Kiralık Konak – Yakup Kadri Karaosmanoğlu
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Yakup Kadri Karaosmanoğlu |
| Yayınevi: | 1922 |
| Yayınlanma Tarihi: | İletişim Yayıncılık |
Karakterler
Naim Efendi: Abdülhamid döneminde nazırlık yapmış, daha sonra emekli olmuş, Gelenek ve göreneklere bağlı bir kişidir.
Sekine: Naim Efendi’nin kızıdır. Babası ve çocukları arasında kalmış bir kadındır.
Servet Bey: Paraya düşkün ve seviyesiz bir adamdır. Ayrıca Naim Efendi’nin damadıdır.
Seniha: Naim Efendi’nin torunudur. Özgür bir şekilde yetiştirilmiş Serbest yetiştirilmiş bir kızdır.
Konusu
Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşü sırasında İstanbul’da kuşaklar arasında farklılık gösteren geleneksel değerler, değer yargıları ve yaşam biçimleri ile Batılılaşma arasındaki çatışmayı konu alan bir romandır.
Kiralık Konak Özeti
Abdülhamit dönemi nazırlarından Naim Efendi, Temiz, titiz ve dürüst bir biri olmasına rağmen aynı zamanda roman kahramanlarının en yaşlısıdır. Gelenek ve göreneklere oldukça bağlıdır. Eşi Nefise Hanım ölünce konaktaki düzen bozulur. Çünkü kızı Sekine Hanım içine kapanık ve sessiz bir insandır. Sekine Hanım’ın kocası Servet Bey, konakta söz sahibi olmak isteyen, züppe, İslam’dan ve Türklükten nefret eden, Avrupa hayranlığı ve Frenk taklidi olan bir adamdır.
Servet Bey’in neşeli, özgür ve savurgan kızı Seniha, aynı zamanda Avrupalı tutkusu olan biridir. Kendisi gibi Avrupa hayatına düşkün olan Faik Bey, Seniha’ya karşı ciddi bir his beslemese de Seniha’nın kalbiyle oynar. Seniha’nın halasının torunu Hakkı Celis, Seniha’ya âşık, şair ruhlu genç bir şairdir. Seniha’ya şiirler yazar. Rahatsız olan Seniha’ya doktorlar havayı değiştirmelerini tavsiye eder. Arkadaşlarıyla Büyükada’ya giden Seniha, turlara çıkarak, içki ve kumara katılarak sıkıntılarından ve huzursuzluğundan kurtulmaya çalışır. Faik Bey ve Seniha’nın adadaki maceraları yalıya kadar duyulur.
Konakta savurganlık kol gezmeye başlar. Sık sık toplantı ve eğlenceler yapılır. Bu nedenle Naim Efendi’nin mal varlığı hızla tükenmektedir. Faik Bey Seniha ile evlenmeyi kabul etmez ama beraberlikleri ve dolaşmaları devam eder. Faik Bey ile seviştiklerini dedesinden bile saklamaz. Naim Efendi, Seniha’nın bu davranışı yüzünden bayılır ve hastalanır. Seniha onu ziyaret bile etmez. Davranışları tamamen değişir, ara sıra kapıyı çalar ve uzun süre ortadan kayboluyor.
Kısa Bilgiler
- Yakup Kadri “tezli roman” türünde verdiği bu eserde; Naim Efendi, Servet Bey, Seniha ve Hakkı Celis ile Osmanlı’nın yıkılış sürecindeki son üç dönemi anlatır.
- Konak, hem ailenin hem de Osmanlı Devleti’nin sembolüdür.
Kiralık Konak – Kitap Açıklaması
Kiralık Konak
Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun ölümsüz eseri Kiralık Konak, çağları aşan başarısıyla bugün de geniş bir kitle tarafından okunmaya devam ediyor. 1922 yılında yayımlanan roman, Anadolu’da Tanzimat Dönemi itibarıyla değişen toplum yapısını oldukça güçlü bir kurgu ve anlatımla ele alıyor. Anlattığı olayları mizahi bir üslupla aktaran yazar, ironilerle bezeli hikâyesinin ardında dönemin sosyolojik gerçeklerini acı bir şekilde gün yüzüne çıkarıyor.
Yozlaşmanın Pençesinde Bir Aile
Kiralık Konak romanı, aile mirası geniş bir konakta yaşayan Naim Efendi ve ailesinin başından geçen olayları anlatıyor. İtibar sahibi iyi bir adam olan Naim Efendi; kızı, damadı ve iki torunu ile bir arada mutlu bir yaşam sürüyor. Ancak kendisi dışındaki tüm aile üyeleri, Avrupa’dan esen değişim rüzgârlarına kapılarak farklı yaşamları arzuluyor. Naim Efendi’nin torunları olan Seniha ve Cemil konağı diledikleri gibi kullanırken, kızı Saime Hanım ve damadı Servet Bey ise kayıtsız tutumları ile öne çıkıyor.
Torunlarına olan sevgisinden dolayı onların isteklerine müdahale etmeyen Naim Efendi, konakta olup bitenden duyduğu rahatsızlığı ailesine yansıtmıyor. Özellikle de çok sevdiği Seniha’nın, gençliğinin verdiği savurganlıkla birçok hata yapmasına rağmen hep iyi olmasını istiyor. Ancak sarf ettiği çabalar kızın kendisini daha da yıpratacak yanlışlar yapmasının önüne geçemiyor. Naim Efendi’ye asıl darbeyi vuran ise Saime Hanım ve Servet Bey’in hamlesi oluyor.
Dönem Toplumuna Gerçekçi Bir Bakış
Osmanlı’da baskıların sona erdiği II. Meşrutiyet döneminde geçen Kiralık Konak, ana tema olarak varsıl sınıfın geleneksel yaşam biçiminden sıyrılmaya çalışmasını konu alıyor. Birçok dönem romanında olduğu gibi Doğu ve Batı kültürlerinin çatışması temelinde ilerleyen roman, yanlış Batılılaşmanın getireceği yıkıcı sonuçları çarpıcı bir şekilde ortaya koyuyor. Bu bağlamda roman, kurgusal boyutunun yanı sıra aile ve toplum yapısına dair bir saha incelemesi olarak da okurlarını aydınlatıyor.
çok kısa ve açıklayıcı olmuş tşkler.