Don Kişot – Miguel de Cervantes
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Miguel de Cervantes |
| Yayınlanma Tarihi: | 1605 |
| Yayınevi: | Yapı Kredi Yayınları |
Karakterler
Don Kişot: Eserin ana karakteridir. Zayıf, yaşlı, hayalci ve saf bir mizacı vardır. Kendisini son şövalye olarak gören Don Kişot takma adıdır. Gerçek adı Alonso’dur.
Dük ve Düşes: Fırsatçı ve bir o kadarda alaycı olan Don Kişot’un ev sahipleridir.
Sancho Panza: Saf ama aynı zamanda kurnaz bir kişiliğe sahip sıradan bir köylüdür.
Juana Panza: Sanchönun karışıdır. Sıradan bir köylü kadınıdır.
Pcro Perez: Köyün papazıdır.
Rosinante: Don Kişot’un atıdır.
Master Nicholas: Köyün berberidir.
Sanson Carrasco: Salamanca Üniversitesi’nde okuyan bekâr kaba saba bir adamdır.
Dulcinea del Toboso: Sıradan, şişman bir köylü kızı olan Aldonzo’ya Dulcinea del Toboso takma adını veren Don Kişot, onu aristokrat bir ailenin güzel kızı olarak düşünür.
Konusu
La Mancha eyaletinde yaşayan 50’li yaşlarında bir aristokrat olan Alonso Quijano, şövalye kitaplarına takıntılıdır. O kadar çok okur ki sonunda delirir. Ama sadece şövalye meselelerinde delirir ve diğer meselelerde son derece zeki bir asilzadedir. Quijano, şövalyenin kitaplarını okuyarak öykünür. Dedesinden kalan zırh, kılıç vb. aletleri temizler, kendisi gibi sıska olan atını eyerler ve yola çıkar. Sonra komşusu Sancho Panza’yı vali yapma sözü vererek kandırır ve kendini yaver yapar. Bir köylü kızının sevgilisi olduğunu söyler. Ve her şeyi bırakıp yola çıkar.
Don Kişot Özeti
I. Bölüm
Don Kişot, İtalya’nın Mancha eyaletinde küçük bir köyde yaşar. Sürekli şövalye hikâyeleri okuyan Don Kişot, yavaş yavaş dünyayı şövalye masallarındaki gibi görmeye başlar. Eski şövalyeliğin yeniden canlandırılması gerektiğine inanır. Bir gün aklını kaybeder ve kendisinin son şövalye olduğunu düşünür. Evinde eski, paslı zırhları ve kılıçları giyer. Mazlumları kurtarmak için mükemmel olduğunu düşündüğü sıska atına biner ve yola çıkar. Ayrıca kendine aristokrat bir âşık bulmalıdır. Yolda karşılaştığı çirkin bir köylü kızı çok güzel ve asil görür ve onu sevgilisi olarak seçer. Şimdi tek istediği resmi şövalyelik unvanını almaktır. Bunun için başarıyı elde etmesi gerekir.
Yolda bir hana rastlar. Hanın bir kale olduğunu düşünüyor. Hanın (kale) sahibini bir bey gibi görür ve ondan şövalye olmasını ister. Hanın sahibi, bir lord gibi davranan zararsız bir deli olduğunu anlar. Don Kişot, resmen şövalye ilan edildiğine inanarak gururla köyüne döner. Yolda Sancho ile tanışır. Ona büyük bir servet vaat ederek hizmetçisi olmayı teklif eder. Sonra tüccarlarla karşılaşır. Onları kız arkadaşı Dulcinea’nın çok güzel bir kız olduğuna ikna etmeye çalışır. Don Kişot’u da yenerler.
Don Kişot, yoldaki yel değirmenlerinin bu sefer insanlara kötülük yapan devler olduğunu düşünür. Onlara saldırdığında yaralanıyor. Bir daha aklına gelmez. Sancho durumu açıklasa da gerçeği göremez. Kafasındaki rüyaya inanır. Bundan sonra koyun sürülerini birbirine saldıran iki ordu olarak görür. Zayıflara yardım etmeye karar verir. Koyunlarının saldırıya uğradığını gören çoban, Don Kişot’u döver. Başka bir olayda, Don Kişot bir handa şarabı kanla karıştırdı ve şişelere saldırdı. Kendisine gerçekler gösterildiğinde kabul etmez. Büyücülerin onları aldatarak onlara gösterdiğini söyler. Gerçeğin acısına dayanamaz. Buna benzer birçok olay geçtikten sonra köyün rahibi ve berberi Don Kişot’u korumak ister. Onu bir kafese koyup eve götürüp İyileştirmeye çalışırlar.
II. Bölüm
Bir süre sonra Don Kişot, Sancho ile yeniden yola çıkar. Sevgilisi Dulcinea’yı bulmak ister. Sancho, Dulcinea’nın gördükleri ilk taşralı kız olduğunu söylemesi için onu kandırır. Yolda pek çok maceranın ardından Dük ve Düşes’in evine varırlar. Dük ve Düşes, Don Kişot üzerinde oyunlar oynarlar. Don Kişot’a şövalyeler gibi davranırlar ve yardıma ihtiyacı olan insanlara yardım etmesini isterler. Oyun tam bir komediye dönüşüyor. Dük Sancho’ya bir ada verir. Ada, çevredeki köylerden biridir. Köylülere Sancho’nun vali olduğunu söylerler. On iki gün sonra Sancho işi bırakır. Daha sonra Don Kişot, Sanson Carrasco ile düello yapar. Kazanan, diğerinin arzusunu yerine getirecektir. Sanson kazanır. Don Kişot’a eve dönmesini ve silah taşımamasını emreder. Don Kişot da her şeyden çekilir ve köyündeki doğal yaşama döner. Ancak hastalanır. Aklıma geliyor. Yine eski Alonso oldu. Sancho’nun kendisini tekrar kandırmasına izin vermez, artık tüm hayallerinden vazgeçmiştir. Tüm malını fakirlere miras olarak bırakarak ölür.
Don Kişot – Kitap Açıklaması
Don Kişot’u bilirsiniz, hani şu ince-uzun, sakallı, şövalye romanları okuya okuya sonunda şövalye olmaya özenen roman karakteri. Dulcinea del Toboso’ya âşıktır, kendi gibi zayıf, çelimsiz Rocinante adlı bir atı vardır. Seyisi-yardımcısı-dostu Sanço Panza ile atışır sık sık. İşte yeldeğirmenlerine savaş açan bu âşık, yaşlı şövalye, Miguel de Cervantes Saavedra’nın yazdığı bu romanın başkahramanıdır.
Edebiyatta roman türünün başlangıcı sayılan ve birinci bölümü 1605 yılında yayımlanan İspanyol edebiyatının bu başyapıtı, yayımlandığı günden beri pek çok dile çevrildi, defalarca basıldı.
Elinizdeki bu kitap, Türk edebiyatının önemli yazarlarından Reşat Nuri Güntekin tarafından Don Kişot’un kısaltılmış, Fransızca bir versiyonundan çevrildi. Kitapta yer alan resimler, Gustave Doré’nin Don Kişot için yaptığı gravürlerden seçildi.
“Okur” olacak kişinin mutlaka okuyacağı kitaplar arasında yer alır Don Kişot. Bir başka deyişle Don Kişot’u okumamış kişi “okur-yazar” sayılmaz.
