Monte Kristo Kontu – Alexandre Dumas
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Alexandre Dumas |
| Yayınlanma Tarihi: | 1846 |
| Yayınevi: | Gece Kitaplığı |
Karakterler
Edmond Dantes: Dantes 19 yaşında genç bir denizciyken iftiraya uğrar ve If Kalesi’ne atıldı. Burada bakış açısı değişir ve kurtulduğunda Papa ve birçok kişinin Monte Cristo adlı adada ele geçirmeye çalıştığı hazineyi bulur. Kendisini her yerde farklı isimlerle tanıtır. Ancak bu hırs onun iradesini ve güçlü karakterini etkilemez. İntikam için sabırla bekler.
Gerard de Villefort: Paris’te genç bir savcıyken düğün gününde Dantes karşısına getirilir. Onun suçsuz olduğunu anlasa da babası Nuvardiye de Villefort’u kurtarmak için Dantes’i duruşmasız İf Şatosu’na yollar. Zamanla kralın gözüne girmeyi başarıp başsavcılığa kadar yükselir. Villefort romanda Monte Kristo kontuna hep kuşkuyla yaklaşmıştır. Kont hakkında araştırma da yapar.
Pierre Morrel: Firavun gemisinin sahibidir. Şirketinde pek çok gemi vardır.
Danglars: Morrel firmasına ait Firavun gemisinin ikinci kaptanı ve hesap müdürüdür. Kaptan ölünce denizcilik kurallarına göre kaptan olması gerekirken Dantes kaptan olunca hazmedemez ve Fernand’la birlik olup Dantes’i Napolyon ajanı olmakla itham eden bir mektup yazar. Kısa sürede ticaretle uğraşıp zengin olur.
Fernand de Morcef: Katalan bir balıkçı olan Fernand, Dantes hapse girdikten sonra kuzeni Mersedes’le evlenir. Kendini soylu bir aileden gelmiş gibi göstermek için Morcef soyadını alır. Hakkında açılan vatana ihanet suçlamasında Ali Paşa’nın kızı Haydee’nin tanıklığıyla suçlu bulunur.
Mersedes de Morcef: Dantes’in nişanlısıdır. Evlenecekleri gün Bonapartçılık suçlamasıyla Dantes savcının huzuruna götürülür. Uzun süre Edmond’dan haber beklese de umudunu keser ve Fernand’la evlenir.
Haydee: Tepedelenli Ali Paşa’nın kızıdır. Fernand de Morcef onu esir tüccarına satmış, daha sonra kont tarafından bulunup himayeye alınmıştır, kont onu cariyesi olarak tanıtır.
Nuvardiye de Villefort: Savcı Gerard de Villefort’un babasıdır. Uzun süre Napolyon’un en sadık adamlarından olmuş, Napolyon ikinci kez hükûmeti devraldığında geçici hükûmette yer almıştır. Yaşlanınca felç geçirir ve oğlunun evine taşınır.
Franz d’Epinay: Kitapta ilk olarak Albert de Morcef’in arkadaşı olarak görünür.
Louis Dantes: Edmond Dantes’in babasıdır. Kitapta oldukça gururlu olduğu belirtilen Louis Dantes, oğlunun yokluğunda kimseden borç almaya yanaşmamıştır. Oğlu duruşmaya götürüldükten sonra uzun süre haber alamayınca parasız kalır ve açlıktan ölür.
Napolyon: Fransa’nın ünlü lideri Napolyon’un adı kitapta geçer ancak görünmez. 2002 yapımı Monte Kristo filmindeyse Alex Norton tarafından canlandırılmıştır.
Firavun: Kaptan Löklerk’in kaptanlığındaki gemi onun ölümüyle birlikte Edmond’un Kaptanı olduğu gemi olmuştur.
Maraşel Bertran: Napolyon’a çalışan Elba Adası’nda mektubun ulaştığı kişidir.
Löklerk: Firavun gemisinin kaptanıdır. Ölmeden Dantes’e Bertran’a ulaştırılması için bir mektup verip ölür. Onun ölümünden sonra kaptan Dantes olur.
Gaspar Kadrus: Dantes’in terzi komşusudur.
Albert de Morcef: Fernand ve Mersedes’in oğludur.
Abbe Farya: İtalya kökenli bir rahiptir.
Benedetto: Savcı Villefort ile Hermine Danglars’ın oğludur.
Giovanni Bertuccio: Monte Kristo kontunun İtalya kökenli hizmetkârıdır.
Konusu
Romandaki olaylar 1815-1839 yılları arasında Fransa, İtalya ve bazı Akdeniz adalarında geçer; her şeyi bilen, her şeyi bilen ve her yerde hazır bulunan bir anlatıcı tarafından verilir. Düşmanları tarafından hazırlanan bir tuzakla masumca hapsedilen Edmond Dantés’in 14 yıl hapis yattıktan sonra felaketine sebep olanlardan intikamını alması konu ediliyor. Konu, Monte Cristo Kontu, Edmond Dantés, Morrel, Mercedes, Villefort, Caderousse, Fernand romanının karakterleri ve çocukları etrafında gelişir.
