Hep O Şarkı – Yakup Kadri Karaosmanoğlu
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Yakup Kadri Karaosmanoğlu |
| Yayınlanma Tarihi: | 1956 |
| Yayınevi: | İletişim Yayıncılık |
Karakterler
Münire: Yakup Kadri’nin “Hep O Şarkı” adlı romanının yazarı olmasının yanı sıra romanın anlatıcısı ve ana karakteri olarak sunulmaktadır. Yakup Kadri’nin kullandığı üstkurmaca teknikleri sonucunda okuduğumuz metnin Münire Hanım’ın roman yazma girişimi olduğu izlenimi yaratılır. Bütün hayatı Cemil Bey’e olan aşkı ekseninde ilerleyen Münire, otuz beş yıldır Cemil Bey’in aşkıyla yanmaktadır.
Cemil Bey: Gençliğinde komik, etkileyici, kibar ve yetenekli bir adam olan Cemil Bey, Münire’yi kendisine aşık edebilecek bir karakter olarak karşımıza çıkar. Münire, kendisini davranışındaki nezaket, giyimindeki zarafet sayesinde yüzlerce ve binlerce insandan kolaylıkla ayırt edilebilen bir adam olarak tanımlıyor. Hatta Münire’nin babası Faik Paşa’nın kızını Cemil’e vermemesinin asıl sebebinin Cemil’in kadınlarla arasının çok iyi olduğu rivayet edilir.
Ruknettin Bey: Romanda Cemil Bey dışında en önemli erkek karakter Münire’nin zorla evlendirildiği Ruknettin Bey’dir. Babası Osmanlı Devleti’nde Şeyhülislamlık statüsüne yükselen şımarık ve çocuksu bir adam olarak nitelendirilen Ruknettin Bey, bazen babasının unvanına atıfta bulunularak Küçük Molla Bey olarak tanıtılır.
Şahende Hanım: Faik Paşa’nın kız kardeşi ve Münire’nin halasıdır. Şarkı söylemeyi ve sosyal hayatı çok seven Şahende Hanım, yeğeni Münire’ye hem fiziksel hem de duygusal olarak çok benzer.
Konusu
Münire, 50 yaşını aşmış, hayatının geri kalanına bakarak yaşayan ve hayatını görünmeyeni düşünerek geçiren bir dul; Hep O Şarkı pişmanlıklar hakkında hüzünlü bir aşk romanıdır.
Yakup Kadri, bu romanda olayları yalnızca bir kadın karakterin birincil bakış açısından anlatır.
Münire, romanı yazarken artık yaşlı bir duldur. Romanda kendi hayatını anlatır ancak hayatı boyunca aşık olduğu ve hiç tanışmadığı Cemil Bey ile aralarındaki aşktan ibarettir. Münire, 50 yaşını aşmış, hayatının geri kalanına bakarak yaşayan ve hayatını görünmeyeni düşünerek geçiren bir dul bayandır.
Yazar, yalı ve konakta iyimser, köşkte ise daha karamsar olayları aktararak köşk ve konak kavramlarına atıfta bulunur. Bu açıdan Kiralık Köşk kitabına ilk selamını verir ama son işareti değildir. Cemil Bey’i üçüncü kez romanla tanıştırırken, romanın başlangıcında İstanbul’un değişen yüzünü anlatmak için seçilen simgeler olan değişen İstanbul’u anlatmak için “redingot”tan bahseder. Aynı şekilde Münire’nin halası vasıtasıyla Nur Baba’daki Bektaşi hayatına atıfta bulunur.
Hep O Şarkı Özeti
Osmanlı Devleti’nin önde gelen paşalarından Faik ve Hakkı Paşa’nın aileleri, Emirgan’daki yazlık konaklarında tek bir aile gibi yaşarlar. Çocukluğunda Hakkı Paşa’nın oğlu Cemil ile Faik Paşa’nın aynı zamanda romanın anlatıcısı olan kızı Münire arasında bir aşk başlar, ancak Faik Paşa yakın arkadaşlıklarına rağmen evlenmelerine izin vermez.
Cemil’e büyük bir aşk besleyen Münire, zorla evlendirildiği Rüknettin Bey ile mutsuz bir hayat yaşamaya başlar. Şeyhülislam’ın oğlu Rüknettin Bey’in kendisini aldattığının anlaşılması Münire için bir kaçış yolu olur ve evliliğinin son yıllarında yazışmaya ve görüşmeye başladığı Cemil Bey ile ilişki yaşamaya başlar.
İlişkilerinin bu ikinci evresinde halası Şahende’nin yardımını gören Münire, Cemil ile Kanlıca’daki evinde sürekli görüşmeye başlar. Ancak bu mutluluk uzun sürmez. Münire’ye duyduğu aşk yüzünden bir padişahla evlenmeyi reddeden Cemil, padişahın emrine uymadığı için babasıyla birlikte sürgüne gönderilir.
Cemil Bey’in yokluğunda yirmi beş yıl mutsuz bir hayat yaşayan Münire, bu süre içinde aile hayatının dağılmasına ve İstanbul’un değişmesine de tanık olur. 93 Harbi ile birlikte ailesi giderek fakirleşir, annesi ve babası ölür ve halası Şahende ile rutin bir hayat sürmeye başlar.
Bu inziva hayatı Cemil Bey’in yıllar sonra İstanbul’a dönmesiyle kesintiye uğrar. Ancak aşkına kavuşamaması, sürgün yılları ve istemediği bir evlilik Cemil Bey’i güvensiz, yorgun, “zavallı ve üzgün” yapar. Münire, bunca yıldır büyük bir aşkla sevdiği Cemil Bey’i tanıyamaz. Üstelik onu bu halde görmek, hayatının geri kalanını bu aşkın açık hatırası ile yaşama ihtimalini ortadan kaldırır.
Ömrünü böyle mutsuz geçirmiş, elli yaşına yaklaşan ve hayattan hiçbir beklentisi olmayan Münire, bu durumu gördükten sonra yaşadıklarını roman olarak yazmaya karar verir. Hep O Şarkının metni Münire tarafından yazılan bu eser olarak sunulmuştur.
Hep O Şarkı – Kitap Açıklaması
Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun romanları arasında ayrı bir yere sahip olan ‘Hep O Şarkı’, sıradan bir aşk hikâyesi gibi görünmekle birlikte olayların geliştiği ortam içinde romancının daha önce yazdığı eserlerden izler, belirtiler taşır. Kiralık Konak’ta dile getirilen konak yaşamındaki çöküşün değişik bir dille anlatıldığı ‘Hep O Şarkı ‘da dönemin toplumsal değişimleri söz konusu edilirken; basit, sıradan öykülerin ardındaki insanların psikolojisi ustalıkla anlatılır. ‘Hep O Şarkı’ bu yanıyla Yakup Kadri’nin en usta romanlarından biri olarak nitelendirilmektedir.
