Zeyno’nun Oğlu – Halide Edib Adıvar
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Halide Edib Adıvar |
| Yayınlanma Tarihi: | 2010 |
| Yayınevi: | Can Yayınları |
Karakterler
Zeyno, Haso, Hasan Bey, Muhsin Bey, Mazlume, Doktor Saffet
Konusu
Romanda Kalp Ağrısı romanının kahramanı İstanbullu Zeyno, doktor olan kocası Muhsin Bey’in eski sevgilisi Binbaşı Hasan ile çalıştığı Diyarbakır’a gider. Karargâhın yanındaki köşkte yaşayan Kürt Zeyno ve oğlu Haso Çocuğu ile ilgilenmektir. Kürt güzeli Zeyno ile ilişkisinden daha önce Diyarbakır’da görev yapan Binbaşı Hasan’ın oğlu Haso Çocuğun olduğu öğrenilen Kürt Zeyno ile Binbaşı Hasan’ın evliliği anlatılırken, bölgedeki kaçakçılar, baskınlar, çatışmalar ve isyanlar anlatılır.
Cumhuriyet’in ilk yıllarında Doğu Anadolu’ya görevli giden Türk subayları ve eşlerinin gözlemlerini aktarır. Olaylar, gelişmekte olan bir Kürt isyanının öncesinde geçer; romanın ana kahramanı memur ve askerle yerli halk arasında köprü görevi gören “Haso Çocuk”’tur.
Zeyno’nun Oğlu Özeti
Roman, Kalp Ağrısı romanın devamı niteliğindedir. Diyarbakır’da Kalp Ağrısı’nda ki karakterleri burada buluyoruz. Zeyno adında bir kız ile Hasan Bey’den olan oğlu Haso’nun yaşadıkları üzerinedir. Miralay Muhsin Bey Diyarbakır’a atandıktan sonra Zeyno da yanına gider. Hasan Bey de Diyarbakır’a tayin edilir. Ayrıca Doktor Saffet, kaymakamın eşi Mesture Hanım ve kızı Mazlume ile buraya gelir. Diyarbakır’da bir isyan patlak vermek üzeredir. Şehirde daha önce Miralay Muhsin Bey ile birlikte görev yapmış bir subay olan Hasan Bey, Zeyno isimli bir kızla kurduğu ilişki yüzünden başı belaya girer. Kızın annesi, kızının Hasan Bey’e hamile olduğunu söylese de, o sırada Diyarbakır’dan ayrılmak üzere olan Muhsin Bey bunu örtbas etmiş ve kızın nişanlısı, Hasan Bey’i öldürmek için savaşırken yakalanmıştır. Zeyno çaresizlikten nişanlısının en yakın arkadaşı Haso Çavuş ile evlenir.
Adını daha sonra Ramazan olarak değiştiren Haso Çavuş, Zeyno ve annesini Diyarbakır’ın bir köyüne götürür ve ticaretle uğraşmak için Erzurum’a gider. Burada Ruslar tarafından yakalanır. Geldiğinde Zeyno’nun erken doğum yaptığını ve bir erkek çocuk doğurduğunu öğrenir. Şüphe eder. Haso’nun kendisi gibi olmadığını görünce onun çocuğu olmadığına karar verir ve ona zulmeder. Aradan geçen yıllarda Haso Çocuk, katıldığı bir at yarışını kazandığında bölgenin önde gelen şeyhlerinden biri tarafından büyür ve korunur. Bu şeyh bir isyan çıkarmaktadır. Diyarbakır’a gelen Muhsin Bey de bu şeyhin evini kiralamıştır. Şeyh, Haso’yu casusluk, Zeyno’yu ise Muhsin Bey’in evindeki evin hizmetlerini görmesi için görevlendirir. Sonunda isyan bastırılır. Hasan Bey, Haso’nun oğlu olduğunu öğrenir. Haso’nun annesi Zeyno ile evlendikten sonra İstanbul’a yerleşirler. Bu sırada Doktor Saffet, valinin kızı Mazlume ile evlenir. Romanın sonunda, İstanbul’da bir mutluluk tablosuyla biter.
Zeyno’nun Oğlu – Kitap Açıklaması
Ne okuduğu kitaplar ne ev işi onun kalbinde çocuğun insanî ve sıcak yerini dolduruyordu. Günde iki defa Kürt Zeyno’yu arıyor, onunla dertleşiyordu. Fakat Kürt Zeyno, Bayram Ağa ismini alarak bir gün evvel gelen meçhul adamın kim olabileceğini düşünüyor, sıkılıyor, bunun Ramazan olması ihtimali onu bir kâbus gibi korkutuyordu.
Zeyno’nun Oğlu, Türk edebiyatının öncü kadın yazarlarından Halide Edib Adıvar’ın en özgün romanlarından biri. Kalp Ağrısı’nın devamı niteliğindeki bu roman, Doğu Anadolu’ya görevli giden Türk subayları ve eşlerinin gözlemlerini aktarıyor. Bölgede içten içe gelişen bir Kürt isyanının öncesinde geçen olayların ana kahramanı, Haso Çocuk. Zeyno’nun Oğlu, bir yanıyla Doğu Anadolu’daki feodal düzenin kökenlerine de işaret eden önemli bir roman.