Monte Kristo Kontu Özeti
Morrel şirketine ait Firavun gemisinin yardımcı kaptanı Edmond Dantes, hastalandığında ilk kaptanın görevini üstlenir ve dönüş yolunda ölür. Ölmeden önce, kaptan, ona bir şey olursa Elba Adası’na uğraması konusunda onu uyarır ve orada kendisi için bir iş yapmasını ister. Dantes bu dileklerini gerçekleştirmek için Elba Adası’na gider, sürgündeki Napolyon ile tanışır ve ondan Paris’teki arkadaşlarına gönderilmek üzere bir mektup alır. Ardından fırtınalı bir havada gemisini Marsilya’ya getirmeyi başarır. Bu başarısından dolayı geminin sahibi ona bir sonraki seferde geminin kaptanı olmayı teklif eder. Böylece içinde bulunduğu maddi sıkıntıların üstesinden gelen Dantes, yıllardır sevdiği ve evlenmek istediği Katalan nişanlısı Mercedes ile evlenmek için düğün hazırlığı yapar.
Fernand, Mercedes’e âşıktır ve onları kıskanmaktadır. Gemide çalışan ve aralarında bir tartışma olduğu için Dantes’ten nefret eden muhasebeci Danglars ile takım kurar. Dantes’in Napolyon’un bir ajanı olduğunu bildiren bir ihbar mektubu yazarlar. Dantes’in terzisinin komşusu Gaspar Caderousse de istemeden bu işe karışmıştır.
Dantes düğün gününde tutuklanır. Napolyon’un destekçileriyle krala karşı işbirliği yapmakla suçlanır. Dantes, Napolyon’dan aldığı mektubu savcıya teslim eder. Savcı, eski bir Napolyon destekçisinin oğlu olan Villefort, Krala hizmet etmeyi seçti ve krala yakınlığıyla tanınan Saint-Meran ailesinin kızı Renee ile evlenir. Dantes’in teslim ettiği mektubun babası Nuvardiye’ye yazılmış olduğunu görünce mektubu hemen yok eder. Mektupta Napolyon, Nuvardiye başkanlığındaki komiteye askeri darbeye hazırlanmalarını emreder. Dantes’i bu mektubu yok ederek kendisine iyilik yaptığına ikna eden savcı, mektuptan kimseye bahsetmemesini emreder. Ancak bizzat krala giderek Napolyon’un harekete geçtiği haberini ileterek Kralın güvenini kazanır. Dantes’i mahkemeye bile çıkarmadan If Kalesi’ne attırır.
Hapishanede Abbe Farya adında bir rahiple tanışan Dantes, onun sayesinde her şeyi daha net görmeye başlamış ve intikamla dolmuştur. Patronu Morrel ve Mercedes’in tüm çabalarına rağmen 14 yıl boyunca adadan kaçamaz ve adada hapis kalır. Hücrede birlikte geçirdikleri süre boyunca Farya birçok konuda eğitim alır. Farya ona Monte Kristo adasındaki hazineyi anlatır. Bir tünel kazmak ve kaçmak ve hazineyi bulmak için yola çıktılar. 14 yıl sonra tüneli kazıp bitirdikleri gün Farya ölür.
Farya’nın ölümünden sonra bir şekilde kaleden kaçmayı başaran Dantes, Farya’nın kendisine bahsettiği hazineyi bulur ve intikam almak için Monte Kristo Kontu kimliğine bürünür. Dantes hapisteyken babası intihar eder. Fernand, Yanya valisi Tepedelenli Ali Paşa’ya ihanet ederek zengin olur. Mercedes ile evlenir ve bir oğulları olur. Onu hapse attıran Villefort, Paris’te Başsavcı pozisyonuna yükselir. Danglars’ın banka işleriyle uğraşarak üst sınıfa çıktığını gören Kont, tüm ailelerle yakınlık kurar, onların zaaflarını bulur ve onları cezalandırmaya başlar. Eski patronu Mösyö Morrel’i iflastan kurtarır. Tüm düşmanlarından intikam aldıktan sonra bir mektup bırakır ve bir gemide kaybolur.
Kısa Bilgiler
- Pek çok dile çevrilen ve dünya edebiyatında pek çok yazarı etkileyen romanda o dönemde Avrupa’daki Türk algısı hakkında bazı küçük ipuçları da yer almaktadır.
- Bir zamanlar Osmanlı İmparatorluğu’nu epey meşgul etmiş Tepedelenli Ali Paşa’nın romanda adı sık geçer.
- Eserin Türkçeye çevirisine 1871’de başlayan Teodor Kasap, otuz kadar kişinin yardımıyla 3 yılda tamamlamıştır.
- Çevrilmesine katkıda bulunanlar arasında yer alan Ahmet Mithat’ın, yazdığı Hasan Mellah (1874) adlı eserinde Monte Kristo Kontu romanından ilham aldığı düşünülür.
Monte Kristo Kontu – Kitap Açıklaması
Zindanda unutulmuş mahkûmları bekleyen bütün felaketler. Dantes’in başından geçti.
Tutuklandığı zaman gururluydu. Çünkü suçsuz olduğuna inanıyordu. Hapse atılınca, gururun yerini ümit aldı: Savcı ona yardım edeceğine söz vermişti…
Günler aylara, aylar yıllara eklenince suçsuzluğundan şüphe eder hale geldi. Gardiyana saldırması bu devreye rastlamıştı. Adam ona delirmeye başladığını söylüyordu…
(Tanıtım Bülteninden)
