Doğum: | 1694, Paris – Fransa |
Ölüm: | 1778, Paris – Fransa |
Meslek: | Yazar, filozof, oyun yazarı |
Voltaire Kimdir?
Voltaire, 1694’te Paris’te doğdu. Sanat eğitiminin başladığı Collège Louis-le-Grand’da sekiz yıl okudu. Ama orada “Latince ve aptallık”tan başka bir şey öğrenmediğini iddia etti. Mezun olduktan sonra Voltaire edebiyat alanında kariyer yapmaya başladı. Babası oğlunun hukuk okumasını istiyordu. Böylece Voltaire, zamanının çoğunu hiciv şiirleri yazmaya adayarak, Paris’te bir avukat asistanı olarak çalışıyormuş gibi yaptı. Babası bunu öğrenince Voltaire’i yeniden hukuk okumaya gönderdi; yine de Voltaire yazmaya devam etti. Sivri diliyle aristokrat ailelerin beğenisini kazandı. Kral XV. Louis’in naibi, Orléans Dükü, II. Philippe hakkında bir makale yazdığı için Bastille’de hapsedildi. Oradayken ilk oyunu Oedipe’yi yazdı ve Voltaire adını aldı. Oedipe’nin başarısı Voltaire’i etkili bir figür yaptı ve onu Fransız Aydınlanması’na dâhil etti.
Voltaire’in kıvrak zekâsı ve keskin dili onu rahatsız etmeye devam etti. Genç bir asilzadeyi gücendirmek, yargılanmadan sürgün edilmesine yol açtı. Voltaire’in İngiltere’ye sürgünü, İngiltere’deki entelektüel durumu ve düşüncelerini büyük ölçüde etkiledi. İngiliz monarşisinden ve ülkenin din ve ifade özgürlüğüne verdiği değerden etkilenen genç yazar, aynı zamanda ülkenin Shakespeare gibi yazar ve düşünürlerinden de etkilenmiştir. Shakespeare’i gençliğinden itibaren Fransız yazarlara örnek olarak görse de daha sonra kendisini ondan daha büyük bir yazar olarak gördü.
Voltaire, Château de Cirey’e yerleşti ve burada Marquise (Markiz) du Châtelet, Gabrielle Émilie le Tonnelier de Breteuil ile bir ilişkiye başladı. Voltaire ve Markiz 21.000’den fazla kitap topladı. Voltaire’in 15 yıllık ilişkisi kuşkusuz entelektüel gelişimine yardımcı oldu. Yazmaya devam eden Voltaire Mérope gibi oyunlar ve bazı kısa öyküler yayınladı. İngiltere’de bulunduğu süre boyunca onu en çok etkileyen şeylerden biri Isaac Newton’un çalışmasıydı.
Marquise’nin ölümünden sonra Voltaire, yakın arkadaşı ve hayranı Büyük Frederick’in yanına Berlin’e gitti. Kral daha önce de onu ısrarla saraya davet etmişti. Buradaki hayatı başta iyi gitse de zamanla çeşitli zorluklarla karşılaşmaya başladı. Burada da haksız bulduğu durumları sivri diliyle eleştirmiştir. Sonunda öfkelenen Friedrich, Voltaire’in tüm kâğıtlarını yaktı ve Voltaire’i tutuklattı. Voltaire Paris’e doğru yola çıktı, ancak XV’de. Louis onun şehre girmesini yasaklayınca Cenevre’ye gitti. İyi karşılanmış olmasına rağmen, tiyatro gösterilerini yasaklayan Cenevre yasaları Voltaire’i Candide, ou l’Optimisme (“Candide veya Optimism”) yazmaya ve şehri terk etmeye sevk etti. Bu eser Gottfried Leibniz’in felsefesinin bir hicividir. Bugün Voltaire’in en bilinen eseri Candide’dir. Ferney’de bir konak satın aldı ve 1778’deki ölümüne kadar orada yaşadı.
Voltaire Eserleri
Çok üretken bir yazar olan Voltaire neredeyse tüm edebi şekillerde eser vermiştir. Başlıca eserleri şunlardır:
- Candide
- Oedipe
- Zaire
- Lettres philosophiques sur les Anglais
- Le Mondain
- Sept Discours en Vers sur l’Homme
- Zadig
- Micromegas
- Dictionnaire philosophique
- Épître à l’Auteur du Livre des Trois Imposteurs
Oyunlar
Voltaire, tamamlanamamışlar dahil, 50-60 arası oyun kaleme almıştır. Bunlardan bazıları:
- Ecossaise
- Eriphile
- Mahomet
- Mérope
- Nanine
- Zaire
Voltaire’nin Sözleri ve Alıntılarına Bakmanızı Öneririz.
Sayfamızda Voltaire’nin Sözleri ve Alıntıları yer alır.