Bağrı Yanık Ömer – Mahmut Yesari
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Mahmut Yesari |
| Yayınlanma Tarihi: | 2017 |
| Yayınevi: | Özgür Yayınları |
Karakterler
Ömer: Anne babası arasında kalmış, yaşına göre içine kapanık, oldukça olgun ve duygusal bir çocuktur.
Bakır Efe: Ömer’in babasıdır. Köyün ileri gelenlerinden biridir. Sert huylu, bencil ve emir vermeyi sever.
Emine: Ömer’in annesidir. Zengin bir ailede büyümüş, sözünün dinlenmesini isteyen inatçı bir kadındır.
Hacı Hafız: Bakır Efe ve ailesinin emektar kâhyasıdır. Ömer’i anlayan tek kişi odur. Çok iyi niyetli, merhametli, dindar bir insandır.
Konusu
Ömer, annesiyle babasının ayrılmasının ardından üvey babasıyla üvey annesi arasında kalır. Acısını anne babasına belli etmeden her türlü felakete göğüs geren Ömer’in acıklı hikâyesi konu ediniyor.
Bağrı Yanık Ömer Özeti
Sazlıtepe köyünde iki kişi hem yürüyor hem konuşuyor. Köylülerden biri diğerine köyle ilgili bir efsane anlatmaya başlar. Efsane aynı zamanda romanın ana konusudur. Bakır Efe çabuk sinirlenen, çabuk sinirlenen biridir. Her gün olduğu gibi karısı Emine’ye bağırıyor. Bakır Efe’yi yumuşatabilecek tek kişioğlu Ömer’dir. Eve gelir gelmez karısına oğlunun nerede olduğunu sorar. Ve sonra uzaklaşır. Akşam daha da kızgın bir şekilde eve gelir. Çünkü karısı Emine izin vermediği halde Fakı Hasan’ın kızını eve aldığını duymuştur. Ömer, yanlarında olduğu halde karısını dövmeye başlar. Ömer dışarıdadır ve küçük kalbinde büyük bir acı hisseder. Akşam yemeğinde herkes sessizdir. Bakır Efe kendini haklı bulur ve ahlaksızlığıyla nam salmış kadınlarla tanışan Emine’ye çok kızar. Kararını çoktan verir. Uzun süredir ayrı odalarda yatan karısından artık boşanmak ister. Ama tek düşüncesi Ömer’dir. Ömer’den hiç ayrılmama kanaatindedir. Ömer’in yaşı küçük olduğu için boşanma sonucunda hâkim Ömer’in annesiyle en az iki yıl kalmasına karar verecektir. Bunun için doğru zamanı bekler. Bakır Efe, yeni taktiği nedeniyle her şeye göz yummuşa benziyor. Amacı Emine’yi tuzağa düşürmektir. Emine Bakır, Efe’deki bu sessizliğe ilk başta anlam veremez. Bakır, zamanla Efe’yi olduğu gibi kabul eder ve istediği gibi yaşamaya başlar. Köydeki her şeyi duyan dedikoducu Süleyman bir gün Bakır Efenin’in çiftliğine gelir. Ağzında bir şeyler mırıldanır. Sonunda ağzındaki fasulyeyi çıkarır. Emine’yi köyün kötü ahlaklı kadınları Civcik Zehra, Çengi Raziye ve Bozpınarlı Naile ile sık sık görür. Bundan sonra Sarı Süleyman, Bakır Efe’nin sağ kolu olur. Eve döndüğünde Bakır Efe, Emine’yi kendisine katılmaya davet eder. Ona her şeyin bittiğini, hazırlanıp gittiğini söyler. Ağabeyi olan Tekeli, ustalarından kendisine gitmelerini ister. Emine bu beklenmedik olaydan sonra şoka girer. Oğlunu ister. Bakır Efe, arkadan göndereceğini söyleyerek onu kandırır. Emine gittikten sonra Bakır Efe oğlunu alıp Bozpınar çiftliğine gider. Amacı, oğlunu Emine ve kardeşlerinden kaçırmak. Sabah her şey Bakır Efe’nin istediği gibi olur. Olaydan en çok etkilenen kişi ise gazi kâhya Hacı Hafız’dır. Ömer’in annesiz yaşayamayacağından korkar.
