Abdullah Efendinin Rüyaları – Ahmet Hamdi Tanpınar
Tür: | Hikayeler |
Yazar: | Ahmet Hamdi Tanpınar |
Yayınlanma Tarihi: | 1996 |
Yayınevi: | Dergah Yayınları |
Konusu
Abdullah Efendi’nin Rüyaları aynı zamanda kitabın ilk öyküsünün adıdır. Bu hikâyede madde, ruh, gerçeklik, hayal ikileminde yaşayan, sürrealist unsurlarla bezenmiş bir adamın rüyası, sembollerle dolu bir dille anlatılır.
Abdullah Efendi’nin Rüyaları Özeti
Kitap 5 uzun hikâyeden oluşmaktadır.
- Abdullah Efendi’nin Rüyaları
- Geçmiş Zaman Elbiseleri
- Bir Yol
- Erzurumlu Tahsin
- Evin Sahibi
Abdullah Efendi’nin Rüyaları
Kitaba adını veren ilk öykü olan Abdullah Efendi’nin Düşleri’nde, yaşlı annesiyle birlikte yaşayan ve kırk yaşını dolduran Abdullah Efendi, kontrol edemediği ikinci kişiliğinin yalnızlığına girer ve kendisini bir kadının içine kaptırır. Küçük bir lokantada içki masasında gülüp konuşan beş arkadaş arasında yan masalardan biri; Üç yıl önceki bir rüyanın etkisiyle kendine ve çevreye yabancılaşır. Arkadaşlarıyla gittiği genelevlerde yeni hayaller ve gerçeküstü karşıtlıklar arasında bocalar. Sanki ilk varlığı da yanmıştı, gördüğü meyhane de yanıyordu.
Geçmiş Zaman Elbiseleri
Ankara’da bir arkadaşıyla gittiği Keçiören’de karanlık bir yolda kaza yapmış, tek başına dönerken çok kazanmış, sonra içki ve kumarda çok kaybetmiş; Tanımadığı bir eve götürülür. Orada tanıştığı akıl hastası genç bir kadın ile yaşlı bir adamın gerçek kimlikleri, hayatının sırlarından biri olarak kalacaktır.
Bir Yol
İstanbullu bir adamın ağzından anlatılır: Bunca yıldır eşi ve çocukları ile mutlu bir aile içinde yaşayan adam, İstanbul’dan sık sık ayrıldığında İzmit’ten sonra bir yerlerde gördüğü küçük bir yolun özlemiyle doludur: Bu yol ona her seferinde aynı mutluluk hissini veriyor, aynı mutluluk hissini verir. Kendini içeri çeker ve ona trenden hemen orada inmesi ve tecritinde kaybolması gerektiğini söyler. Ama adam bunu yapamayacağını çok iyi bilir.
Tahsin
Varlıklı bir ailenin oğlu olmasına ve İstanbul’da hukuk okumasına rağmen bir anda dünyayı terk eder. Çılgın bir hayat yaşar. Hikâyeci onu son kez 1942 sonbaharında, bölgeyi Kars’a çeviren bir deprem gecesi görür ve onunla bir süre konuşur.
Evin Sahibi
Hastanede yaptığı gözlemlerini birinci ağızdan yazıya çeviren; Hastanede tutulan notların toplamıdır. Tanpınar, kendi hayatından sık sık kesitler verdiği ve masallardan da yararlandığı öyküsünde; akrabaların, yabancıların, tanıdığı hastaların, gördüğü ölümlerin yorumunu ve felsefesini yapar. Kanaatimizce Tanpınar, estetiğinin ve üslubunun en güzel örneğini bu hikâyede vermektedir. Ruh diyarlarında gezintiler ve gözlemler olarak özetlenebilecek bu beş hikâyede yazar, bir şair sezgisi ve bir aydının dikkati ile hikâyeciden ziyade özlü bir denemeci kişiliği göstermektedir.
Abdullah Efendi’nin Rüyaları – Kitap Açıklaması
Elinizdeki kitap Ahmet Hamdi Tanpınar’ın daha önce yayımlanmış olan Yaz yağmuru ve Abdullah Efendi’nin rüyaları isimli hikaye kitapları ile dergilerde yayımlanmış fakat kitaplarına girmemiş iki hikayesinden oluşmaktadır.