı, iyi eğitim almış kültürlü ve dindardır.

Perihan: İran Safevi Devleti’nin hükümdarı Tahmasp’ın kızıdır. Güzel, cesur, iyi ve temizli huylu bir kızdır.

Diğer Karakterler: Şehriyar, Hamza Mirza, Abbas

Konusu

Vatan ve Milletini herkes ve her şeyden üstün tutan bir vatanseverin, vatanı için vermiş olduğu mücadele ve savaşta vermiş olduğu cesurca olaylar konu edinmiştir.

Cezmi Özeti

Olayların döngüsü 16. yüzyılda gerçekleşir. Roman karakterlerinden biri olan Cezmi, yiğit bir Osmanlı süvarisi olarak tanımlanır. Cezmi aynı zamanda şair ve bilgili bir insandır. Cezmi cirit ve okçuluk gibi konularda usta bir askerdir. Roman önce İstanbul’da başlar, Azerbaycan ve İran’da devam eder ve Tebriz Sarayı’nda biter. İran ile Osmanlı İmparatorluğu arasında savaş çıkar. Cezmi ise bu savaşa gönüllü asker olarak katılır. Cezmi ve Adil Giray bu savaş vesilesiyle tanışır ve arkadaş olurlar.

Savaşta Osmanlı orduları üstlerine gelmektedir fakat Adil Giray ve kardeşi Gazi Giray esir düşmüştür, bu noktadan sonra romanın büyük ve önemli bir kısmı Tebriz Sarayı’nda, Adil Giray, Perihan ve Şehriyar arasında geçmektedir. Daha sonra bu iki kadın Adil Giray’a âşık olmuştur. Perihan, Adil Girayla sevişmiştir ve Osmanlı’nın da desteği ile İran saltanatında söz sahibi olmak istemektedir. Şehriyar ise bunu haber alır. Taraflar arasında ciddi mücadeleler yaşandıktan sonra Perihan, Şehriyar ve Adil Giray ölür; Cezmi ise ağır yaralanır. Daha sonra ağır yaralanan Cezmi, derviş kılığına girerek ülkesine geri dönmeyi başarır.

Kısa Bilgiler

• Türk edebiyatının ilk tarihi romanı olma özelliği taşır.
• Kitapta II. Selim döneminde İranlılarla yapılan savaşta yer alan vatansever asker Cezmi’nin başından geçenler anlatılmaktadır.

Cezmi – Kitap Açıklaması

‘Cezmi’, Namık Kemal’in İntibah’tan sonra kaleme aldığı ikinci romanıdır. Türk edebiyatında tarihi roman türünde yazılmış ilk eser kabul edilen Cezmi, aslında iki cilt olarak planlanmış ancak ikinci cildi yazılamamıştır. İkinci cildin yazılmayışını Mehmet Kaplan, iki değişik tarzda izah etmektedir. Namık Kemal’in Abdülhak Hamid’e yazdığı bir mektupta Cezmi’yi isteksiz kaleme alışı anlatılır: “Ne yazdığımı, ne okuduğumu soruyorsun. Hiç bir şey yazmıyorum veya tabir-i sahihi ile memuriyet hasebiyle evrak-ı resmiye yazıyorum. Tarih okuyorum, felsefiyat okuyorum. Cezmi’yi ikmal etmek kolay fakat gönlüm istemiyor. Mamafih yakında bitireceğim.”

‘Cezmi’ romanında üç devletin tarihi hayatı vardır. Bunlar Osmanlı İmparatorluğu, İran şahlığı ve Kırım hanlığıdır. Eser 11 fasıl ve 44 kısımdan ibarettir…

Sosyal Medyada Paylaş