Gökyüzü – Reşat Nuri Güntekin
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Reşat Nuri Güntekin |
| Yayınlanma Tarihi: | 1928 |
| Yayınevi: | İnkılap Kitabevi |
Karakterler
Romanın Ana Kahramanı: Sürekli olarak yersiz bir şekilde konuştuğundan Trablus’a sürülmüştür. Ortan da Paris’e gitme kararı vermiştir. İstanbul’a döndüğünde ise Sevim’i evlat edinmiştir. Tıbbbiyet mezunu bir adamdır. Trablus’ta geçirdiği dönemde arkadaş olduğu Mükerrem gibi ateist birdir. Ancak Sevim’in hastalığı sırasında yaşadıkları sebebi ile gökyüzü masallarına inanmaktadır.
Mükerrem: Yaşı neredeyse elliye gelen bir adamdır. Maddi durumu iyidir ve son derece beceriklidir. Tutumlu bir yapısı vardır. Bir defterdarın oğludur. Son derece iyi bir dini eğitim görmüştür fakat şüpheci bir mizacı olduğundan dini inançları fazlası ile sarsılmıştır.
Sevim: Romanın ana kahramanının halasının torunudur aynı zamanda Çanakkale’de şehit olmuş olan bir topçu binbaşının kızıdır. Sevim yaşanan bir yangın sonrasında dünyaya gelmiştir. Kendisi doğduktan sonra annesi bir hastalığa yakalanarak hayatını kaybetmiştir. Yatılı bir okulda okurken kitabın kahramanı tarafından evlat edinmiştir. Sevim’de tıpkı kitabın kahramanı gibi ateist olmuştur.
Konusu
Yazar kitabında, belirli bir iş yapma konusunda becerikli olmayan ve toplumun geri kalanının inandığı şeylere inanmayan, bu yöntemler ile tedavilerin gerçekleştirildiğini kabul etmeyen bir adamı konu edinmektedir. Ancak adam en sonunda bazı yöntemlere rıza göstermek zorunda kalmaktadır.
Gökyüzü Özeti
Romanın kahramanı eski bir tıbbiyelidir. Emektar hizmetçisinin ve sütannesinin oğlu olan Raşit’i ziyaret etmeye gider. Raşit ile romanın kahramanı hemen hemen aynı yaşlardadır. Raşit altmış yaşlarına gelmiş olmasına rağmen çocukluğundan bu zamana kadar Raşit Çocuk lakabı ile anılmaktadır.
Romanın kahramanı ulu orta konuşmayı seven bir karaktere sahiptir. Rastgele ve her yerde politikadan söz etmekte, din hakkında fazlası ile konuşmaktadır. Bu nedenle amcası tarafından sık sık uyarılsa da yine de bildiğini okumaktadır. Özellikle bildiklerini ve düşündüklerini rastgele yerlerde konuşmaya devam etmektedir. Amcası onu uyardığında ise amcasını korkak olmakla suçlamıştır. Geveze yapısı ve kitaplar yazdığı farklı notlar sebebi ile en sonunda Hasan Paşa karakoluna gönderilmiştir. Karakolda onu ihtilalci zannetmişler ve Trablus’a sürmüşlerdir.
Trablus’a sürüldüğünde burada 4 sene boyunca kalmıştır. Aynı zamanda doktor olma hayalleri de suya düşmüştür. Bu nedenle politikaya atılma konusunda bir adım atmaya karar verir. Bu sayede fizik, tarih, kimya ve felsefe okuyarak kendisini sürekli olarak geliştirmeye çalışmaktadır. Trablus’ta geçirdiği süre boyunca padişah hakkında da birçok farklı söz söylemekte ve atıp tutmaktadır. Yaptıkları sebebi ile hafiyeler peşine düşmüştür. Evine girerler ve eşyalarını karıştırlar. İki memur evinde önemli gördükleri şeyleri alarak buradan ayrılmışlardır.
Yaşanan bu olay sebebi ile kahramanımız korkarak Paris’e kaçar. Burada Jön Türklerin yanına katılır. Oysa yaşanan tüm bu olayların arkasında devlet memurları değil bir arkadaşı vardır. Meşrutiyetin ilanından sonra İstanbul’a geri dönmüştür. Burada hayatını gazetecilik yaparak geçirmektedir. Ancak yazıları ağırlıklı olarak siyaset ve felsefe içerdiğinden bu işte tutunamamıştır. Daha sonrasında bir sancakta mutasarrıflık görevi yapmaya balar. Burada da acemi olduğu için memurların oyuncağı haline gelir. Ardından işi bırakır. Ömründeki kırk senenin böylece boşa gittiğini artık anlamıştır. Üstelik kırık yıl boyunca aşık olmadığını, bir baltaya sap olamadığını, hiçbir şeyi beceremediğini, çocuklarının dahi olmadığının farkına varır. Evinde tek başına yaşamaktadır.
Kısa Bilgiler
- Reşat Nuri Güntekin’in ustalık dönemi eserlerinden biridir.
- Gökyüzü adlı romanın ilk baskısı 1935 yılında yapılmıştır. Yazar bu romanı 1928 yılında başladığı maarif müfettişliği yıllarında, siyasete atılmak için uğraştığı dönemlerde ele almıştır.
- Romanında belirli bir iş yapmaya dayanıklılığı olmayan ve baskılar sonucunda yobazlık ile verilen mücadeleyi ele almıştır.
Gökyüzü – Kitap Açıklaması
Gökyüzü’nü okurken, bir ömrün upuzun dramını ürpererek izleyecek ve okuduklarınızdan önemli hayat dersleri çıkaracaksınız. Birçok şeyi yaşayamadan, birçok düşü gerçekleştiremeden yaşlanan insanların o hüzünlü dünyasında dolaşıp sarsılacaksınız. Yoğun bir sevgi serüveninin dile getirildiği bu kitabı unutamayacaksınız.
