Robinson Crusoe

Robinson Crusoe – Daniel Defoe

Karakterler

Robinson Crusoe: Denizi çok seven, becerikli, zeki, maceraperest bir karakterdir.

Cuma: Robinson Crusoe’un hizmetçisidir.

Konusu

Gerçek hayatta ise daha önce Isla Mas a Tierra olarak bilinen bir adada tek başına yaşayan Alexander Selkirk isimli İskoç denizcinin Woodes Rogers tarafından 1709 yılında kurtarılmasının yarattığı sürpriz ve ilgiden esinlendiği iddia edilmiştir. Benzer bir kaynak, İbn-i Sina kaynaklı Hay ibn-i Yakzan ve İslam dünyasından İbn-i Tufeyl kitabıdır. Bu kitapta kimseden bir şey öğrenmemiş bir insanın Allah’ı tabiatta gördükleriyle anladığı anlatılmaktadır. Ancak bu romandaki olaylar daha barışçıl bir dille kaleme alınmıştır.

Robinson Crusoe Özeti

Robinson Crusoe, yelken tutkunu olan genç bir adamdır. Ancak babası onun avukat olmasını istiyor. 19 yaşında, Robinson babasına meydan okur ve Londra’ya giden bir gemiye binerek kasabasını terk eder. Yolda büyük bir fırtına olur. Robinson, ailesine itaat edeceğine ve hayatta kalırsa yelkencilikten vazgeçeceğine söz verir. Kurtulduğunda ise sözünü tutmaz. Gemiye atılır. Afrika’da bir ticaret gemisinde çalışırken gemi korsanların saldırısına uğrar. Portekizliler sayesinde hayatta kalır. Brezilya’da şeker işiyle uğraşmaya başlar ve zengin olur. Ortağı ona Afrika’ya köle getirme işini teklif eder. Yolda, gemi Güney Afrika kıyılarında batar. Robinson hayatta kalan tek kişi olur.

Robinson bir adaya sığınır. Yanında bıçağı ve piposu vardır. Ancak adada kimse yoktur. Bir sal yapar ve batan gemisinden kullanabileceği malzemeleri adaya taşır. Daha sonra kendine bir kulübe yapar. Yaban keçileri ile beslenir. Gemiden getirdiği mısırı eker; ancak mevsim uygun olmadığı için hiçbiri ürün üretemez. Diktiği ağaçlar da tutmaz. Adadan ayrılmak için büyük bir tekne yapar; ancak tekne çok ağır olduğu için denize götüremez. Ayrıca bir papağanı evcilleştirir ve onunla konuşur. Gemide bulduğu mürekkep ve kalemle başına gelenleri yazmaya başlar.

12 yıl olur. Bir gün Robinson sahilde yürürken şok olur. Çünkü kumda insan ayak izleri var. 10 yıl daha geçer. Robinson bu sefer sahilde insan kemikleri ve parçalanmış organlar görür. Güney Afrika’nın başka bir adasından yamyamların gelip bu adada tutsaklarını yediklerini fark eder. Çok sinirlenir. Bir yere saklanarak yamyamlar tekrar geldiğinde onları öldürmeye karar verir. Bir mağarayı kale olarak kullanır. Bir gün adaya gelen otuz kadar yamyam görür. Esirlerden birini pişirirler ve diğerini öldürmek üzereyken Robinson, gemiden aldığı silah ve kılıçla yamyamları öldürür. O da bir mahkûmu kurtarır. Bu mahkûm, yıllardır yalnız yaşayan Robinson’ın arkadaşı olur. Robinson onu eğitir, yamyam arkadaşını uygarlaştırır ve buna Cuma ismini verir. Cuma ona Robinson gibi beyazların adasında köle olduğunu söyler. Robinson onları kurtarmaya karar verir. Bir tekne inşa ederler. Ancak bir gün yine üç tekne dolusu yamyam adaya gelir. Kölelerini yemek için bu adayı seçerler. Robinson, kölelerden birinin beyaz olduğunu görünce şok olur. Hepsini ateşli silahlarla öldürür ve tutsakları serbest bırakır. Esir beyaz adam, Robinson’ın gemisinden kurtulan biridir. Diğer tutuklu ise Cuma’nın babasıdır.

Bir gün denizde bir İngiliz gemisi görürler. Geminin kaptanı asi mürettebatı yüzünden zor durumdadır. Onu kurtarırlar. Bu gemi ile Robinson ve Cuma İngiltere’ye döner. Aradan 32 yıl geçmesine rağmen Robinson, ortağının kendisi adına yaptığı yatırımlar sayesinde zengin bir adam olmuştur. Ailesi ölür. Robinson İngiltere’de evlenir; çocukları olur.

Romanın sonunda ise ayrı kaldığı eski adasını görmek için tekrardan denize yelken açar.

Robinson Crusoe – Kitap Açıklaması

Kitap, İngiltere’de yaşayan orta halli bir ailenin en küçük oğlu olan Robinson Kreutzner’in dünyayı gezme hayalleri ile çıktığı yolculukları ve bu sırada karşılaştığı olayları anlatır. Bu yolculuklar sırasında, seyahat ettiği gemi batınca ıssız bir adada 28 yıl tek başına yaşamak zorunda kalır. Sonradan eklenen ve Robinson Crusoe’nun Yeni Serüvenleri adı verilen ikinci kitapta, Robinson döner. Burada bir süre kaldıktan sonra yine denize açılır. Madagaskar’dan, Çin’e Rusya’ya geçerek İngiltere’ye döner. Bu yolculuklarda ticaret yapar ve kendi kültürünü bu ülkelerinkiyle karşılaştırır. Kitapta dürüstlük, cesaret, özveri, yaratıcılık, dayanışma ve serüven duygusu gibi kavramlar işlenmekte. Akşit Göktürk’ün titiz çevirisiyle tam metin ve tek cilt halinde yayımlanan Robinson Crusoe’ nun yeni baskısı, Grandville’in illüstrasyonları ve özenli bir baskıyla sunuluyor.