Emine sabah uyandığında şoktan yavaş yavaş sıyrılır. Her yerde oğlunu aramaya başlar. Tüm çiftlik onun Yavrum diye bağırmasıyla irkilir. Kardeşi Tekeli Mehmet Efe onu yanına çağırarak içini rahatlatır ve Ömer’i Bakır Efe’den mutlaka alacaklarını söyler. Bu sırada Bakır Efe, Kadı Habip Molla’yı kandırmanın yollarını aramaktadır. Hacı Hafız ile bir plan yaparlar. Ancak her şey istedikleri gibi olmaz. Çünkü Ömer sürekli annesini sorar. Zamanla annesini sormamaya başlar. Fakat Hacı Hafız bu durumdan daha çok korkar. Çünkü Ömer’in kendini bu işin içine attığından ve buna dayanamayacağından emindir. Bakır Efe ise bu konuda oldukça katıdır. Hacı Hafız birkaç kez annesini gördüğünden bahsetmiş ve Bakır Efe buna çok kızar. Bir süre sonra Ömer’in durumundan tek anlayan ve tek arkadaşı olan Hacı Hafız, Bakır Efe’den izin almadan Ömer’in annesini uzaktan da olsa görebilmesi için Sarı Süleyman’a şantaj yapar. Ömer, annesine kavuşamadığı için içine kapanmıştır.
Bu sırada Bakır Efe ile Tekeli ağaları arasındaki kavga tırmanır. Boşanma kararı çıkınca hâkim Ömer’in babasıyla kalması gerektiğine karar verir. Bir süre geçer. Bakır Efe, bu davalara bakacak kadar mal varlığına sahip çıkamaz. Zor durumda Köyün ileri gelenlerinden Aktaşlı Halil Ağa’nın kızıyla evlenmeye karar verir. Bu sayede ekonomik sıkıntılarından kurtulacaktır. Ömer, yeni bir annenin geleceğini duyunca büsbütün yıkılır. Annesi artık gelmeyecek. Bu haber Tekeli ağalarını çok kızdırır. Emine ile de evlenmeye karar verirler. Onu Kara Memişler’den Ahmet Ağa ile evlendirirler. Emine’nin tek şartı erkeğin Ömer’i kabul etmesidir.
Ömer’in üvey annesi Fatma temizlikçidir. Ömer’e karşı iyi gibi görünse de ondan hoşlanmamaktadır. Düşünce; Annesi evlenince Ömer’i ona verir ve onu çöpe atar. Bakır Efe ise evlenince Ömer’i tamamen unutmuşa benzer. Ömer çok yalnız ve üzgündür. İyice kabuğuna çekilir. Ömer bir süre sonra annesinin yeni kocasıyla yakınlardaki bir yere taşınacağını duyar. İçerisi kıpır kıpır olur. Arabalarının önüne geçer. Ancak neşesi, sert ve kızgın üvey babasının baskısıyla bastırılır. Hasretini içine gömer. Günler, haftalar, aylar geçti. Ömer hem üvey annesiyle hem de üvey babasıyla iyi geçinir gibi görünmektedir. Ancak ikisi de ona çok kötü davranır. Ömer, anne babasını üzmemek için hiçbir şey söylemez. Her zaman yaptığı gibi üzüntüsünü gömer. Annesi ve babası yeni bebek sahibi olunca Ömer ikinci plana düşer. Şimdi harap bir harabe halinde durur. Ancak annesi onun babasında, babası da annesinin yanında kaldığını sanmaktadır. Ömer asla söylemez. Sıcak bir yaz sabahı Ömer çok susamıştır. Babasının bağına gider. Oradaki üzüm salkımlarıyla susuzluğunu gidermek istiyor. Ancak üvey annesinin gazabı altındadır. Ömer boynu bükük annesinin bağına gider. Orada üvey babası ona hırsız muamelesi yapar. Ömer çok susamıştır. Bu kuru yaz gününde hiçbir yerde su yok. Dayanamayan Ömer kendini kasabanın hemen yanındaki Kızılpınar’a atar. Ancak Kızılpınar çoktan kurumuştur.
Bağrı Yanık Ömer – Kitap Açıklaması
Mahmut Yesari’nin 1930’da yayımlanan Bağrıyanık Ömer kitabı, Ömer adlı kahramanının acıklı yaşamını anlatır. Kahramanı bir çocuk olmasına karşın, büyüklerce de zekle okunabilecek bir yapıttır. Dili yalın, betimlemeleri gerçekçidir. Yazarın kullandığı, günümüz gençlerinin anlayamayacağını düşündüğümüz kimi eski sözcüklerin anlamları, sayfa altı dipnotlarıyla verilmiştir.
(Tanıtım Bülteninden)
