Mahşer – Peyami Safa
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Peyami Safa |
| Yayınlanma Tarihi: | 1924 |
| Yayınevi: | Ötüken Neşriyat |
Karakterler
Nihad: Çanakkale’de savaşmıs genç bir askerdir. İyi ve dürüst bir insandır. Yeterince onurlu ve gururlu bir insandır. Ayrıca Muazzez’i çok seviyor.
Muazzez: Genç ve güzel, iyi bir aile terbiyesi almış ,insanları seven ve onlara değer veren namuslu bir kızdır. Çok sabırlı bir insan olması ile beraber.Nihad’ın kendisini sevdiği gibi o da Nihad’ı çok seviyor.
Seniha Hanım: Birkaç kez evlenip boşanmış ve sonunda kendisi gibi sahtekar biriyle evlenen zeki bir kadın, her şeyi çıkarları için yapan ahlaksız bir kadın karakterdir.
Mahir Bey: Seniha’nın kocasıdır. O bir tüccardır, ancak gelirinin çoğunu devleti soyarak karşılayan namussuz bir kişidir. Mahir Bey ve Seniha Hanım birbirine çok yakışmış sahtekar bir çifttir.
Alaadin Bey: Mebüs ve aynı zamanda bir gazete sahibidir. Seniha’nın etkisi altında olan aldatıcı bir kişi olması ile beraber, bu adam Seniha ve Mahir Bey’den farklı değildir.
Faik: Nihad’ın en yakın arkadaşıdır. Romanda iyi ve her zaman yardımsever biri olarak görünen bir karakterdir. Nihad’ı çok seviyor. Arkadaşları için yaşayan çok iyi kalpli, arkadaşları için her şeye katlanan iyimser bir insandır.
Emine Hanım: Faiz yapıcı, sadece paraya değer veren çöp bir kadındır.
Şükriye Hanım: Nihad’ı ağırlayan yaşlı ve çok iyi bir kadın.
Konusu
Yazar romanında Çanakkale Savaşı’nda savaşıp İstanbul’a gelen Nihad’ın Muazzez’e aşkını ve düşündüğü İstanbul’un nasıl değiştiğini, devletin ne kadar kötü duruma düştüğünü anlatmaktadır.
Mahşer Özeti
Nihad, bir Çanakkale gazisidir. İstanbul’a döner. Arkadaşı Faik ile beraber yaşar. Arkadaşına yük olmamak için iş arayışına girer ancak bir türlü iş bulamaz. Seniha adlı bir bayan, kızı Perizat’a özel ders vermeyi teklif eder. Seniha Hanım’ın evinde oturan Muazzez ile tanışan Nihad, onunla ilgilenmeye başlar. Seniha Hanım bu ilişkiye rıza göstermez. Çünkü Seniha Hanım, Nihad’ı kendi gayri meşru eserleri için kullanmayı hedefler. Nihad bunu kabul etmez ve işini bırakır ve Muazzez’i seçer. Nihad Muazzez ile evlenir. Ancak yoksulluk başladığında evlilikleri ters gitmeye başlar. Muazzez, Beyoğlu’na döner. Nihad intihara teşebbüs eder ancak başarısız olur. Gelecekte Muazzez ve Nihad bir anlaşma yaparak yeniden bir araya gelir.
Ana Fikri
Cephede vatanı ve milleti için savaşan, gazi olan ve İstanbul’a döndükten sonra intiharın eşiğinde bulduğu için hayal kırıklığına uğrayan Nihad’ın romanıdır. Peyami Safa gerçekçi bir atmosferde Birinci Dünya Savaşı’nın çalkantılarının, yoksulluk ve manevi bunalımların neden olduğu manevi bunalımları bireysel ve toplumsal ölçekte gerçekçi bir atmosferde sunarak okuyucuya idealist bir insanın sırayla ne tür kötülüklerle karşılaşması gerektiğini göstermiştir.
Önemi
İstanbul’a gelerek çalışmak isteyip, istediğini elde edemeyerek hayal kırıkları yaşayan insanları ele alan roman bu bakımından önemli bir yer teşkil etmektedir.
Mahşer – Kitap Açıklaması
Mahşer, cephede vatanı, milleti uğruna savaşıp gazi olan ve İstanbul’a döndükten sonra kendisini intiharın eşiğinde bulacak kadar hayal kırıklıkları yaşayan Nihat’ın romanıdır. Birinci Dünya Savaşı’nın sebep olduğu çalkantıların, fakirlik ve ruhî bunalımların ferdî ve toplumsal ölçekte yol açtığı ahlakî çöküntüleri, gerçekçi bir atmosfer içinde sunan Peyami Safa, daha romanın ilk sayfalarından başlamak üzere, idealist bir insanın hayatta kalmak için ne gibi fenalıklarla yüzleşmesi gerektiğini okuyucuya gösterir. Nihat Çanakkale’de omzundan yaralandığı için gönderildiği İstanbul’da gördüğü manzara karşısında, artık Türkiye’nin “masumlar, temizler, alicenaplar, faziletkârlar, hasbiler, iyi niyet sahipleri ve büyük kalpli insanlarla reziller, çalıp çırpanlar, imansızlar, sonradan görmeler, seviyesizler, sütü bozuklar, hainler ve katillerin omuz omuza yaşadığı bir mahşer yeri” olduğuna inanmaya başlar.
(Tanıtım Bülteninden)
