Etika

Etika – Benedictus De Spinoza

Tür:Felsefe
Yazar:Benedictus De Spinoza
Yayınlanma Tarihi:1677
Yayınevi:Dost Kitabevi
Konusu

Etika, her şeyi açıklama iddiasındaki yapısı nedeniyle metafizik olarak da görülmüştür. Spinoza, çalışmasında Tanrı, doğa, gerçeklik, özgürlük, insan, tutkular, zihin gibi ama yine de çok farklı şekillerde anlaşılan ve dolayısıyla tartışılan konulara kesin formüllü açıklamaları konu edinir.

Etika Özeti

Önermelerin takip ettiği aksiyomlar ve tanımlarla eserin üslubu ve sistemi Spinoza’nın belirttiği gibi “geometrik bir düzende düzenlenmiştir”. Geometri, Spinoza’nın zihniyetinde mükemmel bir düşünme biçimi sunmanın yolu olarak anlaşılır. Tıpkı Öklid geometrisinde olduğu gibi, Spinoza önce Etik’inde temel aksiyomları ortaya koyar ve sonra sistemini bunun üzerine kurar. Yani aksiyomların kesinleştirilmesinden sonra her şey tümdengelimsel olarak ortaya konur. Geometrik yöntem, Etik’in kesinliğinin koşulu olarak öne sürülmüştür ve sonraki birçok tartışmanın kaynağıdır. Etik, her şeyi açıklama iddiasındaki yapısı nedeniyle metafizik olarak da görülmüştür. Spinoza, çalışmasında Tanrı, doğa, gerçeklik, özgürlük, insan, tutkular, zihin gibi ama yine de çok farklı şekillerde anlaşılan ve dolayısıyla tartışılan konulara kesin formüllü açıklamalar sunar.

Eserin Etik başlığını taşımasının nedeni, düşünce ve akıl yoluyla (Spinoza’nın kelime anlamı Tanrı anlamına gelen) bir yaşamla ahlaki ve mutlu bir yaşamın elde edilebileceğini göstermeyi amaçlamasıdır. Ayrıca Spinoza, her şeyin önceden belirlenmiş bir şekilde olduğunu ve değiştirilemeyeceğini fark ederek barışa ulaşılabileceğini belirtir. Bu şu şekilde de ifade edilebilir; özünde her şey Tanrı’nın iradesiyle olur ve bu nedenle gelecek için endişelenmemeli veya gelecekten korkmamalıdır. Spinoza’nın felsefi görüşlerinde bulunabilecek Tanrı kavramı ve ilgili terimlerin klasik tek tanrılı dini Tanrı kavramı ile eşitlenmemesi gerektiğini belirtmek gerekir, çünkü Spinoza’nın amacı farklıdır.

Beş bölümden (veya kitaplardan) oluşan her bölüm, ilgili konulara değinerek belirli bir sırayla gelişir. Örneğin, birinci bölüm, Spinoza’nın tercih ettiği gibi daha uygun bir terminoloji olan “Deus sive Natura” (“Tanrı ya da Doğa”) ile tek ve benzersiz bir varlık olarak Tanrı’nın gerekliliğini ifade etmeye çalışır. Spinoza’nın Tanrı ya da doğa ifadesinden Althusser tarzı bir materyalizm ve aynı zamanda en derin metafizik ve idealizm geldi.

Etika – Kitap Açıklaması

Bu büyük eseri birkaç satırda özetleme iddiasından uzağız. Bununla birlikte, belirli noktalarını işaret için göstermemiz gerekir ki, Spinoza’nın açıklamasında tuttuğu sıraya rağmen, hakiki başlangıç noktası Descartes’tan ya da başka bir yazardan çıkarılmış bir cevher teorisi veya fikri değildir. (…) O kendi duygulanışlarının şuuruna sahiptir; nitekim bir Bedeni olduğunu ve Beden hayatının hangi şartlarda sürüp gittiğini gözlem ile bilir. Fakat bu bir çeşit bilgi ise de, son derece eksik ve kederli bir bilgidir, kederlidir, çünkü eksiktir; şuur edinmek, gerçi insan için ıstırap çekmek değilse de, hiç değilse edilgin olmak, zor altında bulunmak, güdülmek, çoğu kere yük altında kalmaktır. Filozofun elinde, kurtulmak için nasıl bir araç vardır? Onun işi, hayatını bir araya getiren arazlardan, asıl kendi varlığını meydana getirmektir. (…)

-Hilmi Ziya Ülken-

(Tanıtım Bülteninden)

Like
Love
Care
Haha
Wow
Sad
Angry
KitapDiyarı
KitapDiyarı
İnsan her şeyi anlatamaz, zaten kelimeler de her şeyi anlatmaya yetmez.

BENZER KONULAR

YORUMLAR

Abone ol
Bildir
guest
0 Yorum
En eski
En yeni En çok oy alan
Satır İçi Geri Bildirimler
Tüm yorumları görüntüleyin

Sosyal Medya

779BeğenenlerBeğen
4,957TakipçilerTakip Et
21TakipçilerTakip Et
22TakipçilerTakip Et
56AboneAbone Ol

Günün Kitabı

Editör Seçimleri

Popüler Konular

Son Konular