Sözde Kızlar

Sözde Kızlar – Peyami Safa

Karakterler

Mebrure: Babasını bulmak için İstanbul’a gelen genç bir kız, Anadolu’daki karışıklık nedeniyle İstanbul’da bir konakta yaşayan yakınlarının yanına gelerek kendini İstanbul’daki manevi çöküşten kurtarmaya çalışıyor.

Behiç: Mebrure’nin kaldığı konağın oğlu yakışıklı, genç kızları vaatlerle aldatan, ahlaki bağlılığı olan yozlaşmış genç adamdır. Hizmetçileri, Belma’dan olan çocuğunu bile öldürdü.

Belma: Konakta çalışan ve Behiç’in tuzağına düşen hizmetçi. Behiç’e karşı Mebrure’ye yardım etmiş, ancak gayri meşru çocuğunu Behiç’ten kaybettiğinde depresyona girmiştir.

Nazmiye Hanım: Konağın sahibi Nafi Bey’in kızı, gününü geçirmek isteyen, yozlaşmaya meyilli, eğlenceye düşkün bir kadındır.

Konusu

Milli Mücadele sırasında İstanbul’un zengin çevrelerinde yaşanan kültürel yozlaşmayı anlatıyor. Yunan işgalini konu alan romanın arka planında, işgal yıllarında kaybolan babasını bulmak için İstanbul’a gelen Mebrure, her türlü ahlaki bozulmanın yaşandığı akrabalarının konağında kalmak zorunda kalır. Romanın ana hatları, bu genç kızın babasını ararken yozlaşmış İstanbul sosyetesini gözlemlemesi ve bu ortamda tanık olduğu yozlaşmış hayata sürüklenmesidir. Yalnız ve çaresiz kalan Mebrure, içine düştüğü mahallenin ahlaksızlıklarıyla savaşırken bu depresyona giren genç kızların dramına şahit olurken, bu depresyona giren genç kızların dramına da şahit oluyor, birçok yerde çarpık ilişkiler, günlerini yapmaya çalışan ahlaksız insanlar, ülkenin içine düştüğü çıkmazlar ve toplumu inşa eden tüm değerlerin çözülmesi gibi konuları ele almıştır.

Sözde Kızlar Özeti

Romanın zamanı olarak Anadolu’nun pek çok yerinin Yunanlılar, İtalyanlar, İngilizler ve Fransızlar tarafından işgal edildiği Ateşkes dönemini seçmiştir.

Roman, Peyami Safa’nın diğer romanlarındaki benzer konuları, yanlış batılılaşmayı, toplumun ve bireylerin ahlaki yozlaşmasının neden olduğu kişisel sosyal krizleri ve insanların ruhlarında yozlaşma ve ahlaki bozulmanın neden olduğu sıkıntıları ele alıyor.

Yunanlıların Batı Anadolu’yu işgal etmesinden sonra Mebrure İstanbul’a gelir. İstanbul’a gelmenin amacı savaştan kaçıp yakınlarına sığınmak değil, Anadolu’da kaybettiği babasından haber almaktır. İstanbul’daki uzak akrabaları Nafi Bey’in yanında kalır. Nafi Bey’in ölümüyle kaldığı konak, bir anda onun sefahat hayatının merkezi haline gelir. Sık sık dans ve içki eğlencelerinin düzenlendiği konakta kalan Mebrure bu ortamdan uzaklaşmaya çalışır. Üstelik konağın oğlu Behiç de onu kendi tuzağına düşürmeye çalışır. Mebrure, özellikle arkadaşı Belma’nın çabaları sonucunda Behiç’in tatlı vaatlerine aldanmaz. Belma’nın Behiç ile ilişkisi olmuş ve bu ilişki sonucunda ondan bir çocuğu olmuş ve Behiç çocuğu diri diri gömmüştür. Bunun ağırlığını kaldıramayan Belma, olayların içini anlatan bir mektup bırakarak intihar eder. Mebrure ise arkadaşı Fahri ile babasının izlerini bulduğu Amasya’ya gider.

Kısa Bilgiler

• Mütareke döneminde kaybolan babasını bulmak için Anadolu’dan İstanbul’a gelen Mebrure’nin hikayesi işlenmektedir.
• Roman yayınlandığının hemen ertesi yılı filme de alınmış 1924,  1968 yıllında yeniden sinemaya uyarlanmıştır. Ayrıca yanlış batılılaşma eleştirilmektedir.
• Bazı değer yargılarının sadece görüntüsü güzel olduğu için gündelik hayata sokulmasının toplum yapısını bozabileceği düşüncesi yazar tarafından savunulmaktadır.
• Peyami Safa  ‘nın Sözde Kızlar, adlı romanı ilk kez 1922 yılında Serazad imzasıyla Sabah gazetesinde tefrika edilmeye başlanmış,  bu fakat gazete kapanınca tefrika yarım kalmıştı.  Bunun üzerine roman Cumhuriyetin ilanı edildiği 1923 yılında yayımlandı.
• Peyami Safa’nın bu romanı sosyal roman türündedir. Roman yazıldığı yılların diline göre sade bir dille yazılmış olmasına rağmen günümüzdeki dil anlayışına göre biraz daha ağır kabul edilebilir.

Sözde Kızlar – Kitap Açıklaması

Peyami Safa’ya ilk edebî şöhretini kazandıran Sözde Kızlar romanı; Anadolu’nun muhtelif bölgelerinin İtilaf Devletlerince işgal edildiği Mütareke döneminin bunalımlı günlerinde, Yunan saldırıları sırasında kaybolan babasını aramak amacıyla İstanbul’a gelen Mebrure adlı bir genç kızın İstanbul sosyetesinin savaştan bile yıkıcı, yozlaşmış hayatlarına girmesiyle başlar. Bir yanda yalnızlığın çaresizliği, diğer yanda içerisinde kalınan muhitin kendisine tesir etmeye çalışan ahlakî çöküntüsüyle verilen mücadelede; sözde kızların, bir uçurumdan diğerine yuvarlanan hayatlarına şahitlik etmekteyiz. Çarpık ilişkilerin, yalanların ve yalnızca gününü gün etme anlayışının hâkim olduğu bu çevrede, devletin ve milletin içinde bulunduğu savaş ortamına kayıtsız kalınmakta ve Türk milletinin kıymet verdiği bütün değerler çiğnenmektedir. Sözde Kızlar, Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren büyük bir ilgiyle okunmuş ve sevilmiş, birkaç defa da sinemaya aktarılmıştır.

(Tanıtım Bülteninden)

Sosyal Medyada Paylaş