Eylül

Eylül – Mehmet Rauf

Karakterler

Suat: Kocası Süreyya ile mutlu bir evlilik sürdürürken Necip Bey’le yakınlığından sonra birbirlerine aşık olurlar.

Necip: Akrabaları olan Süreyya ve Suat’ın yanına gelir. Ancak beklenmedik bir şekilde Suat’a aşık olur.

Süreyya: Suat’ın kocasıdır.

Hacer: Süreyya’nın kardeşi. Necip ile gönül eğlendirmek isteyen bir kadındır.

Fatin: Hacer’in kocasıdır. Paraya düşkün bir adamdır.

Konusu

Kitapta; Süreyya, Suat ve Necip Bey arasındaki aşk üçgeni anlatılır. Suat ve Necip’in kendi içlerinde yaşatıp büyüttükleri aşkı ve bu aşkın ekseninde dönen olayları konu edinir.

Eylül Özeti

Beş yıldır evli olan Suat Hanım ve Süreyya Bey, bir yaz Boğaz’da küçük bir konak kiralarlar. Onlar mutlu mesut bir evlilikleri vardır. Süreyya’nın arkadaşı Necip onların aile dostudur; Sık sık gelir ve misafir olarak onlarla kalır. Necip, Suat Hanım’a çok değer verir ve ona derin bir saygı duyar. Bu takdir ve saygı zamanla şiddetli bir aşka dönüşür. Necip bu aşkı hep içinde gizler.

Necip, Suat Hanım’ın da kendisini sevdiğini anlamakta gecikmez ama arkadaşına ihanet ederek üzülür. Necip ve Suat Hanım arasındaki aşk dedikoduları Süreyya Bey’in kulaklarına ulaşır. Süreyya Bey, en yakın arkadaşının karısına âşık olacağını düşünmez bile…

Söylentiler yaygınlaşınca Necip konağa eskisi kadar sık ​​gelmemeye başlar. Hastalanır ve yatağa düşer. İyileşince tekrar konağa gitmeye başlar. Birbirlerine aşklarını ilan edemeyen âşıklar, eski günleri yeniden yaşamaya başlar.

Sonra “Eylül” gelir. Bu ay Suat Hanım için kadınlığının bir sonbahar ayı gibidir. Aradığı mutluluğu evlilikte, seveceği adamda bulamayan bir kadın olduğunu düşünür. Necip ise mutlu olabileceği bir kadına ulaşamamanın acısını yaşamaktadır.

Süreyya Bey, Suat Hanım ve Necip bir gün sohbet ederken konakta yangın çıkar. Herkes dışarı fırlar. Ancak Suat Hanım odasında kilitlidir ve yardım çağrılarına cevap vermez. Necip, sevdiği kadını kurtarmak için alevlerin içine dalar. Süreyya Bey peşinden koşar. Ancak Suat Hanım’ı kurtaramazlar. Üçü de yangında ölür.

Kısa Bilgiler

• Eylül, Mehmet Rauf’un ilk psikolojik roman olarak Türk tarihine geçen romanıdır. Ayrıca bireyin öznel yaşantısını doğrudan konu alan ilk roman olarak da bilinir.
• Olaylardan çok kahramanların ruh halinden bahseden kitap, 1900 yılında Servet-i Fünûn dergisinde yayımlanmaya başlamış, 1901 yılında ise kitap halinde basılmıştır.
• Servet-i Fünûn romanının Halit Ziya Uşaklıgil tarafından verilen örnekleri dışındaki en önemli eserlerinden biridir.

Eylül – Kitap Açıklaması

Servet-i Fünun döneminin en önemli romancılarından biri olan Mehmet Rauf’un Eylül’ü psikolojik roman türünün yazınımızdaki ilk örneğidir. Umutsuz bir aşkı psikolojik boyutuyla anlatan bu başyapıtın, Kemal Bek tarafından günümüz Türkçe’sine uyarlanmış basımını sunuyoruz sizlere. Uyarlama S.I. Sedes’in 1946’da yaptığı, Hilmi Kitabevi’nce yayımlanan kaleminden çıkmış biçimiyle yeni harflerle basımı yoktur. Bir Servet-i Fünun dönemi yapıtının günün diline uyarlanmasına, yapıtın dil özelliklerinin kaybolacağı düşüncesiyle karşı olanlar da vardır; ancak, çağdaşı bütün yazarlar gibi Mehmet Rauf da dönemin Arapça, Farsça ve Türkçe öğelerden oluşan yazı dili Osmanlıca’yla yazmış, onun ve çağdaşlarının en çabuk eskiyen yanları da bu olmuştur. Daha önceki basımlarda yalnızca kullanımdan düşmüş bazı sözcükler değiştirilmişti. Ancak bu basımlar dili hızla değişen günümüz gençliğince anlaşılmaktan çok uzaktır. Uyarlama yapılırken günlük konuşma dili temel alınmış, henüz kullanım yaygınlığı kazanmamış yeni sözcüklerden kaçınılmış, yazarın cümle yapısına hemen hiç dokunulmamıştır. Kitabın başına Kemal Bek tarafından yazılan ‘Mehmet Rauf ve Eylül’ başlıklı bir inceleme eklenmiştir; bu incelemede kısaca Türk romanının başlangıcı, Tanzimat ve Servet-i Fünun dönemlerinde roman türünün gelişimi, ayrıntılı olarak da Mehmet Rauf’un yaşamöyküsü, yazarlığı, yazınsal kişiliği, Eylül romanının konusu, kişileri, dil ve anlatımı ile Mehmet Rauf’un yapıtlarının listesi yer almaktadır. İncelemenin sonunda ayrıntılı bir Mehmet Rauf kaynakçası da verilmiştir.

Gönderen: Merve Nur

Sosyal Medyada Paylaş