Tehlikeli Oyunlar – Oğuz Atay
Karakterler
Hikmet Benol: Romanın ana karakteridir. Hayatı yetersiz bulan bir şahıstır. Roman sonunda intihar eder. Hayata tutunamayan bir kişiliktir. Geri dönüşlerle hayatının muhasebesini yapar.
Sevgi: Hikmet Benol ile tanışarak birbirlerini sevmeye başlarlar. Bir süre sonra evlenir ve kısa sürede olsa mutlu olurlar. Daha sonraları bu mutluluk kalmaz ve Sevgi farklı düşüncelere bürünür ve buda Hikmet ile ayrılmalarına neden olur.
Bilge: Sevgi ve Hikmet Benol’un arkadaşıdır. Aynı zamanda Hikmet Benol ile sonradan ilişki yaşayan kişidir.
Albay Hüsamettin Tambay: Hikmet’in dertleşip sıkıntılarını anlattığı ve cevaplar aldığı albaydır.
Nurhayat Hanım: Dul bir kadın ve Hikmet’in komşusudur. Ordudaki oğluna gelen mektupları okuması ve tekrardan mektup yazması için Hikmet yardımcı olur.
Selim: Hikmet ve Sevgi’nin ortak arkadaşıdır.
Konusu
Roman dört ana bölümden oluşmaktadır:
Hikmet’in Yaşamı, Hayalleri, Hayata yabancılaşması, Sıra dışı tekniklerle ve cümlelerle anlatılmış hikayesi yer alır.
Kitap en basit deyişle arada kalmış bir insanı anlatıyor. Sayfalar arasında kalmış bir adamı, üç katlı bir evde ortancı katta kalmış adamı, Sevgi ile Bilge isminde iki kadın arasında kalmış bir adamı, bütün insanlığa kızan aynı zamanda da hepsini bir yandan iyileştirmek isteyen bir adamı anlatıyor.
Tehlikeli Oyunlar Özeti
Hikmet yatağında kendisi ve yaşadığı hayat hakkında düşünmeye başlar. Karısından ayrılışı ve yeni bir hayata tutunmaya çalışması. Nurhayat Hanım Hikmet’in komşusudur. Hikmet’e ordudaki oğlundan gelen mektupları okutarak cevap yazdırır. Hikmet ise bir oyun kurar. Ordudaki genç adamın adı Hidayet’tir ve Hikmet kendisine hitaben mektuplar yazmaktadır. Hikmet Nurhayat oğlunun ev ödevlerine de yardım eder. Hikmet bu görevler sırasında ikamet ettiği ülkeyle ilgili alaycı eleştiriler yapmaktadır.
Hikmet zaman zaman karısı Sevgi’nin yanlışlarını ve hayatını yanlışlıklarını düşünür. Selim, annesinin ölümünden sonra eşi Sevgi’ye destek olmuştur. Hikmet, Sevgi’nin arkadaş çevresi yüzünden onu terk etmiştir. Hikmet, her konuda insanlığa yol gösterecek bir ansiklopedi yazmak istiyor. Romanın sonunda Büyük Oyun adında bir oyun hayal eden Hikmet, “Ruh Proletaryası” adlı bir sınıf yaratır ve bu sınıfta ezilenleri bir araya getirir. Başkalarını oyunlarına sokmaktan yana değildir. Bu oyunlarda kişilik bölünmesi yaşayan Hikmet, daha sonra intihar eder.
Kısa Bilgiler
- Düşle gerçeğin birbirine karışması, üstkurmacanın kurgunun ana ilkesi olması Tehlikeli Oyunlar’ı postmodernist roman kategorisine dahil ediyor. Aynı zamanda Tehlikeli Oyunlar postmodernizmin Türk edebiyatındaki ilk örneği kabul ediliyor.
- Yıldız Ecevit,”Türk Romanında Postmodernist Açılımlar” adlı eserinde romanın yapısalcı bir çözümlemesini de yapmıştır.
- 2009 yılında Seyyar Sahne adlı tiyatro topluluğu tarafından tiyatro oyunu olarak uyarlanarak sahnelendi.
Tehlikeli Oyunlar – Kitap Açıklaması
Kişinin kendiyle savaşmasını ve yenmesini, kendini dönüştürmesini hayati bir sorun olarak algılamaya çağıran, çarpıcı ve sarsıcı bir roman. Romanın başkişisi Hikmet Benol, toplumdaki yoğun kargaşanın temelinde yatan gerçekliği araştırırken, gerçeklerle içtenlikle ilgilenmenin toplumu yönetenlerce tehlikeli görüldüğünü seziyor ve ‘oyun oynuyormuş gibi’ ilgilenmenin ve yaşamanın yollarını araştırıyor. Ve hem ‘tehlikeli’ hem de ‘oyun’la dolu bir yolda gidebileceği son noktaya kadar ilerliyor…
