Tuncay Terzihanesi

Tuncay Terzihanesi – Sunay Akın

Konusu

Sunay Akın’ın Tuncay Terzihanesi adlı eseri, kırk altı öyküden oluşan ve edebiyat, tarih, kültür, sanat gibi birçok konuyu ele alan bir derleme niteliğindedir. Yazar, kimi zaman kişisel anılarından, kimi zaman da toplumsal olaylardan yola çıkarak geçmişle bugün arasında bağlantılar kurar. Kitap, yazarın eleştirel bakış açısını ve geniş bilgi birikimini yansıtan sohbet tarzındaki öykülerle şekillenmiştir.

Tuncay Terzihanesi Özeti

Öne Çıkan Hikâyeler ve Temaları

Şili Kimin Ceketinin Parçasıydı?

Yazar, babasını anlatırken onu bir kahraman olarak idealize eden çocuğun gözünden bir terzinin dünyasını işler. Renkli kumaş artıklarıyla hayali ülkeler kuran baba figürü, bir gün dükkâna gelen sarışın kıza karşı hissettiği heyecanla insani zaaflarını da ortaya koyar. Öykü, baba-oğul ilişkisini ve zanaatkâr bir insanın hayata bakışını samimi bir dille anlatır.

Noel Baba Nasrettin Hoca’ya Karşı

Bu öyküde, Noel Baba’nın Akdeniz’den geldiği efsanesi sorgulanır. Yazar, Nasrettin Hoca’nın Anadolu kültüründeki yerini Noel Baba’nın Batı kültüründeki yeriyle kıyaslayarak eleştirel bir bakış açısı sunar. Kültürel temsillerin ve batılılaşma süreçlerinin nasıl şekillendiği üzerine düşündüren bir hikâyedir.

İnsanlara mı İnanacağız Yoksa!?

Ara Güler’in çektiği bir fotoğraf üzerinden silah ve şiddet olgusuna dair toplumsal bir sorgulama yapılır. Fotoğraftaki çocuklardan birinin elinde oyuncak tabanca olması, onun ileriki hayatında nasıl bir yola sapacağını düşündürtür. Yazar, insanların kaderlerini nasıl belirledikleri üzerine felsefi bir sorgulamaya girişir.

Dönme Dolap Ölçeği

“Dolap çevirmek” deyiminin kökeni üzerinden Osmanlı’daki haremlik-selamlık uygulamalarına değinilir. Aynı zamanda, çocukların büyük bir heyecanla bindiği dönme dolapların hayatın döngüselliğine nasıl bir metafor olduğu anlatılır.

Kumaştan Kumaşk’a

Moda ve toplum ilişkisi üzerine bir anlatı olan öyküde, etek boyunun sosyal anlamları ve kadın üzerindeki etkileri ele alınır. Yazar, Ayşegül karakteri üzerinden ilk kez eteğin farkına varışını anlatırken, modanın kimlik ve algı üzerindeki gücünü irdeler.

Bir Dans Pistidir Dünya

Dansın evrenselliği ve özgürlüğü ele alınırken, Papa Zacharias’ın 744 yılında dansı yasaklaması gibi tarihi olaylara gönderme yapılır. Yazar, dansın bir sanat dalı olarak sınırlara ve yasaklara karşı bir isyan biçimi olduğunu savunur.

Masal Bu Ya!

İstanbul’un sembolik yapıları Galata Kulesi ve Kız Kulesi üzerinden şehirle bütünleşmiş efsaneler ve yalnızlık kavramları işlenir. Galata Kulesi’nin özgürlük, Kız Kulesi’nin ise yalnızlık metaforu olduğu vurgulanır.

Kız Kulesinin Renkli Tarihi

Kız Kulesi’nin tarih boyunca kazandığı ün ve farklı efsaneleri ele alınır. Aynı zamanda, Ankara’daki bir sokak isminin Kız Kulesi Apartmanı olması üzerinden mekânsal hafıza ve kültürel yaygınlık sorgulanır.

Su’daki Us

İnsan hayatının temel kaynaklarından biri olan suyun tarih boyunca toplumlar için taşıdığı anlam ve İstanbul’un su kültürü anlatılır. Su ile ilgili metaforlar üzerinden insanoğlunun gelişimi ve doğayla ilişkisi sorgulanır.

Merdiven 40’a Dayanır!

Merdivenin simgeselliği üzerine kurulu olan öykü, yaşlanma, kurtuluş ve idam gibi farklı çağrışımlara odaklanır. Ahmet Haşim’in Merdiven şiirine atıfta bulunarak insanın kaçınılmaz sonu olan ölümü fark etme süreci işlenir.

