Malcolm X

Malcolm X – Alex Haley

Konusu

Malcolm X (El Hacı Malik El Şahbaz) 1925-1965 yılları arasında yaşamış Amerikalı bir siyahi liderdir. Tarihteki en etkili Afro amerikanlardan biri olarak etkili konuşmalarıyla yalnızca siyahların ve müslümanların değil bütün dünyanın ilgisini uyandırmayı başarmıştır. Irkçılıkla mücadelenin en önemli sembollerinden biri olan Malcolm X özgürlük, eşitlik ve adalet için verdiği mücadeleyle tüm dünyaya sesini duyurmayı başarmıştır. Başlattığı mücadeleyle renginden dolayı adaletsizliği yaşayan siyahiler tarihlerinde ilk defa birlikte hareket ederek örgütlenmeyi başarmışlardır.

Malcolm X Özeti

19 Mayıs 1925’de, ABD’nin Nebraska Eyaleti’nde Omaha’da doğdu. Babası Earl Little bir rahip, annesi Louise Little ise bir sendikada sekreterdi. Onun ırkçılıkla ilk karşılaşması ve hayatını sonsuza kadar değiştirecek olay evlerinin bir gece ırkçılar tarafından kundaklandığı gecedir. Yüzleri maskeli kişilerin evlerini ateşe vermelerinin ardından söndürmeye gelen beyaz itfaiyecilerin ev tamamen yanana kadar seyretmeleri ona hayatı boyunca unutamayacağı bir ders verir. Malcolm altı yaşına geldiğinde babası beyazlar tarafından öldürülür. Annesi akıl hastanesine kapatıldığında o ve on kardeşi farklı koruyucu ailelere dağıtılır. 12 yaşında okula başlayan Malcolm okuldan atılıp bir gözetim evine gönderilir. Onun avukat olma isteği renginden dolayı hayal olmanın ötesine geçemeyecektir. Ortaokul bitiminde önce Boston’da sonra New York’ta iş bulup çalışan kahramanımız Harlem’in sokaklarında karanlık işlerin nasıl yapıldığını, uyuşturucunun nerden bulunduğunundan, nasıl hırsızlık yapılacağına kadar birçok şey öğrenir. Suç makinası haline gelen Malcolm yakalanır ve on yıl ceza alır. Hapishanede tanıştığı Afro Amerikan bir arkadaşının tavsiyeleri ile kendini geliştirmeye, dil öğrenmeye başlar. Öyle ki Malcolm hapis hayatından: ” Kitap okuyarak aylar geçti ve ben tutsak olduğumu hatırlamaya bile vakit bulamadım. Hayatımda hiç bu kadar özgür olmamıştım.” diye bahs eder. Hapiste”İslam Ümmeti” isimli harekete katılır. Malcolm o güne kadar beyaz insanlarla kurduğu tüm ilişkilerde sahtekârlık, adaletsizlik, kin ve düşmanlık görmüştür. Katıldığı hareketin öğretileri de beyaz adamın aslında şeytanın dünyadaki yansıması şeklinde olduğunu iddia etmesiyle hızlı bir şekilde yükselir, katıldığı hareketin bir süre sonra önemli isimlerinden birisi kendisi olacaktır. Sonrasında Afrikalı atalarını temsil ettiğini düşündüğü için soyadını X olarak değiştirir. 1952 de yedi yıl kaldığı hapishaneden şartlı tahliye olurken eski hayatını terk etmiş, yeni bir siyasal mücadelenin de lideri olarak tekrar doğmuştur. Her gittiği toplantıda daha fazla insana ulaşarak kölelik ve insan hakları konuşmaları yaparak destekçilerini artırır. Malcolm 1954’de Harlem’de “İslam Ümmeti”nin fikirlerinin yayılmasını sağlarken, siyahiler kendilerine yapılan baskı ve zulme direnip birlikte hareket edeceklerdir. Siyahiler ilk defa birlikte hareket edip direnmeyi de bu sayede öğreneceklerdir. İslam Birliği’nin bu genç lideri adım adım büyüyen bir orduya sahiptir. 1959 yılına gelindiğinde o güne kadar hep kısık sesle mücadele eden Malcolm, Amerika’nın belli başlı üniversitelerine davasını anlatması için davet edilir. Bu arada Dr. Betty Sonders’la evlenmiş, çocukları olmuştur. Malcolm National İslam’ın sözcüsü haline gelmiş ve onbinleri meydanlara toplayan bir hareketin öncüsü haline gelmiştir. Hareket arkadaşı Elijah’ın istediği gibi başarıya doğru gitse de Malcolm’un yükselişi onu rahatsız eder. Elijah hakkında çıkan dedikoduların gerçekliği ispatlandığında Malcolm yollarını ayırır. Aslında Elijah Muhammed İslamın öğretilerini tam olarak kavrayamamış, beyaz ırkçılığa tepkisel olarak siyah ırkın üstünlüğünü savunan, kendi içinde ırkçı bir figürdür. Malcolm bunu hissetmesiyle yıllarca emek verdiği davasından ayrılır. 1964 yılında İslam dinince kutsal bir yolculuk olan Hac vazifesini yapmak için Mekke’ye gider. Orada hayatında ilk defa renginden dolayı suçlanmamıştır. Elijahın öğretilerini burada sorgulama imkânı bulur. Hayatı sürekli değişen Malcolm artık doğru yolu bulduğundan emindir. Hac dönüşünde bundan önce inandıklarının İslam ile ilgili olmadığını görür. İsmini El- Hac Malik El-Şahbaz olarak değiştirir. Malcolm’ un yeni bir hareket oluşturması, Elijah hakkında gerçekleri anlatması, National İslam ile aralarının iyice bozulmasına sebep olur. Malcolm ölüm tehditleri alıyordur ve rakipleri onu yıldırmak için ellerinden geleni yapıyorlardır. 1965 ye evi kundaklandığında yıllar önce henüz dört yaşındayken yaşadıklarını bu defa eşi ve çocuklarıyla yaşayacaktır. Bu olaydan bir kaç gün sonra 21 Şubat 1965 yılında konuşma yapacağı salonda suikaste uğrar, hayatını kaybeder.

Malcolm X – Kitap Açıklaması

Amerika’nın siyaset tarihine damga vurduğu gibi, İslam düşüncesine yaptığı katkılarla da adından söz ettiren liderlerden biri olan Malcolm X, 1925’te doğdu. Malcolm Little adıyla dünyaya gelen bu insan hakları eylemcisi, adını daha sonra Malcolm X olarak değiştirdi. Soyadı olarak “X”i seçmesi, onun için bir başkaldırıydı. 1950’lerin sonuna gelindiğinde Malik el-Şahbaz adını kullanıyordu. A.B.D’deki siyahların Afrika’daki kökleriyle ilişki kurmalarını teşvik etti, onların hakları için çalıştı ve İslam’ın sözcülerinden biri oldu. 21 Şubat 1965’te uğradığı silahlı saldırı sonucu hayata veda etti ve cenazesine binlerce kişi katıldı.

Malcolm X: Arayışlarla Dolu Bir Hayat başlıklı kapsamlı biyografi, bu efsanevi liderin hayatıyla ilgili gerçeklere ve bilinmeyenlere ışık tutuyor. Amerikalı tarihçi Manning Marable’ın kaleme aldığı eser, yayımlandığı sırada New York Times tarafından yılın en iyi on kitabından biri olarak gösterilmiş ve 2012’de tarih dalında Pulitzer Ödülü’nün sahibi olmuştur.

(Tanıtım Bülteninden)

Sosyal Medyada Paylaş