El Eli Yur, El de Yüzü – Abbas Sayar
Tür: | Roman, Politika – Siyaset |
Yazar: | Abbas Sayar |
Yayınlanma Tarihi: | 2006 |
Yayınevi: | Ötüken Neşriyat |
Karakterler
Gazi Ahmet Çavuş, Oşukçu İbiş, Hakkı Bey,
Konusu
1954 ve 1957 seçimlerinde Zağcıoğlu köyünün genel durumunu, köylünün siyasetçilere bakışını, siyasetçilerle köylülerin karşılıklı beklentilerini anlatıyor. Güçlü ve zayıf yönleriyle insanlarımız, kurnazlıkları, uyanıklıkları ve acımasızlıkları ile siyasi geleneklerimizi konu ediniyor.
El Eli Yur, El de Yüzü Özeti
Yozgat’ın Zağcıoğlu Köyü’nde köylülerin oy ve seçim telaşı dört bir yana yayılıyor. Köye gelen siyasetçiler, köy halkını kendilerine oy vermeye ikna etmeye çalışır. Köylüler yalnız kalınca kime oy vereceklerini düşünmeye başlarlar. İçlerinden Gazi Ahmet Çavuş, köyün oy kullanmasını istemezler. Gazi Ahmet Çavuş, kendisinin halkçı olduğunu ve oy verdiği devlet adamlarının köyle hiçbir ilgisinin olmadığını söyler. Ne kadar karşı çıkarsa çıksın, gönülsüzce oy vermeyi kabul eder. Köye gelen Oşukçu İbiş başta olmak üzere sandık başkanı Hakkı Bey’i coşkuyla karşılar. Oşukçu İbiş’in kahramanı ile ironi yapılır. Politikacıların onları ancak halk oylamasını aldıklarında hatırlamaları başlı başına ironik. Hakkı Bey, yarın toplanacak oylar öncesinde köylülere hitaben bir konuşma yapar. Daha önce köylerine gelmediği için utandığını ama artık bütün ihtiyaçlarını karşılayacağını belirtir. Köy halkı, köylerine okul ve cami yapılacağı vaatlerine inanır. Hakkı Bey’e hürmet etmekten geri kalmazlar.
Oy sabahı gelir, üç muhalefet partisi bulunuyor. Demokrat Parti, Cumhuriyet Halk Partisi ve Millet Partisi. Köylüler kendi aralarında anlaşırlar ve oyların tamamını Demokrat Parti’nin adayı Demirkırat’a verirler. Demokrat Parti’ye toplam doksan dokuz oy verilir. Doksan dokuz oyundan biri sandık başkanı Hakkı Bey’in oyudur. Çoğunluğun kararlı olduğunu görünce, popülist kalırsa sürgüne gönderileceğinden korkarak oyunu DP’ye verir. Hakkı Bey memnuniyetsizliğini dişlerini sıkarak belli etse de tutanağı imzalar. Anlatıcı eve geldiğinde radyoda Türk müziği duyulur. Hemen ardından bir spiker şarkıyı yarıda keser ve seçim sonuçlarını duyurur. Demokrat Parti seçimi kazanır. Zağcıoğlu Köyü, Demokrat Parti’ye tam oy veren birkaç köyden biri. Köy halkı istediği şöhrete kavuşur. Bu sayede köy görünümünde olan Zağcıoğlu Köyü imar edilerek modernize edilecektir. Hakkı Bey ise eve geldiğinde yorgun argın kanepeye uzanır. CHP’li Hakkı Bey, seçim sonucunu duyunca üzüntüden kıvranır. Yetmezmiş gibi eşi Hakkı Bey’i de azarlar. Muhalefet sandık başkanı olduğu köyde oy kullanır diye eşine nasıl hesap vereceğini düşünür. Seçimin ardından DP yönetimi Zağcıoğlu Köyü’ne şeker götürerek mevlid okuttur. Bir yıl geçer. Bu yılda bırakın köylünün isteklerini yerine getirmek, köye hiçbir yatırım yapılmayacaktır. Köylü ısrarla ancak daha sonraki bir dönemde borçlarını ödeme fırsatı bulmaktadır. 1957’de sandıklar yeniden kurulur. Devlet din üzerinden halka vaatlerde bulunuyor. Cami imamlarına heyet verecek, camiler yaptıracak. Seçim havası Zağcıoğlu Köyü’ne de siniyor.
Köylülerden Oşukçu İbiş, muhtar Kuşkaldıran Recep DP için oy toplamaya çalışıyor. Köylü Demirkırat’a oy vermemeye karar verir. Çünkü talepleri kabul edilmez. Ardından işsizlik başlar ve köyden kente göç ile genç nüfus kente taşınır. Geri kalanlar su ve tarla yüzünden birbirini öldürür. Diğer köylülerden Gazi Ahmet Çavuş ise seçim öncesi şehre taşınır. Köylü geçen seçimde dağıtılan şekerlerin bu seçimde dağıtılması ihtimaline karşı yeniden Demirkırat’a oy vermeye karar verir. Seçim sonuçları radyodan duyurulur. Açıklanan sonuçlarda hile olduğunu anlayan köy halkı fazladan iki oyu konuşur. Köyden taşınan Gazi Ahmet Çavuş ve eşinin yerine oy kullanır. Yozgat DP yetkilileri köylüler farkına varmadan köylülere bir torba şeker ve beşer lira vererek köylüleri susturur. Köylülere nutuk çekerek yine onlara sözler veriyorlar.
El Eli Yur El de Yüzü – Kitap Açıklaması
1946 – Yozgat DP müteşebbis heyeti kurucularından olan Abbas Sayar’ın o günlerin anısından yola çıkarak yazdığı bu romanında; 1954-57 seçimlerinde Zağcıoğlu köyünün genel durumu, köylünün politikacılara bakışı; politikacılarla köy halkının birbirlerinden beklentileri bir kara mizah örneği olarak gözler önüne serilmektedir.