Yemeğin İlham Perileri!

Türk ve Fransız mutfakları kıyaslanırken, yemeklerin tarih içindeki yolculuğu anlatılır. Bursa’nın ünlü İskender kebabının tarihçesi ve yemek kültürünün toplumsal yansımaları ele alınır.

Aşkın Semti

Aşk ve mekân ilişkisi, Zeynep Kâmil semtinin adının kökenine dayanarak anlatılır. Gerçek bir aşk hikâyesi üzerinden geçmişle günümüz aşkları arasındaki fark sorgulanır.

Kitapsızlığın Sızısı

Kitap okuma alışkanlığının toplumsal etkileri ve kütüphanesiz bir evin soğukluğu anlatılır. Avrupa’da metroda kitap okuma alışkanlığının yaygınlığıyla Türkiye’deki durum karşılaştırılır.

Oyuncak Bebek Yüzleri

Oyuncak bebeklerin geçmişten günümüze değişimi ele alınır. Eskiden gülen bebek yüzlerinin günümüzde daha hüzünlü bir görünüme sahip olduğu vurgulanarak toplumun dönüşümü sorgulanır.

Beyoğlu’nda Bir Şair

Beyoğlu’nun 1930’lu yıllardaki kimliği ile bugünkü hali karşılaştırılır. O dönemde Beyoğlu’nun bir vitrin gibi gösterişli ancak içi sahte bir yer olduğu vurgulanır.

Barış’ı Çok Özlüyorum!

Barış Manço’nun çocukluğu, müzik kariyeri ve toplum üzerindeki etkisi anlatılır. Yazar, onun isminin barış kelimesinden gelmesinin ironisini vurgular.

Hey Gidi Kâzım Koyuncu!

Karadeniz’in unutulmaz sanatçılarından Kâzım Koyuncu’nun yaşamı ve müziği anlatılır. Babasının ona denizi anlatması ile başlayan bir hikâyeden yola çıkarak, sanatçının doğa ve toplum sevgisine vurgu yapılır.

Tarihi ve Kültürel Bağlamda Eleştiriler

Kitap, Türk kültürüne dair birçok eleştirel noktaya değinir. Türkçe ezanın kaldırılması, sansür ve edebi tartışmalar gibi konular tarihsel bağlamda incelenir. Sanat, tarih ve edebiyat üzerine önemli isimler ve olaylar, Sunay Akın’ın kendine özgü anlatımıyla bir araya getirilir.

Değerlendirme:

Tuncay Terzihanesi, Sunay Akın’ın kendine özgü tarzıyla hem tarihsel hem de toplumsal konuları harmanladığı bir eser. Yazarın çocukluk anıları, edebiyat ve sanat dünyasına dair gözlemleri, kültürel eleştirileri ve mizahi anlatımı bir araya getirilerek okura düşündürücü ve öğretici bir deneyim sunuyor. Kitap, yerel ve evrensel meseleleri birleştirerek geçmişle bugün arasında köprü kuruyor.

Tuncay Terzihanesi – Kitap Açıklaması

(…) Trabzon’un en ünlü terzilerindendi Tuncay Bey… Dükkânının rafları aldığı siparişlerin kumaşlarıyla doluydu. Genç adam modayı takip eden, yenilikçi biri olduğu için onun diktiği bir elbiseye sahip olmak isteyenler, araya hatırı sayılan insanları koyarlardı: “Şu bizim komşunun mantosunu bir zahmet sıkıştırıver!..”

Kedilerinin pençelerinin balık koktuğu bu kentte, bir gün, on yedi yaşında bir genç kız girer Terzi Tuncay’ın dükkânından içeri. Yanında annesi, elinde ise bordo renkli bir kumaş vardır. Kendisine bir ceket dikmesini ister genç terziden. Aşk tanrısı Eros’un attığı ok Tuncay Bey’in kalbini delmeden önce, içeri giren genç kızın güzelliği karşısında, tuttuğu iğne eline batmıştır çoktan!

Terzi Tuncay genç kızı provaya çağırmaya başlar. Hem de yalan yere ve kaç kere!.. Hatta bir seferinde şu türküyü bile mırıldanır, hafiften:

Sen yağmur ol, ben bulut

Maçka’da buluşalım

Ölçü iyice alınmıştır!.. Bordo renkli ceket tamamlanır sonunda.

Üç tane düğmesi vardır bordo ceketin… İşte ben, o ceketin ortanca düğmesiyim! (…)