Gizli Ekmek – J. Mario Simmel
| Tür: | Roman |
| Yazar: | J. Mario Simmel |
| Yayınlanma Tarihi: | 1950 |
| Yayınevi: | May Yayınları |
Karakterler
Bay Mamoulian: Halı tüccarıdır. Savaş sırasında evini ve tüm mal varlığını kaybeder. Geniş yürekli, yardımsever olduğu kadar geleceğe umutla bakan birisidir.
Jakop Steiner: Savaşta eşini, çocuğunu ve evini ve tüm umutlarını yitiren bir gençtir. Hayatını sonlandırmaya karar vermişken tanıştığı iki insan sayesinde bu fikrinden vaz geçer. Mesleği doğramacılık olan genç yeni umutlarla hayata yeniden tutunur.
Bayan Magdalena: Savaş yıllarında evini eşini kaybetmesinin yanı sıra oğlu askerdedir ve ondan haber alınmamaktadır. Yaşlı olmasına rağmen duvarcı ustalığı yapmaktadır.
Konusu
Gizli Ekmek, savaşların, siyasi törenlerin ve cinayetlerin bir nükleer savaşın arifesindeki umutsuzluğun içerisinde geleceğe iyimserlikle bakmayı öneriyor. Irkçılığın tavan yaptığı, yaşam düzenlerinin bir bir çöktüğü bir devirde, yazarın bütün eserlerinden daha teselli edici ve aktüel olanıdır.
Yeis, ümitsizlik, nihilizm dünyaya yayılmaktayken, Simmel buna hayır diyor. Eser hemen hemen olağan dışı fakat aynı zamanda bütünüyle gerçek bir neşe ve gerilimle baştan sona insanı sarıyor. Çünkü eser mantığa dayanan iyimserlikle kaleme alınmasıyla benzeri birçok yapıttan öne çıkıyor.
Gizli Ekmek Özeti
İkinci Dünya Savaşının bitiminden sonra, insanlar gelecekten, özellikle bu geleceğin getireceği zorbalıklardan, acıdan ve ölümden korkmaktadırlar. Sadece burada anlatılan hikâyenin geçtiği Viyana şehrindeki insanlar değil tüm dünya bu korkuyu hissetmektedir.
Hikâyemizin kahramanlarından, Jakob Steiner, Rusya’ da savaşırken, Viyana’daki hava saldırısında eşini, çocuğunu ve evini kaybeder. Ona göre anlamsız olan hayatını sonlandıracakken Bayan Magdalena, onu evine davet eder. Fikrinden vaz geçirmeye çalışır. Gece yarısında evden ayrılıp amacını gerçekleştirmek isterken bu defa Bay Mamoulian karşısına çıkar. Engel olmak için ikna etmeye uğraşsa da ipin asıldığı dal kırılır. Girişim başarısız olur. Yaşlı adam Jakop’u yıkıntılar içindeki evine götürür.
Bay Mamoulian’ın, savaşta evi yıkılmış, meteliksiz kalınca dostları bile onu terk etmişlerdir. Yıkıntılar içindeki evinin bodrumuna yerleşip orada çeviriler yaparak ve farklı işler arayarak zamanını geçiren kendi halinde bir adamdır. Hikâyemizin başladığı, ikilinin karşılaştıkları gece birbirlerinin şansı olduklarından ikisinin de haberi yoktur. Başarısız intihar denemesinin ardından kalacak yeri olmayan Jakob, Bay Mamoulian’ın yanında kalmaya başlar. Savaş birçok insanı evsiz ve kimsesiz bırakmıştır. Bunlardan biri de Bayan Magdalena’dır. Jakop’un isteği üzerine Bayan Mahdalena’da onlarla birlikte, Bay Mamoulian’ın bodrumunda yaşamaya başlarlar. Bayan Magdalena, Jakop’u evinde ağırlamış fakat o da yaşadığı yerden çıkmak zorunda kalmıştır. Yaşlı kadın, eşini, evini kaybetmiş, Doğu cephesine gönderilmiş olan oğlundan haber alamamaktadır. Aslına bakıldığında deyim yerindeyse savaşın hayatlarını enkaza dönüştürdüğü insanların, en değerli varlıklarını kaybettikten sonra birbirlerini bulmalarına şans da diyebiliriz.
Bay Mamoulian’ın dostları, Josephin ve onun küçük kızı Ruth’un durumu da onlardan farklı değildir. Yaşlı adam onları mutlu edebilmek için küçük sürprizler hazırlamak ister. Fakat imkânı olmayan Mamoulian, eski zengin dostlarının kapılarını çalsa da bütün kapılar yüzüne kapanır. Bodrum katında yaşamaya başlayan üç savaş zede, buldukları işlerle hayatlarını idame etmeye hem de küçük kız ve annesine yardım etmeye başlarlar. Bay Mamoulian hiç sahip olamadığı ailesine bu birbirinden farklı ve benzer hikâyeleri olan insanlar sayesinde sahip olmuştur. Bir süre sonra evin yıkılan kısmını onarmak için çalışmaya başlarlar. Gerekli malzemeleri sağlamak için hem çalışıp hem inşaatı yapmaya başlarlar. Fakat yaptıkları işin yasalara aykırı olduğunu söyleyen polis inşaatı durdurur. Savaşın yıktığı ev, savaşı çıkaranlar sayesinde mevzuat bahane edilerek engellenir. İmkânlarının olmayışı onları hırsızlığa bile mecbur eder. Çaldıkları çimento torbalarının içinden şeker çıktığında şaşkınlıktan ne yapacaklarını bilemezler, polise teslim olurlar. Burada da savaş mağdurları onları yalnız bırakmaz gereken kefareti öderler. İnşaat hızla ilerlerken yaşlı adamın ailesi de aynı hızla büyümektedir. İnşaatın ilerleyebilmesi için gerekli olan para, yaşlı adamın çevirisini yaptığı kitaptan gelir. Eski bir arkadaşının evin yapımı için yardım teklifini kabul etmez. O yeni ailesiyle birlikte tüm zorlukları aşacağımın farkındadır. Bay Mamoulian, yaşanan tüm kötü günlere rağmen içinde hep umudu taşıyan birisidir. Bu, olaylara yaklaşımıyla birlikte yaşadığı insanlara da sirayet etmesini sağlamıştır. Jakop, hayatına son verecek kadar umutsuzken, sonrasında iş bulmuş, yeni bir hayat kurmuştur. Bayan Magdalena, gelmesinden umudun kesildiği oğluna kavuşmanın sevincini yaşamaktadır. Bahçedeki yaşlı gül ağacı bile bu umuttan nasibini alıp yeniden açmayı başarmıştır.
