İbrahim Efendi Konağı – Samiha Ayverdi
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Samiha Ayverdi |
| Yayınlanma Tarihi: | 1964 |
| Yayınevi: | Kubbealtı Neşriyatı |
Karakterler
İbrahim Efendi: Meclis-i Maliye reisi ve konağın sahibidir. 80 yaşında varlıklı ve nüfus sahibi biridir.
Hilmi Bey: İbrahim Efendi’nin kardeşidir.
Bahise Hanım: İbrahim Efendi’nin kardeşidir.
Salih Bey: İbrahim Efendi’nin damadıdır. Zengin ve hırslı bir karakterdir.
Yusuf Bey: İbrahim Efendi’nin damadıdır. İyi niyetli bir adamdır.
Şevkiye Hanım: İbrahim Efendi’nin kızıdır. Konağın yükünü taşıyamayan ve bu yüzden sorunlar yaşayan kişidir.
Şükriye: İbrahim Efendi’nin küçük kızıdır.
Zaim bey: Kötü niyetli bir adamdır. Ayrıca köşkün kâhyasıdır.
Konusu
Kitap, maliye meclisi başkanı İbrahim Efendi’nin konağındaki olayları ve devletin çöküşünü konu edinir.
İbrahim Efendi Konağı Özeti
İbrahim Efendi, Gediz’in ileri gelenlerinden tiftik tüccarının oğludur. Uzun yıllar Maliye Bakanlığı başkanlığı yapmıştır. Ailesinden büyük bir miras devralır. Çok zengin ve çevresi geniş olan İbrahim Efendi lüks içinde yaşamaktadır. Kışları Şehzadebaşı’ndaki yalısında, Yazları Boğaziçi’ndeki Çengelköy’deki yalısında geçirir. Kalabalık bir aileyi ve birçok çalışanı bünyesinde barındıran konak, bilinen ve beğenilen bir yapıdır. İbrahim Efendi, çocuklarıyla müsrif bir hayat sürmektedir. İki kızı Şükriye ve Şevkiye Hanım ile kardeşleri Hilmi Bey ve Bete Hanım’dan oluşan geniş bir aileye sahiptir. Ancak damadı Salih Bey onun onurunu miras almak için her yola başvurur. Para hırsı ona her türlü kötülüğü yaptırır. Diğer damadı Yusuf Bey, rahat bir hayatı tercih eden Salih Bey’den daha iyi niyetlidir. Bohem hayatı yaşıyor. Karısının huysuzluğuna dayanamayarak sonunda intihar eder.
Aynı şatafatlı hayat İbrahim Efendi’nin konağında da devam etmektedir. Birçok kişinin eğlence ve düğünlerle gelip gittiği konakta Selamlık, harem ve konağın diğer bölümleri hareketlidir. Ancak bir gün İbrahim Efendi kalp krizi geçirir ve ölür. Konağın yönetimi büyük kızı Şevkiye Hanım’a bırakılır. Bu, bazı şeyleri anlamayan huysuz bir kadındır. Para hırsı ile yanan Salih Bey, İbrahim Efendi ölse de mal varlığına dokunamadığı için yalıyı terk eder. Artık zenginliğe yaklaşamayacağını anlamaktan bıkmıştır.
Ev sahibinin geliri azalmaya başlar. Yeni hizmetçi Zaim Bey, işten anlamadığını anlayarak Şevkiye Hanım’ı aldatır. Yönetimi devralır. Zamanla, uyanıklığı sayesinde tüm servetine el koyar. Avukatlara giden Şevkiye Hanım ve Şükriye Hanım, kalan mücevherlerini avukatlara kaptırdı. Sonuç alamayınca da parasız kalırlar. Zaim Bey onlara konağın çatısında kalabileceklerini söyler. Çok zor bir dönemden sonra kayınbiraderi eczacı Sedat onlara yardım eder ve onlar için Fatih’te bir ev kiralar. Ancak bir süre sonra Şükriye Hanım bu kiralık evde vefat eder. Eczacı Sedat’ın yardımıyla hayatlarına devam ederler.
İbrahim Efendi Konağı – Kitap Açıklaması
Bu kitap ne bir hikâyedir ne masal ne de roman… Zamanı, mekânı, vakaları, şahısları, isimleri hatta vakaların seyri, sırası ve detaylarının yüzde doksanı ile otantik ve yaşanmış bir devrin, gerçek ve yaşanmış bir hayat tablosudur.
Biz, İmparatorluk Türkiye’sinin hemen de son evlatları; içinde haşır neşir olduğumuz askeri, siyasi, içtimai ve iktisadi bir tarih meydanında köşe kapmaca oynamış kimseler olarak, görüp duyduklarımızı, tadıp kokladıklarımızı, kudretimiz ölçüsünde, gelecek nesillere intikal ettirmek mecburiyetinin altında bulunuyoruz. İşte bu kitabın meydana gelmesi de o vazife hissinin bir netice ve zaruretinden ibarettir.
