Sultan Murat – Cengiz Aytmatov
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Cengiz Aytmatov |
| Yayınlanma Tarihi: | 2013 |
| Yayınevi: | Ötüken Neşriyat |
Karakterler
Sultan Murat: Henüz 15 yaşında genç bir delikanlıdır. Son derece akıllıdır. Mirzagül adında bir kıza aşıktır.
Anatay: 16 yaşında olmasına rağmen son derece kuvvetli bir çocuktur. Kendisi de Mirzagül’ü sevdiğinden her zaman Sultan Murat ile bir rekabet içerisindedir.
Erkinbek: Ailesinin en büyük çocuğudur. Son derece iyi yürekli ve güvenilir bir karaktere sahiptir.
Ergeş: Fikirlerini açıkça dile getiren ve henüz 15 yaşında olan bir gençtir. Tartışmalara girmekten hoşlanmaktadır.
Tinaliev: Genç çocuklardan oluşan grubun yöneticisi rolündedir.
Konusu
Yazar romanında çocukların uzak bir noktada tarla sürme macerası ve bu sırada çalınan atları sonrasında başlarına gelen olayları konu edinmiştir. Atlarının çalınması ile romanın kahramanı hırsızların peşine düşer. Bu durum ona geçmişte ineklerinin çalınmasını anımsatır. Yazarın çocukluk günlerinde yaşadığı birçok farklı anı kitabın konusunu oluşturmaktadır.
Sultan Murat Özeti
1943 yılında İkinci Dünya Savaşı sırasında geçirilen bir kış gündür. Yağan kar ve yoğun kışın etkisi ile Talas Dağları dahi gözükmemektedir. Sultan Murat’ın öğretmeni olan İnkamay ona Sri Lanka’yı anlatmakta ve sıcak bir ülkede olduğu hayal etmesini sağlamaktadır. Öğretmeni üşüyeceği gerekçesi ile Mirazgül’ü yanından ayırmamıştır. Sultan Murat ise pencere kenarında yalnız kalmıştır. Oysa Sultan Murat, Mirazgül’e aşıktır.
Sultan Murat’ın babası Bekbay, köyde bulunan diğer birçok erkek gibi Almanlar ile savaşması için askere alınmıştır. Savaşa gitmeden hemen önce Bekbay, Sultan Murat’ı köye iki gün uzaklıkta olan Cambul’da bir panayır yerine götürmüştür. Buraya götürürken de gözü gibi baktığı atlarının dizginlerini ona vermiş ve Sultan Murat’ın sürmesini sağlamıştır. Sultan Murat babasının ona güvenmesinden çok mutlu olmuştur. Cumbul’da bulunan panayırda birçok farklı hayvan görmüş ve birçok farklı yerde eğlenmiştir. Ardından Babası, annesine ve kardeşlerine de bir şeyler almış ve geri dönmüşlerdir.
Sultan Murat bu anıların içerisine dalmışken öğretmeninin ondan soba için biraz daha saman getirmesini istemesi ile kendisine gelmiştir. Sobanın tutuşması için uğraşırken bu sırada içeriye okul müdürü girmiştir. Cephede bulunan asker için daha fazla yiyeceğe ihtiyaç olduğunu ve erkek çocukların tarlaları sürmesi gerektiğini söyler. Bunun üzerine Sultan Murat, Anatay, Erkinbek, Eegeç ve Kubatkul tarla sürme konusunda gönüllü olurlar.
Çocuklar tarla sürmeye gittikleri sırada her biri dört atın bakımını üstlenmiştir. Sultan Murat ise babasının atlasını seçmiştir. Diğer çocuklar ise kendi atlarını getirmişlerdir. Çocukların görevi hem atlara bakmak hem de pulluklar ile tarlaları sürmektedir. Aksay’a gitmeden hemen önce gece yarısına kadar hazırlık yapmışlardır. Bu sırada Sultan Murat her zaman Mirazgül’ü düşünmektedir. Antay’ında Mirazgül’e aşık olması sebebi ile onunla sık sık kavga etmektedir.
Sultan Murat bir aşk mektubu yazarak küçük kardeşi ile Mirazgül’e göndermiştir. Günlerce bir cevap beklemesine rağmen herhangi bir cevap alamamıştır. Aksay’a gitmelerine 3 ya da 4 gün kala Mirazgül ile karşılaşırlar. Mirazgül, Sultan Murat’a işlenmiş bir mendik verir. Yaşanan bu durum üzerine Sultan Murat çok sevinir. Tam yola çıkacakları gün Antay’ın babasının savaşta öldüğü haberi gelmiştir. Yaşanan bu durum üzerine Sultan Murat’ta kendi babası için fazlası ile endişelenmektedir.
Kısa Bilgiler
- Cengiz Aytmatov’un bu romanı yazarın kendi biyografisi hakkında da birçok farklı bilgiyi okuyuculara sunmaktadır.
- Sultan Murat “Erken Gelen Turnalar” adlı romanında bir anlamda kendi özgeçmişini ele almıştır. Yakın tarih hakkında da bilgiler veren bir romandır.
- Yazarın 14 yaşında olduğu dönemleri etraflıca incelemektedir. Kitapta ismi geçen Sultan Murat ise yazarın kendisidir.
Sultan Murat – Kitap Açıklaması
Cengiz Aytmatov, İkinci Dünya Savaşı’nın bütün şiddetiyle devam ettiği yıllarda Kırgızistan’ın bir köyünde, cephedeki askerlerin ihtiyaçlarını karşılamak için yediden yetmişe herkesin tabiat ve savaş şartlarıyla çetin mücadelesini anlatıyor. Cesur, zeki ve okulun güzel kızı Mirzagül’e tutkun Sultanmurat 15 yaşında olmasına rağmen cephedeki askerlere yardım etmek için seçilen köyün beş gencinden biridir. Sultanmurat’ın gözünden savaşın yıkıcılığını ve insanları adeta birer canavara dönüştürmesini anlatan Cengiz Aytmatov, diğer bütün eserlerinde olduğu gibi, bu hikâyesinde de insana olan inancını vurgulamaktadır. Şartlar ne kadar ağır olursa olsun, insanın içinde sönmeden yanmaya devam eden o sevgi ateşi her türlü zorluğun üstesinden gelmek için insanın sahip olduğu en kıymetli hazinesidir.
(Tanıtım Bülteninden)
