Bilinmeyen Adanın Öyküsü – Jose Saramago
| Tür: | Hikayeler |
| Yazar: | Jose Saramago |
| Yayınlanma Tarihi: | 1997 |
| Yayınevi: | Kırmızı Kedi |
Karakterler
Bilinmeyen Adayı Arayan Adam, Kral, Temizlikçi Kadın, Birinci Katip, İkinci Katip, Üçüncü Katip, Birinci Uşak, İkinci Uşak, Liman Reisi
Konusu
Bilinmeyen bir adayı arama cesaretine sahip bir adam ile böyle bir cesareti görüp hayatını değiştirebileceğine inanan bir kadının, büyük usta Saramago’nun tarih boyunca uzanan eşsiz anlatısında yolculuğu konu edinir.
Bilinmeyen Adanın Öyküsü Özeti
“Bir adam kralın kapısını çalmış ve demiş ki, Bana bir tekne ver.” Bilinmeyen Adanın Öyküsü’nin başlangıcı olur. Kralın dilek kapısı çalınır ve kral uşağına, birinci uşak ikinci uşağa, ikincisi üçüncüsüne derken kapıyı açmak ve emredecek kimsesi olmadığından temizlikçi kadına kalır. Temizlikçi kadın kapıyı açar ve bir adam kadından kralı çağırmasını ister. Fakat kral hediyelerini kabul ettiği hediye kapısıyla o kadar meşguldür olmuştur ki, kendisine gelen hediyelerin hiçbirini gözden kaçırmak istemediğinden dolayı yerinden kıpırdamaz. Dilek kapısına uşağını gönderir fakat adam isteğini yalnızca krala söyleyebileceğini, aksi halde kapıdan bir an bile ayrılmayacağını söyleyerek kapının önüne kalır. Üç gün boyunca kapının dibinden ayrılmaz ve kral da sonunda halkının huzuru bozulmasın diye istemeye istemeye dilek kapısına kadar gelir. Temizlikçi kadın kapıyı ardına kadar açtığında kralı karşısında gören adam kendini toplar ve ayağa kalkar. Kral isteğinin ne olduğunu sorduğunda, ‘Bir tekne istiyorum’ cevabını alır. Bu kez de tekneyi ne için istediğini soran krala, adam bilinmeyen adayı bulmak için bir tekne istediğini söyler. Kral buna itiraz eder, söylediğine göre artık bilinmeyen ada kalmamış ve sadece söylentilerden ibarettir. Fakat adam direnir ve sonunda kralın verdiği bir kartla ülkenin limanına gider. Fakat bilmediği bir şey vardır, ona en başta dilek kapısını açan hizmetçi kadın da onun ardından saraydan ayrılmış ve adamla birlikte bilinmeyen adayı aramaya, aynı zamanda kralın verdiği tekneyi çekip çevirmeye karar vermiştir. Adamın ardından limana gelen hizmetçi kadın uygun bir yer de saklanır. Adam liman şefinin yanına gider ve kralın verdiği kartı gösterir. Kartta adama fazla da büyük olmasına gerek olmayan, fakat bilinmeyen adayı ararken sağlam ve güvende olmasını sağlayacak bir tekne vermesi gerektiği yazılıdır. Liman şefi de artık bilinmeyen ada kalmadığı konusunda uyarılarını yapsa da kale alınmaz. Buna inanan bir tek kişi var ve oda hizmetçi kadındır.
Liman şefi Kralın ona vermiş olduğu o tekneyi gösterir ve o anda hizmetçi kadın saklandığı yerden “İşte bu benim teknem!” diye bağırarak çıkar. Çok heyecanlanmıştır, çünkü teknelere ilk göz attığında bu tekneyi gözüne kestirmiştir. Adam, hiç bozuntuya vermez ve hizmetçi kadını tekneye temizlikçi olarak alır. Sonra da kadını tekneye temizlemesi ve ortalığı bir kolaçan etmesi için gönderdikten sonra kendisi de tekneye tayfa aramaya gider. Fakat ne yazık ki hiç kimse bilinmeyen bir adanın varlığına inanmadığından tekneye tayfa yazılmaya da yanaşmamaktadır. Adam yiyecek bir şeyler alarak tekneye geri döndüğünde, hizmetçi kadının tekneyi pırıl pırıl yapmış olduğunu görür. Beraber oturup yemek yerler. Sohbet etmeye başladıklarında adam kadını ne kadar güzel bulduğunu far keder. Gece olup da yatma vakti geldiğinde biri teknenin iskele tarafına, diğeri de sancak tarafına yatağını serer ve uykuya dalarlar. Adam rüyasında hizmetçi kadın ve koca bir tayfa ile engin denizlerde bilinmeyen adayı aradıklarını görür. Sabah uyandığında kadınla koyun koyuna olduklarını far kederler. Kimse ne tarafın iskele ne tarafın sancak olduğunu bilmiyordur. Beraber beyaz boyayla teknenin ismini yazarlar iki tarafa. Öğlene doğru Bilinmeyen Adaya doğru yelken açmaya başlarlar.
Kısa Bilgiler
- Bilinmeyen Adanın Öyküsü José Saramago’nun yazmış olduğu uzun öykü türündeki kitaptır.
- Orijinali 1997 yılında “O conto da Ilha Desconhecida” adıyla Portekizce olarak yayınlanmıştır.
- Türkçeye çevirisi ise 2001 yılında Efe Çakmak çevirisiyle 2014 yılında yayınlanmıştır.
Bilinmeyen Adanın Öyküsü – Kitap Açıklaması
“Bir adam kralın kapısını çalmış ve ona demiş ki, Bana bir tekne ver.”
Bilinmeyen adaların kalmadığına inanılan bir dönemde bilinmeyen ada arama cesaretine sahip bir adamla böyle bir cesareti görüp hayatını değiştirebileceğine inanan bir kadının büyük usta Saramago’nun eşsiz anlatısında edebiyat tarihine geçen yolculukları böyle başlar. Emrah İmre’nin Portekizceden çevirisi ve Birol Bayram’ın desenleriyle okurun minör başyapıtlarından olacaktır Bilinmeyen Adanın Öyküsü.
“(…) ben bilinmeyen adayı bulmak istiyorum, o adaya ayak bastığımda kim olduğumu öğrenmek istiyorum, Bilmiyor musun ki, Kendinden dışarı çıkıp kendine bakmadıkça kim olduğunu asla bilemezsin, (…)”
“Saramago görünüşte sade bir öyküyü basit bir dille ve masum karakterlerle aktarıyor; okurlar, hayalperestler ve âşıklar psikolojik, romantik ve toplumsal altmetinleri fark edecektir.”
– Publishers Weekly –
(Tanıtım Bülteninden)
