Kitaplar ve Sigaralar – George Orwell
| Tür: | Deneme |
| Yazar: | George Orwell |
| Yayınlanma Tarihi: | 2013 |
| Yayınevi: | Sel Yayıncılık |
Konusu
Yazar, 1984 ve Hayvan Çiftliği romanlarıyla adını duyurmuş, eserleri ile hem dünya hem de İngiliz Edebiyatının önde gelen isimlerindendir. Orwell, Ütopik romanlarının yanı sıra yazdığı makaleler romanlarının alt yapısını oluşturmuştur.
George Orwell’in “Kitaplar ve Sigaralar” başlığı altında toplanan altı makalesini içeren bu kitap, yazarın deneyimlerini, gözlemlerini dönemin politik atmosferinde geniş bir yelpazede değerlendiriyor. Makaleler, yazarın farklı yönlerini de okurlarına sunması açısından önemli. Dönem dönem sahaflık ve eleştirmenlikte yapan yazar, edebiyat dünyasına ve bu dünyadaki ilişkileri etkileyen tüm nedenleri de makalelerinde irdeliyor. Kitaplaştırılan bu yazılar okunmayı ve üzerinde düşünülmeyi sonuna kadar hak ediyor.
Kitaplar ve Sigaralar Özeti
Kitaplar ve Sigaralar
Yazar bu makalesinde, kitaplara harcanan para ile sigaraya harcanan para arasında kıyas yapıyor. Kendi elindeki kitap ve dergilerin envanterini çıkararak yıllık harcadığı toplam tutarı hesaplıyor. Edindiği sonuca göre insanların kitap okumak istememeleri üzerine maddi bahanelere sığındıklarını görüyor. Sigara ve alkole harcanan tutarın kitaplara harcanandan misliyle fazla olmasını kendi tespitleriyle de yoğurarak değerlendiriyor. 8 Şubat 1946 ‘da Tribune’de yayınlanan bu yazı, dönemin toplumsal alışkanlıklarını yansıtan eleştiri yönü yüksek bir makale özelliğinde.
Kitapçı Anıları
Yazarın bu makalesi, Kasım 1936 yılında Fortnightly’de yayınlanmış. Orwell, kitapçıda çalıştığı, kitap sattığı yıllardan bahsediyor. Müşteri çeşitliliğinin yanı sıra bilinçli okurla ne istediğini bilmeyen okurun kıyaslamasını da ironik bir dille sunuyor. Anılarını paylaştığı bu makale de sahaflık mesleğinin onu çok sevdiği kitaplardan da soğumasına neden olması da konu alınmış.
Bir Kitap Eleştirmeninin İtirafları
Yazarın bir diğer mesleği de kitap eleştirmenliğidir. Makalenin içeriğine baktığımızda yazarın itiraflarını da görüyoruz. Yazar, kitap eleştiri yazılarının büyük çoğunluğunun anlatılan kitap hakkında yetersiz ve yanıltıcı açıklamalardan oluştuğunu belirtiyor. Buna neden olarak ise yayım evlerinin editörler üzerindeki baskılarını ve dönem yönetimine yaranmanın çabalarının sebep olduğu samimiyetsizlik olduğunun altını çiziyor. Kitaplarla profesyonel denebilecek türde bir ilişki kurmadan o kitabın ne kadar iyi ya da kötü olduğu keşfedilemezken, uzun vadede eleştirilerin kitabın özlük yerini alabileceği gerçeğini de çarpıcı ve uzun bir dille okuyucusuna sunuyor.
Edebiyatın Önlenişi
Aralık 1946 yılında Polemik Dergisinde yayınlanan makale, yazarın geleceğe dair kokularını dile getiriyor. Politik meselelerden totaliter rejimlere kadar oldukça geniş çerçeveli bu makalede yazarın savaş yılları sonrası izlenimlerini görüyoruz.
Sağıyla Soluyla Benim Ülkem
Folios of New Writing, 2. Sayı, Sonbahar 1940 da yayınlanan makale, yazarın savaş yılarındaki anılarını barındırıyor. Savaştan birkaç yıl öncesinde Titanik felaketinin bile yaşanan savaşı gölgede bıraktığını, görüş farkı gözetmeksizin savaşın yıkıntılarının yeterince görünmediğini acı bir şekilde ifade ediyor. Yaşananların çok çabuk unutulduğunun vurgulanması açısından önemli bir gerçekliğe dem vuruyor.
Bangor’ dan Aşağı
Tribune, 22 Kasım 1946’da yayınlanan makalede yazarın çocukluğunu ve o yıllardaki okuduğu kitaplardan bahsettiğini görüyoruz. Okunan kitabın çocuğun dünyayı anlama ve bakış açısını belirlemesindeki önemini kendi yaşamından örneklerle destekleyerek anlatıyor.
Kitaplar ve Sigaralar – Kitap Açıklaması
“Kitaplar, gerçekten de okuyucuların yakınmalarına neden olacak kadar pahalı mıdır?” Sıkça sorulan bu sorunun cevabını bu kez George Orwell arıyor. İşe elindeki kitapların envanterini çıkararak başlıyor ve sigaraya harcanan parayla kitaba harcanan para arasında bir kıyas yapıyor. Cevap sizce ne?
Kitaplar ve Sigaralar, eleştirmenlik ve sahaflık da yapmış olan Orwell’ın sansürden başlayıp eleştirmenliğin çelişkilerine uzanan geniş bir yelpazede edebiyat camiasına ilişkin gözlemlerinden oluşan makalelerini bir araya getiriyor. Edebiyat dünyasına ve bu dünyadaki ilişkileri yöneten ve yönlendiren etiğe ilişkin özgün bir bakış açısı sunan Orwell, yazar, eleştirmen ve okurların panoramasını dönemin politik atmosferi eşliğinde değerlendiriyor.
“Sahafta çalışırken -eğer sahafta çalışmıyorsanız bu mekanı kafanızda çekici yaşlı beyefendilerin uçsuz bucaksız deri ciltli kitap sayfalarının arasında gezindiği bir tür cennet olarak canlandırmanız ne kadar da kolay beni en çok etkileyen şey gerçek kitapseverlerin az bulunurluğu olmuştu. İlk baskı züppeleri, edebiyat sevdalılarından daha fazlaydı; ucuz ders kitapları için pazarlık yapan doğulu öğrenciler onlardan da çoktu; ama en çok yeğenleri için doğum günü hediyesi arayan kafası karışık kadınlar geliyordu. Örneğin 1897’de çok hoş bir kitap okumuş olan, kendisi için o kitabın bir nüshasını bulup bulamayacağınızı soran sevgili yaşlı hanımefendi. Ne yazık ki kitabın adını ya da yazarını hatırlamıyor, tıpkı hangi konuyla ilgili olduğunu da hatırlamadığı gibi; fakat kırmızı bir kapağının olduğunu unutmamış.”
(Tanıtım Bülteninden)
