Tahir Sami Bey’in Özel Hayatı

Tahir Sami Bey’in Özel Hayatı – Mustafa Kutlu

Karakterler

Tahir Sami Bey: Kitabın ana karakteri olan Tahir Sami Bey, içine kapanık, yalnız bir adamdır. Çocukluk yıllarında ablası Nebahat’in baskısı altında büyümüş, sosyal ilişkileri gelişmemiştir. Babasının ölümünden sonra devlet dairesinde arşiv memuru olarak çalışmaya başlar. En büyük tutkusu kitaplar ve özellikle köy kitaplarıdır. Ömrünü kitap toplamaya ve Türk Köyü Kütüphanesi kurma hayaline adar. Ancak hayalleri gerçekleşmez ve hayatı trajik bir şekilde son bulur.

Nebahat: Tahir Sami’nin ablasıdır. Küçük yaşta bir kaza sonucu sakatlanmış, bu olay onu baskıcı ve kıskanç bir karaktere dönüştürmüştür. Evde otorite kurarak Tahir Sami’nin özgürlüğünü kısıtlar, onun sosyal hayattan kopmasına sebep olur. Tahir Sami’yi evden kovarak hayatının gidişatını tamamen değiştirir.

Şeref Efendi: Devlet dairesinin odacısıdır. Yazar ile Tahir Sami’yi tanıştıran kişidir. Çalıştığı kurumda herkes emekli olurken, o da en son ayrılanlardan biridir.

Selman Gümüş: Eski bir kağıtçıdır. Köyüne ve köylüsüne bağlıdır. Tahir Sami’yle tanıştıktan sonra ondan köy kitapları üzerine bir dergi çıkarmasını rica eder.

Ziya: Tahir Sami’nin babasıdır. Babasının ölümünden sonra Tahir Sami ailede yalnız kalır ve hayatı daha da zorlaşır.

Konusu

Kitap, yalnız bir adam olan Tahir Sami Bey’in hayat hikâyesini anlatır. İstanbul’un eski devlet dairelerinden birinde çalışan bu karakter, çocukluk yıllarından itibaren baskılarla büyümüş, sosyal hayatla bağları zayıf kalmıştır. Hayatı boyunca kitaplara sarılmış, özellikle köy kitaplarına büyük bir ilgi duymuştur.

Babasının ölümünden sonra devlet dairesinde çalışmaya başlayan Tahir Sami Bey, kendisini tamamen kitaplara ve köy kültürüne adar. Eski sahaflardan, pazarlardan topladığı kitaplarla bir koleksiyon oluşturur. Bir gün evdeki baskılar nedeniyle ablası tarafından kovulur ve kitaplarıyla birlikte devlete ait boş binaya sığınır. Burada Türk Köyü Kütüphanesi’ni kurma hayaliyle yaşar, ancak bürokrasi engelleri ve toplumun ilgisizliği nedeniyle hayalleri gerçekleşmez.

Sonunda, kış aylarında kitaplarının üzerinde uyurken vefat eder. Onun ölümüyle birlikte hayatını adadığı kitapların akıbeti belirsiz kalır.

Tahir Sami Bey’in Özel Hayatı Özeti

Yazar, İstanbul’da tarihi mekânları keşfetme merakıyla dolaşırken eski bir devlet dairesine girer. Burada odacı Şeref Efendi ile tanışır ve onun rehberliğinde dairede çalışanları tanır. Bu kişilerden biri de Tahir Sami Bey’dir. Onun hakkında anlatılanlardan etkilenerek hayatını öğrenmek ister ve sonunda Tahir Sami Bey’le tanışır.

Tahir Sami Bey, kendini anlatmak konusunda isteksiz olsa da, yazarın ısrarı ve hikâyesinin yanlış anlatılmayacağına dair aldığı söz üzerine hayatını paylaşmaya başlar.

Tahir Sami’nin ailesi odunculuk yaparak geçinir. Dedesi Süleyman Ağa, oğlunun oduncu olmasını istemez ve onu ciltçi Nişan Usta’nın yanına çırak olarak verir. Zamanla bu meslekte ustalaşan Tahir, ustasının yönlendirmesiyle Feride ile evlenir ve burada yaşamaya başlar. Çocukları Ziya doğar ve büyüdüğünde Saliha ile evlenir. Onların da Nebahat, Nurhayat ve Tahir Sami adında üç çocukları olur.

Nebahat baskıcı ve kıskanç yapısıyla Tahir Sami’nin hayatını kontrol etmeye başlar. Bu yüzden Tahir Sami, çocukluktan itibaren özgürlükten yoksun bir yaşam sürer. Babasının ölümü sonrası devlette arşiv memurluğuna başlar. Çalıştığı yıllar boyunca köy kitaplarına olan ilgisini derinleştirir ve büyük bir koleksiyon oluşturur.

Bir gün, eski kağıtçılardan Selman Gümüş ile tanışır ve köy kitapları üzerine bir dergi çıkarmaya karar verir. Fakat zamanla Nebahat’in baskısı dayanılmaz hale gelir ve onu evden kovar. Tahir Sami, kitaplarıyla birlikte devlete ait boş binaya yerleşir.

Burada kütüphane kurma hayaliyle yaşarken, devletten ve çeşitli kurumlardan destek ister ancak olumlu bir yanıt alamaz. Hayatı, sahaflar ve Neyzenler kahvesinde geçerken, bir kış günü kitaplarının üzerinde uyurken ölür. Onun yokluğu fark edilene kadar günler geçer ve sonunda polisler cesedini bulur.

Ancak en büyük soru, Tahir Sami’nin hayatını adadığı kitapların ne olduğudur. Onların akıbeti bilinmezliğe karışır ve hikâye burada son bulur.

Tahir Sami Bey’in Özel Hayatı – Kitap Açıklaması

Tahir Sami Bey’in Özel Hayatı, esasen günümüzde bir kitapseverin hususi çerçevesini vermek isteyen bir çalışma. Esere edebi mahiyet kazandıran husus, hem modern kurgusundan hem de uzun hikâye formatındaki anlatımından kaynaklanıyor. Temel niteliği ise bir tutku hikâyesi oluşunda aranmalıdır. Çoğu tutkular gibi sahibini bir başına bırakan ve dramatik sona doğru götüren bir serüvenin hikâyesi…

Yazar, Tahir Sami Bey’in kişiliğindeki temelleri üç kuşak öncesine kadar götürüyor. Asıl işi ve çalıştığı mekân, esrarengiz denilebilecek yapısıyla okurda merak uyandırıyor. Biz özellikle bu kitapta “özel hayatın” ele alınış ve irdelenişini arayabiliriz. Ama yazar burada bir psikolojik tahlil ve kışkırtıcı bir açılım yerine; toplumumuzun değer hükümlerine bağlı kalarak meselenin özüne işaret etmekle yetiniyor.