Az Gittik Uz Gittik – Aziz Nesin
| Tür: | Hikayeler, Politika |
| Yazar: | Aziz Nesin |
| Yayınlanma Tarihi: | 1959 |
| Yayınevi: | Nesin Yayınevi |
Konusu
Yazar, bir paket sigara içmek isteyen herkesin cebinde 20-30 kutu kibrit taşıması gerektiğini belirterek çöpçatanları ironik bir şekilde Konu edinmiştir.
“Bir Arabada Biri Yayan” başlıklı yazıda ise 1957 yılında İstanbul trafiğinin durumu yazarın gözünden iki farklı çerçevede ele alınarak anlatılmıştır.
Az Gittik Uz Gittik Özeti
“Bu Kitabın Başına Gelen Acı ve Gülünç Olaylar” başlıklı yazıda, kitabın beşinci baskısının neden toplatıldığı vurgulanıyor. Buna göre, ilk dört baskısında sorun yaşamayan kitabın beşinci baskısının mahkeme kararıyla toplatılması ve yazarın ilk başta yurt dışına çıkış yasağı getirilmesi yazarı şaşırttı. İlk etapta resmi bir sebep gösterilmediğinde, müellif bu eserin peşine düşer ve müsadere sebebini öğrenir. İlk dört baskıda yer alan “Sosyalizm Ahlaktır” başlıklı makale, yazım ve düzeltme hataları sonucunda beşinci baskıda “Sosyalizm Tanrıdır” olarak yayımlanmıştır. Mahkeme, Nesin hakkında komünist propaganda yaptığı gerekçesiyle soruşturma açar ve yazar, uzun uğraşlar sonucunda bu davadan beraat eder.
“Coni, Bayrağa Dokunma!” Başlıklı yazıda gazete yazarlarının tartıştığı konular üzerinde durulmuştur. Fıkralardan müziğe kadar birçok konu gazete yazılarında işlenmiştir. Hatta bir Türk kızı ile Amerikalı bir binbaşının evlenmesi ortalığı karıştırır. Yazar, Amerikan gençlerini Türk bayrağını yırtmaları için sitem ederek kimsenin umurunda olmadığını söyleyerek Amerikan gençlerine “Coni bayrağına dokunmayın” diye sesleniyor.
“Kibritlerde Eşitlik” başlıklı yazıda çöpçatanlar eleştiriliyor. Yazar, bir vapur yolculuğu sırasında sigara içmek için bir kibrit yakmaya çalışır. Ancak, içinde çok sayıda kibrit bulunan kibritlerden sadece birini yakabilir. Neredeyse buharlı pişiricinin yanmasına neden olacak. Konuyu araştıran yazar, her kibrit çöpünün başına uygulanması gereken fosfor ilacının sadece bir veya birkaç çöpe atıldığını öğrenir. Bu nedenle kutudaki çöplerin çoğu yanmazken yanan çöpler de yangın riski oluşturuyor. Yazar, bir paket sigara içmek isteyen herkesin cebinde 20 / 30 kutu kibrit taşıması gerektiğini belirterek çöpçatanları ironik bir şekilde eleştirir.
Öte yandan “Bir Arabada Biri Yayan” başlıklı yazıda ise 1957 yılında İstanbul trafiğinin durumu yazarın bakış açısından iki farklı çerçevede ele alınmıştır. İlk olarak, yazar toplu taşıma araçlarından konuya girilir. Araçlar o kadar dolu, yollar o kadar dar, yayalar o kadar dikkatsiz ki toplu taşıma kullanmak işkenceye dönüşüyor. İkinci sahnede yazar arkadaşıyla birlikte toplu taşıma aracından iniyor. Az önce dikkatsizlikleri nedeniyle yayalara eleştiri okları atıldı, bu kez de sürücülere. O kadar hızlı sürüyorlar ki yayaların güvenliğini neredeyse hiçe sayıyorlar. Yazar, mizahı kullanarak toplu taşımanın sorunlarını ve hem kullanıcılar hem de kullanıcı olmayanlar için dezavantajlarını ironik bir şekilde ifade eder.
Az Gittik Uz Gittik, baştan sona keyifle okunabilecek, tarihi ve sosyal değeri yüksek bir kitaptır.
Kısa Bilgiler
- Az Gittik Uz Gittik Aziz Nesin’in 1953’ten 1990’lı yıllara kadar yazdığı 61 yazıyı içeren kitabıdır. Yazılar genelde 1990 öncesine ait olmakla birlikte 1997 baskısında kitaba yeni yazılar eklenmiştir.
- Yazılarda mizah ve eleştiri ön plandadır. Sosyal, siyasi, kültürel olaylar ironik olarak ele alınmıştır.
Az Gittik Uz Gittik – Kitap Açıklaması
Bu kitabımın başına gelenler çok ilginçtir. İlk basımı 1959’da (6 bin), ikinci basımı 1971’de (10 bin), üçüncü basımı 197,4’te (10 bin), dördüncü basımı 1976’da (10 bin), beşinci basımı 1982’de (10 bin) yapılan “Az Gittik Uz Gittik” adlı kitabımın beşinci basımı daha satışa bile çıkmadan savcılığın istemiyle toplatıldı. On bin kitap, yayınevinin deposundan Sultanahmet’teki Adliye Sarayının mahzenine resmî araçla taşındı. Arkadan Ağır Ceza Mahkemesine verildim.
