Vurun Kahpeye – Halide Edib Adıvar
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Halide Edib Adıvar |
| Yayınlanma Tarihi: | 2019 |
| Yayınevi: | Can Yayınları |
Karakterler
Aliye: Romanın ana karakteridir. Cesur ve idealist bir öğretmen olan Aliye, Yunanlılarla ve onun işbirlikçileriyle mücadele eder. Ancak sonraları galeyana gelen köylüler tarafından öldürülür. Tosun Bey’in nişanlısıdır.
Hoca Fettah: Köyün imamıdır. Aliye’ye ile beraber olmak ister ve bu yüzden Yunanlılarla işbirliği halinde olur. Dini çıkarları uğruna kullanan bir adamdır.
Uzun Hüseyin Efendi: Köylülerin önde gelen isimlerindendir. Aliye ile evlenmek için Yunanlarla işbirliği yapar.
Tosun Bey: Yunanlılara karşı savaşan cengâver bir adamdır. Ayrıca Aliye ile nişanlıdır.
Komutan Damyanos: Yunan orduların başındaki komutandır.
Konusu
Türk sinemasında 1949, 1964 ve 1973 yıllarında üç kez beyaz perdeye aktarılan Vurun Kahpeye romanı en genel anlamıyla; İdealist öğretmen Aliye’nin bir Anadolu kasabasında yaşadığı zorluklar ve bu zorlukların Kurtuluş Savaşı ile harmanlanması olarak tanımlanabilir.
Vurun Kahpeye Özeti
Küçük yaşta anne ve babasını kaybeden Aliye, İstanbul’da Darülmuallimat’tan mezun olduktan sonra Anadolu’ya gider ve adı bilinmeyen bir kasabada öğretmenliğe başlar. Zengin ve nüfuzlu ailelerin çocuklarına ve yoksul ailelerin çocuklarına eşit davrandığı için ilk günlerde ileri gelenlerin tepkisini çeken Aliye, kendine güveni ve adaleti sayesinde kısa sürede kasabanın çoğunluğu tarafından sevilen ve sayılan bir kişi olur.
Bu dönemde Yunan işgalinin başlaması, Aliye’yi sevmeyen eşraftan farklı kişiler için bir fırsat haline gelir. Dini çıkarları için kullanan Hacı Fettah ve Aliye’nin evlenme teklifinin reddine dayanamayan Uzun Hüseyin Efendi, Rum karargâhına giderek Komutan Damyanos’a kasabanın kendilerini beklediğini ve işbirliğine hazır olduğunu söyler. Tek şartları Kuvayi Milliye’ye destek olan Aliye’nin Uzun Hüseyin Efendi ile evli olmasıdır.
Ancak Aliye, Kuvayi Milliye çetelerinden birinin başı olan Yüzbaşı Tosun Bey ile nişanlıdır. Damyanos Yunan ordusuyla kasabaya girdiğinde Tosun yakalanana kadar Aliye’nin kimseyle evlenemeyeceğini söyler ancak bu özgüvenli, idealist kadına ilk görüşte âşık olur.
Kısa sürede kasabanın en güçlü adamı haline gelen Damyanos, ileri gelenlerin baskısıyla Aliye’nin yanında kalan Ömer Efendi’yi babası olarak tutuklar ve onun yerine geçer. Rum komutan Aliye’ye Ömer Efendi’nin evlenmeyi kabul etmezse idam edileceğini söyler. Ancak Aliye bu durumda intihar edeceğini açıklayınca onu sürgüne göndermekle yetinir.
Türk ordusunun Rumları püskürtmek için saldırdığı günlerde Tosun Bey Aliye’nin evine gelir ve onunla bir gece geçirir. Ancak çok geçmeden yaptığına pişman olur: Kasabaya geldiği haberini alan Yunan askerleri, Aliye’nin evinin etrafını gözetlemeye başlar. Tosun Bey bu şartlar altında yakalanacak ve saldırı sırasındaki önemli görevleri başarısızlıkla sonuçlanacaktır.
Bu durumun Milli Mücadele’ye zarar vereceğini bilen Aliye, Damyanos’u ikna edebileceğini bildiği için Damyanos’a gider. Evinin etrafındaki korumaların dönmesi şartıyla Damyanos’un evlenme teklifini kabul eder ve böylece Tosun Bey’i kurtarır. Kısa bir süre sonra kasaba Türk ordusu tarafından kurtarılır. Ancak Damyanos’un yanında bir gece kalan ve kasabadan ayrılan Aliye, bir anda Kuvayi Milliye’nin en ateşli destekçileri haline gelen Uzun Hüseyin ve Hacı Fettah tarafından suçlanır. İşgal altındaki Rumlarla işbirliği yaptığı için kasabanın onuruna leke sürdüğü düşünülen Aliye, “Vurun Kahpeye” çığlıklarıyla linç edilir. Roman, Tosun’un kasabaya geri dönüşü ve Aliye’nin yaptığı fedakârlığı açıklamasıyla sona erer.
Vurun Kahpeye – Kitap Açıklaması
: bir taşra kasabasında. Halide Edib Adıvar’ın son derece gerçekçi, ayrıntılara inen gözlem gücüyle yazılmış bu unutulmaz roman, Anadolu aydınlanmasının gerçek kahramanlarına, halkın aydınlanması için hayatlarını hiçe sayan kadınlara adanmış bir ağıt, dönüp dönüp yeniden okunacak bir belge niteliğinde.
